Kevin McCarthy: toppoliticus geplaagd door ambitie, leugens en Trump

Kevin McCarthy (57), de topfiguur van de Republikeinen in het Huis van Afgevaardigden, had geen goede week. Nadat hij berichten in The New York Times had weggewuifd als ‘compleet onwaar en verkeerd’, kwamen journalisten op de proppen met bandopnames die bewezen dat McCarthy had gelogen. Toch is dat niet wat McCarthy het meest dwarszit. De onthullingen kunnen voormalig president Trump mishagen.

Er zijn twee stellingen die bijna routineus voor waar aanvaard worden, maar moeilijk te bewijzen zijn. De eerste is: Kevin McCarthy, verkozene uit Californië, is buiten proportie ambitieus. Hij leidt nu de Republikeinse minderheidsgroep in het Huis van Afgevaardigden. De algemene verwachting is dat de Republikeinen bij verkiezingen in november 2022 een ruime meerderheid, of in elk geval een meerderheid, zullen verwerven, en dan komt McCarthy in aanmerking voor een baan die hem bijna aan de top van de machtspiramide zou brengen: speaker, leider van het Huis. Het is een baan die momenteel in handen is van Democrate Nancy Pelosi. Maar: McCarthy’s positie binnen zijn fractie is niet onaangevochten. Hij is mossel noch vis, wat betekent dat hij alom gewantrouwd wordt. De Trumpiaanse rechtervleugel van de partij vindt hem te lauw, de gematigden en neocons vinden hem te veel een lakei van Donald Trump. McCarthy beschouwt de goedkeuring, de zegen van Trump, als zijn snelste en zekerste weg naar het speakerambt.

Tweede stelling: Republikeinse politici formuleren in hun privésfeer vernietigende dingen over Trump, maar uiten in het publiek met evenveel gemak loftuitingen aan diens adres. Het is een hypocrisie, gebrek aan ruggengraat, die handig is, want wie openlijk tegen Trump ingaat, maakt een grote kans om vergruisd te worden bij de volgende verkiezingen. Trump werft geld voor hun tegenstanders in primaries, voert campagne tegen hen, maakt hun leven zuur. Een meerderheid van de Republikeinen die hem iets in de weg legde, gaf het op en doet in 2022 gewoon niet meer mee aan de verkiezingen.

Dan is Kevin McCarthy van een ander kaliber. Hij is iemand die de ring van Trump kust.

‘Ik heb mijn buik vol van die kerel’

Dat evenwicht tussen ambitie, ideologische plooibaarheid en trouw aan Trump werd vanaf donderdag verstoord. Op die dag begon The New York Times elementen te publiceren uit een boek dat begin mei verschijnt: ‘This Will Not Pass: Trump and Biden and the Battle for America’s Future‘. Het boek, geschreven door Times-journalisten Jonathan Martin en Alexander Burns, bevat onder meer reacties van toppolitici na de bestorming van het Capitool door Trump-aanhangers op 6 januari 2021.

In het artikel dat de Times publiceerde stonden enkele opmerkelijke quotes van McCarthy, die in de dagen na de bestorming leek te denken dat de afzettingsprocedure (impeachment) die de Democraten tegen Trump op gang brachten, ook zou slagen. ‘Ik heb mijn buik vol van die kerel’, zei hij tegen andere leiders van de partij in de dagen na de bestorming. Met ‘die kerel’ bedoelde hij Trump. Hij noemde de acties van de president in aanloop naar de bestorming ‘belabberd en helemaal verkeerd’. Hij vertelde over een gesprek dat hij met Trump wilde voeren. Hij zou hem zeggen: ‘Ik denk dat dit (de afzettingsprocedure, red.) zal lukken, en het zou mijn aanbeveling zijn dat je ontslag neemt’. In een tweede artikel citeerden de journalisten McCarthy tijdens een gesprek met zijn fractieleden op 11 januari 2021, vijf dagen na de bestorming. Daarin stelde hij: ‘Laat me heel helder zijn met jullie, en ik ben heel helder geweest met de president. Hij draagt verantwoordelijkheid voor zijn woorden en daden. Niks te maren’.

‘Ik vroeg hem vandaag op de man af: draagt hij verantwoordelijkheid voor wat gebeurde? Voelt hij zich slecht over wat gebeurde? Hij vertelde me dat hij enige verantwoordelijkheid draagt voor wat gebeurde en hij dat hij dat moest erkennen.’

