‘Kijkcijferkanon Trump maakt Amerikaanse journalisten radeloos’

‘Nu Trump een onwaarschijnlijke politieke comeback maakt, vragen media zich opnieuw af hoe je met zo’n amokmakende politicus moet omgaan’, schrijft Robbert de Witt. ‘Tot hun frustratie maakt elke vorm van aandacht Trump groter. Positief én negatief.’

Het was onthutsend en bemoedigend tegelijk. Eén ellenlang, veelbesproken artikel in maandblad The Atlantic laat zien wat er mis is met de Amerikaanse journalistiek, en tegelijk wat er zo goed aan is. Een jaar lang volgde verslaggever Tim Alberta het drama achter de schermen bij nieuwszender CNN.

CNN heeft buiten de Verenigde Staten nog altijd een grote reputatie. Maar in Amerika zelf kampt CNN al jaren met teruglopende kijkcijfers. Een van de redenen is dat rechts Amerika de zender niet meer vertrouwt, omdat CNN-verslaggevers zich openlijk tegen president Donald Trump keerden. De weerzin was wederzijds. Trump beschuldigde de zender voortdurend van ‘nepnieuws’ en noemde CNN zelfs een ‘vijand van het volk’.

Journalist Alberta volgt de manager die wat wil doen aan het linkse imago van CNN. Deze Chris Licht zegt bij zijn aantreden in 2022 dat media ‘hun lesje wel hebben geleerd’: ze hebben de gewone Republikeinse kiezers genegeerd en daarmee van zich vervreemd.

Zeven maanden later ziet de CNN-baas eruit ‘alsof hij ternauwernood een auto-ongeluk heeft overleefd’, aldus het artikel in The Atlantic. Dat is na afloop van het geruchtmakende live-interview op CNN met Trump. Onder verantwoordelijkheid van Chris Licht bestond het publiek die avond uit de fanatiekste Trump-aanhangers. Trump was in zijn element en liet geen spaan heel van de CNN-interviewer. CNN werd afgebrand door andere media, en door de Democraten, die vonden dat Trump geen strobreed in de weg was gelegd.

Hoe de poging van Chris Licht om neutraler verslag te doen van Trump op dramatische wijze afliep, is tot in detail na te lezen in de geweldige reconstructie in The Atlantic. Kort na publicatie werd Licht ontslagen.

Nu Trump een onwaarschijnlijke politieke comeback maakt, wordt tot in Europa de vraag gesteld hoe je met zo’n amokmakende politicus moet omgaan. Maar ja, voor Nederlandse en Belgische kranten, tijdschriften en tv-programma’s is het gemakkelijk. Aandacht geven aan Trump maakt hier niets uit, de Amerikaanse kiezer is ver weg en laat zich dus niet beïnvloeden. Positief of negatief over Trump schrijven heeft geen consequenties.

(Lees verder hieronder.)

Amerikaanse journalisten worstelen ermee. Donald Trump is een politiek fenomeen, een aandachtmagneet die zorgt voor hogere kijkcijfers en meer clicks op internet. Maar dragen ze daarmee bij aan zijn groei? De in Washington D.C. toonaangevende politieke nieuwssite The Hill schreef dat de media ‘net als Victor Frankenstein een monster hebben gecreëerd’.

Van alles hebben ze geprobeerd om het zogenoemde monster te bedwingen. Overwegend linkse media als The New York Times – en CNN dus – werden steeds explicieter in het benoemen van leugens van Trump en hun factcheckers draaiden overuren. De verontwaardiging droop vaak van de pagina’s.

Andere titels bleven kalmer. De conservatieve zakenkrant The Wall Street Journal was en is consequent in het afkeuren van het ‘onpresidentiële’ gedrag van Trump, maar verdedigde ook vaak zijn beleid, op basis van inhoud. Het Britse, naar links neigende weekblad The Economist plaatste eens een ongefilterd en nauwgezet uitgeschreven interview met president Trump, inclusief alle ‘euhs’, stiltes, gemompel, onafgemaakte zinnen en ‘you knows’. Zonder verder commentaar, om duidelijk te maken dat dit precies is wat Trump is.

De rechtse en conservatieve zender Fox News heeft zijn eigen problemen met Trump: de stokebrand kreeg er voortdurend een podium, tot ergernis van alles en iedereen die anti-Trump was. Maar achter de schermen bleken veel Fox-medewerkers Trump te verafschuwen. De inmiddels ontslagen ster-presentator Tucker Carlson appte dat Trump ‘een demonische kracht is, een vernietiger’, die hij ‘grondig haat’. Hij bleef hem intussen gewoon interviewen, totdat de berichtjes opdoken.

De Amerikaanse journalistieke grootheid Walter Lippmann (1889-1974) zei ooit: ‘Er is in de journalistiek geen hogere wet dan het vertellen van de feiten en het bestrijden van de duivel.’

Dat klinkt simpel, maar voor Donald Trump gelden oude wetten schijnbaar niet meer. Elke vorm van aandacht maakt Trump groter. Positief én negatief.