Volgens de gereputeerde Quinnipiac University Poll wil 22 procent van de geregistreerde kiezers dat Robert Kennedy jr. de volgende president van de VS wordt. Hij vindt aanhang bij onafhankelijken en jongeren, en haalt meer stemmen weg bij Donald Trump dan bij Joe Biden. Heeft de telg van de Kennedy-dynastie een pad naar het Witte Huis?
Quinnipiac onderzocht drie opties. In de eerste optie, een rechtstreeks duel tussen Biden en Trump, blijft het nek aan nek. Allebei worden ze door een meerderheid van kiezers afgewezen, maar als het dan toch tussen deze twee moet gaan, halen ze allebei 46-47 procent van de stemmen.
In de tweede optie, een strijd tussen de grote twee en de intussen als onafhankelijke opkomende Robert Kennedy jr, zou Biden winnen, met 39 procent. Trump zou op korte afstand als tweede eindigen, met 36 procent, terwijl Kennedy een competitieve derde zou worden met 22 procent. In de groep onafhankelijken en bij de jongere kiezers (tot en met 34 jaar) is Kennedy de koploper met respectievelijk 36 en 38 procent van de stemmen.
In de derde optie, waarbij ook de linkse onafhankelijke kandidaat Cornel West in rekening wordt gebracht, wordt het opnieuw nipt tussen Trump en Biden (36-37 procent), zakt Kennedy naar 19 procent en komt West op 6 procent.
Quinnipiac ondervroeg 1.610 geregistreerde kiezers. De foutenmarge bedraagt 2,4 procent.
Zowel West als Kennedy zijn recent onafhankelijke kandidaten geworden. West wilde eerder dit jaar presidentskandidaat worden namens eerst de People’s Party en vervolgens de Groenen. Zonder verdere verklaring is hij intussen een onafhankelijke kandidaat geworden.
(Lees verder onder de preview, het artikel over Cornel West dateert uit de tijd dat hij voor de Groenen opkwam)
‘De boegspriet’
Kennedy (69) wierp zich in het voorjaar in de strijd voor de Democratische nominatie. Hij zakte snel in de peilingen, na een initiële opflakkering. Begin oktober herlanceerde hij zijn campagne. Hij komt nu als onafhankelijke op, als iemand die het klassieke duel tussen de kopstukken van de dominante partijen – Trump en Biden – wil ‘vergallen door te winnen’.
Dit land, zei hij op 9 oktober in Philadelphia, ‘is verslaafd aan partijdigheid’. Dat heeft hij naar eigen zeggen geleerd tijdens zijn korte maanden als Democratische presidentskandidaat. ‘De partijlabels hebben steeds minder zin’, verklaarde hij volgens slate.com. ‘Uit gewoonte groeperen we ons nog rond de lege hulzen van die oude verbonden en versleten ideologieën. Ik kan met trots melden dat onder mijn aanhangers zowel voor- als tegenstanders van abortus te vinden zijn. Er zitten klimaatactivisten tussen en klimaatsceptici, gevaccineerden en ongevaccineerden’. Hij zou in tegenstelling tot de kopstukken van de klassieke twee partijen niet de dienstmaagd worden van ‘duistere instellingen’, belangen en lobbyisten. ‘Ik ben slechts de boegspriet van het schip dat de armada van geheimen, corruptie en leugens zal doorkruisen’. Zijn campagneteam bevatte al eerder – toen hij nog de Democratische nominatie zocht – Republikeinse medewerkers.
Dat hij het in de peiling van Quinnipiac ineens zoveel beter doet dan hij als Democratische kandidaat vermocht, is slechts ten dele verrassend. Hij was, met zijn nadruk op samenzweringstheorieën en zijn antivaccinatieboodschap, altijd populairder bij Republikeinen dan bij Democraten.
De Kennedy-familienaam geeft hem gratis allure, ook al heeft een meerderheid van de familie afstand van hem genomen. Zijn kritiek op het tweepartijensysteem wordt breed gedeeld.
Maar het belangrijker punt is dat een meerderheid van kiezers baalt van de optie om een heruitgave te krijgen van het duel Biden-Trump. Kiezers zijn beide kandidaten beu. Meer: een ‘overweldigende meerderheid’ maakt zich volgens een recente peiling van NBC zorgen over de twee koplopers.
Biden is onpopulair onder meer omwille van de kwakkelende economie met een stijgende levensduurte. Driekwart van de kiezers maakt zich zorgen over zijn leeftijd en zijn gezondheid. Hij verliest aanhang bij jongeren, en nog meer sinds hij resoluut de kant koos van Israël, terwijl jonge Democraten juist vaker met het lot van de Palestijnen begaan zijn. Hij verliest zwarte aanhang omdat zwarten vinden dat de regering-Biden in hun leven niet veel ten goede veranderd heeft.