Nadat het eerste artikel donderdagochtend verscheen, putten McCarthy en zijn medewerkers zich uit in ontkenningen. Er werd een mededeling uitgestuurd.

‘De verslaggeving in de New York Times over mij is compleet onwaar en verkeerd. Het is geen verrassing dat de media obsessief begaan zijn met een progressieve agenda.’

‘Het voorbije anderhalf jaar heeft aangetoond dat ons land beter af was toen president Trump in het Witte Huis was en liever dan de echte problemen van Amerikanen aan te pakken, profiteren de media van gefabriceerde politieke intriges die ze halen bij politiek gemotiveerde bronnen.’

Als ontkenning kon dat tellen.

Evenwel: enkele uren later speelden de journalisten een geluidsopname met de uitspraken van McCarthy door aan anker Rachel Maddow van nieuwszender MSNBC.

Alles wat door McCarthy ontkend werd, had hij wel degelijk gezegd, bleek tijdens haar uitzending.

Moment van boosheid

Dat hij het had gezegd, was niet zo verwonderlijk. 6 januari 2021 was een traumatische dag geweest voor de Republikeinse leider in het Huis. Niet alleen was hij samen met de andere verkozenen moeten vluchten voor de opgejutte menigte. Hij had die dag vergeefs geprobeerd de president tot actie te bewegen om diens aanhang te doen afdruipen. Dat hij hierover gefrustreerd was, hadden partijgenoten in de uren na de bestorming al duidelijk gemaakt.

Dat hij enkele dagen later nog altijd boos was en stoom afblies over de president was dus niet verwonderlijk. Drie weken later was dat moment van boosheid alweer voorbij, hadden de Republikeinen een manier gevonden om volop oppositie te kunnen voeren tegen de impeachmentprocedure van de Democraten (ze argumenteerden dat impeachment alleen kon voor een zittende president, en aangezien Trump ex-president was, had het geen zin hem af te zetten) en was de positie van almacht van Trump binnen de partij hersteld. McCarthy trok nederig en schaapachtig naar Mar-a-Lago om het bij te leggen met de verse ex-president.

Waarom dan staalhard ontkennen dat hij had gezegd wat hij had gezegd?

Omdat hij niet verwachtte dat er bandopnames van zijn uitspraken bestonden…

Het waren trouwens niet zijn leugens die hem donderdagavond dwarszaten. Daarvoor maakte hij geen verontschuldigingen. Hij bleef gewoon ontkennen dat hij gezegd had wat nochtans in de opnames te horen is.

Wat hem wel bezighield, was het feit dat de gewezen president hem zijn uitspraken ten kwade zou duiden. Nog die donderdagavond, na de uitzending van Maddow, zocht hij volgens The Washington Post contact met Trump, die hem blijkbaar geruststelde dat hij niet overstuur was en blij was dat McCarthy destijds nooit echt had gebeld met de suggestie dat Trump ontslag moest nemen. Een dag later was Trump al iets minder vergevingsgezind en liet hij aan de Wall Street Journal weten dat hij nooit had gezegd dat hij verantwoordelijkheid droeg voor wat zich op 6 januari afspeelde.

De positie van McCarthy is niet eenvoudig. Zijn uitspraken na de bestorming staan helemaal op de lijn van de standpunten van partijgenote Liz Cheney, die intussen deel uitmaakt van de onderzoekscommissie naar 6 januari. Maar Cheney werd omwille van haar standpunten uit het partijbestuur gezet, is een van de volksvertegenwoordigers die alle tegenwind krijgt van Trump en misschien in november niet herkozen zal worden. Ondertussen houdt McCarthy, die Cheney niet erg lang bleef verdedigen, de meer gekke Trump-aanhangers in de fractie de hand boven het hoofd, of ze nu mondmaskers vergelijken met de holocaust, collega’s van terrorisme beschuldigen of zelf beschuldigd worden van al dan niet betaalde seks met een minderjarige.

Intrigerende vragen zijn: wie heeft de opnames gemaakt en wie ze heeft gelekt? Cheney ontkent dat zij achter de tapes zit. Het zou net zo goed iemand van haar strekking kunnen zijn als iemand van de radicalere Trump-getrouwen. Langs de twee kanten zitten verkozenen die McCarthy niet geschikt vinden als volgende speaker.

Journalisten Martin en Burns kondigen intussen aan dat ze een massa opnames ter beschikking hebben uit de periode van de bestorming, klaarblijkelijk ook van andere prominenten dan McCarthy.