Diyanet in België brieft de Turkse overheid in detail over de werking en de organisatie van in België opererende Gülen-gelinkte verenigingen. Dat blijkt uit het ‘klikdossier’ dat werd overgemaakt aan Ankara en dat Knack kon inkijken. Sommige Gülen-sympathisanten worden met naam en toenaam genoemd.
Eerder schreef Knack al dat Turkse moskeeën en andere religieuze instanties in verschillende landen, waaronder België, vanuit Ankara de oproep hadden gekregen gedetailleerde rapporten door te sturen over de Gülen-beweging. Dat in ons land hierop ook werd ingegaan, werd door Diyanet in België met klem ontkend. Diyanet is het Turkse Directoraat van Religieuze Zaken, maar heeft ook buitenlandse afdelingen, die onder meer Turkse moskeeën onder hun hoede hebben.
Uit een dossier dat Knack kon inzien, blijkt dat Diyanet België wel degelijk gedetailleerde informatie richting Turkse overheid heeft gestuurd. Op 26 september vertrok een rapport vanuit België richting het Directoraat van Religieuze Zaken, afdeling buitenlandse betrekkingen, in Ankara. Afzender was Adil Sahin, plaatsvervangend attaché religieuze zaken bij de Brusselse ambassade en vice-voorzitter van de bestuursraad van Diyanet in België. “In bijlage”, zo schreef Sahin, “vindt u het rapport rond FETÖ/PDY.” FETÖ is de door de Turkse overheid gebruikte benaming voor het netwerk van de geestelijke Fethullah Gülen en staat voor Fethullaçi Terör Örgütü (Terreurorganisatie van Fethullah). PDY staat dan weer voor Paralel Devlet Yapilanmasi (Parallelle Staatsstructuur) waarmee Turkije het netwerk beschuldigt van het opzetten van een parallelle structuur om de gevestigde orde omver te gooien.
In de referentie van Sahins brief wordt vermeld dat het gaat om een antwoord op de vraag van Halife Keskin, plaatsvervangend chef buitenlandse betrekkingen van Diyanet in Turkije. Die had een week eerder 38 landen verzocht om gedetailleerde informatie rond Gülen-netwerken.
Vermelding = terreurverdenking
In het Belgische rapport staat over acht bladzijden uitvoerig beschreven welke de activiteiten en de organisaties zijn van het Gülen-netwerk in België. Het ziet er allemaal heel objectief en onschuldig uit, en veel info komt gewoon uit Belgische media, maar in de huidige Turkse context kan het geheel erg zorgwekkend worden genoemd. Immers, de zuiveringen die de AKP-regering doorvoert sinds de mislukte staatsgreep van 15 juli maken duidelijk dat iedereen die zelfs van ver een connectie heeft met het Gülen-netwerk, als terrorist wordt beschouwd. En dus riskeert iedereen die met naam en toenaam in het rapport staat, opgepakt te worden als terreurverdachte.
Over het Gülen-netwerk in België zegt het rapport dat de organisatie een “fantastische fundering heeft en kon groeien onder auspiciën van de Belgische staat en de leden”. Het kapitaal komt van zakenmensen, handelaars en industriëlen die verbonden zijn aan het Gülen-netwerk. “Ze doen iftar-maaltijden tijdens de Ramadan, en ronselen leden via verschillende vergaderingen. We merken wel dat na 15 juli (dag van de staatsgreep, nvdr.) de bevolking zich afkeert en de steun afneemt, maar dat er zich in België nog steeds organisaties, scholen en centra bevinden.” Met name aan de KU Leuven is de leerstoel Fethullah Gülen een doorn in het oog: daar wordt in het rapport meerdere keren op teruggekomen.
‘Spijt betuigd’
Het hoofdstuk scholen gaat vooral over de Lucerna-colleges aan Nederlandstalige en de vestigingen van de Ecole Des Etoiles aan Franstalige kant. “Na de mislukte staatsgreep hebben veel Turkse gezinnen hun kinderen van deze scholen gehaald en hebben velen die giften schonken hun spijt betuigd…” Niet alleen is er kritiek op deze scholen vanuit de Turkse gemeenschap, ook islamleerkrachten met sympathie voor Gülen worden geboycot, heet het in het rapport. Hier wordt het voorbeeld gegeven van X*, die islamleerkracht is in een school in Heusden-Zolder en tegen wie een aantal leerlingen protest aantekende door niet meer naar de les te gaan.
Prominent in het rapport staat ook Fedactio, de overkoepelende vereniging van Gülen-organisaties. “Het bestuur valt volledig onder Fedactio-voorzitter Musa Soydemir en diens vrienden.”
Wat “anti-Turkse activiteiten” betreft, springt Tuskon EU in het oog. “In de oprichtingsstatuten zitten X*, X* en X*… Van Tuskon is geweten dat het samen met EU-instellingen en leden van het Europees Parlement contacten onderhoudt in het nadeel van Turkije. Dat Tuskon EU, na de ontbinding van Tuskon, opnieuw werd opgericht, maakt duidelijk dat deze werkzaamheden (ten nadele van Turkije) zullen worden verdergezet.” Laat het duidelijk zijn dat de redactie van Knack de mening van dit rapport zeker niet onderschrijft.
Ontbreken ook niet in het lijstje: Zaman Benelux en Zaman Vandaag, die worden omschreven als kranten die “ten nadele van Turkije berichten” en als doelwit “politici van Turkse origine die anti-FETÖ zijn” nemen.
Doelgericht
Dat vanuit België gedetailleerde informatie over het Gülen-netwerk naar Turkije vertrekt, is op zich niet nieuw. Dat moskeeën daarvoor worden ingezet, is wel een recente evolutie.
Maar al twee jaar geleden kreeg de huidige president Erdogan in zijn inbox vrij uitgebreide inlichtingen over de werking van het Gülen-netwerk in ons land. Dat blijkt ook uit de mails van Erdogans schoonzoon Berat Albayrak, die onlangs door Wikileaks werden gelekt. In een mail van 18 december 2014 schrijft hij dat de “parallelle structuur” in Brussel en aan het Europese Parlement zeer doelgericht werkt. “Zoals de Europese vleugel van de PKK eerder ook deed, benaderen ze eerst iemand persoonlijk, om vervolgens gratis advies voor te stellen in verband met Turkije.” Ook Albayrak noemde in zijn mail namen, onder meer die van X*, hierboven al genoemd in het rapport van Diyanet aan Ankara.
*De namen van bepaalde personen in dit stuk werden weggelaten.
Klikdossier Turkije
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