(lees verder onder de preview van een artikel uit de tijd dat Robert Kennedy nog een Democratische presidentskandidaat was)
Een meerderheid van Amerikanen heeft ook, of nog meer, de buik vol van Trump, al blijft hij met grote voorsprong de koploper in de Republikeinse voorverkiezingen. In zijn geval is niet zozeer de leeftijd een zorg dan wel zijn gedrag als president en de resem processen die van hem een veroordeelde misdadiger kunnen maken tegen de verkiezingen van november 2024.
Buiten de groep van enthousiaste supporters wekken de kandidaturen van Trump en Biden diepe, gelaten tot wanhopige zuchten en tandengeknars op bij een breder publiek.
Kennedy is dan, althans tegenover een peilingsinstituut, voor kiezers die nog niet moeten piekeren over een verloren stem, een alternatief.
Het voorbeeld van Ross Perot
De weg naar een onafhankelijke kandidatuur is echter niet eenvoudig. De kandidaat en zijn team moeten een rompslomp door om in alle staten verkiesbaar te worden. En als die rompslomp achter de rug is, wacht de kandidaat een aartsmoeilijk pad. De ooit heel populaire, wat excentrieke zakenman Ross Perot kwam tijdens de verkiezingen van 1992 niet verder dan 19 procent. Hij won in geen enkele staat. Hadden kiezers geloofd dat hij echt kans maakte, zou hij volgens exitpolls 35 procent van de stemmen behaald hebben, en mogelijk Bill Clinton en George H. Bush wél verslagen hebben.
Perot had eenvoudige plannen voor het land, die zich concentreerden op het begrotingstekort en de schuldenberg. Kennedy heeft geen gelijkaardige eenvoudige boodschap. Hij pleit bijvoorbeeld voor een humanitaire grenspolitiek, waarbij de grens wordt beveiligd (Trumps muur wordt voltooid), maar er grote poorten komen om zoveel mogelijk mensen in nood toe te laten. Als milieu-advocaat is hij veel meer pro-milieumaatregelen dan de gemiddelde Republikein, al heeft zijn standpunt ook op dit punt nuances. Hij gelooft minder in overheidsnormen dan in de vrije markt om resultaten te boeken. De nuance geeft Republikeinse en Democratische tegenstanders munitie om campagne tegen hem te voeren. Op andere punten is hij dan weer heel radicaal. ‘Het is idioot om de NAVO in stand te houden’, vindt hij. Ook dat geeft tegenstanders munitie.
(lees verder onder de foto)
Tijdens zijn periode als Democratische presidentskandidaat rolden rechtse media de rode loper voor hem uit. Op rechts werd zelfs geopperd dat Kennedy Trumps vicepresident kon worden. Die vriendelijke aanpak – ongetwijfeld mede ingegeven door het idee dat Kennedy Biden zou schaden – is omgeslagen in scherpe kritiek nu blijkt dat Kennedy potentieel stemmen en al zeker geldschieters weghaalt bij Trump. Dat hij, zoals uit de peiling blijkt, meer stemmen weghaalt bij Trump dan bij Biden, kan in een nipte verkiezing belangrijk worden.
De huiver bij andere media om Kennedy op te voeren heeft onder meer te maken met diens vermogen om tijdens interviews illuster onbekende bronnen te citeren ter staving van uitspraken. Die bronnen tonen bij nader onderzoek niet altijd aan wat hij beweert dat ze aantonen. En dan zijn er de samenzweringstheorieën.
Dat hij, als telg van een vermoorde vader (Robert, vermoord als Democratische presidentskandidaat) en als neef van de vermoorde president John Kennedy, gelooft dat de CIA betrokken was bij beide moorden, kan men hem niet ten kwade duiden. Het is een stelling waarmee hij niet alleen staat. Maar onbewezen samenzweringstheorieën maken een heel groot deel uit van zijn politiek systeem. Zo is hij onder meer tegen de huidige militaire steun aan Oekraïne, omdat Rusland zijn invasie van dat land niet zou begonnen zijn ‘als de VS dat niet hadden gewild’.
Op zijn lanceringsmeeting in Philadelphia merkte Slate.com een bont allegaartje van aanhangers. Een Q’anon-sympathisant, mensen met nostalgie naar de Kennedy’s, antivaccinatie-activisten, Falun Gong, linkse militanten, rechtse militanten, native Americans, activisten tegen de militaire steun aan Oekraïne… Het ontbreken van een eenvoudige, coherente boodschap kan ook voordelen hebben. Tijdelijk dan toch. Kan hij dat soort brede aanhang bijeenhouden en uitbreiden? Kan hij de financiering van zijn campagne op peil houden? Kan hij optornen tegen de de negatieve publiciteit die Democraten en Republikeinen op hem afsturen? Het wordt een helse opgave.
Een van de aanwezigen verklaarde aan Slate dat hij zelfs niet kon zeggen wie hij kon verkiezen tussen Biden en Trump. En dus opteert hij voor Kennedy. ‘Dat is dunnetjes’, gaf hij toe, ‘Hij heeft het gewoon nog niet verbrod’.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier