In een heftig debat liet Kamala Harris een aantal cruciale vragen onbeantwoord. Ze concentreerde zich op elementen waarvan ze hoopte dat ze Trump zouden provoceren: zijn veroordelingen, zijn weglopend publiek, zijn relaties met dictators. Dat lukte ten dele. Trump noemde Harris ‘de slechtste vicepresident in de geschiedenis van ons land’. Aan het einde van het debat, kreeg Harris de steun van popster Taylor Swift.
Het debat begon met een handdruk, wat in de recente geschiedenis niet zo gebruikelijk is. Donald Trump ging naar zijn spreekgestoelte, Kamala Harris stapte op hem af. De twee hebben elkaar nooit ontmoet. Dit was een kennismaking. De handdruk was meteen het hoffelijkste moment van het debat.
Harris kwam als eerste aan de beurt, en negeerde de vraag of mensen het beter hebben dan vier jaar geleden om over haar economische voorstellen te praten, onder meer 50.000 dollar belastingkrediet voor nieuwe bedrijven. Het stelde haar in staat met een voorbereid antwoord de ergste zenuwen te verwerken.
De tweede vraag – over abortus – ging naar Trump, die een oude claim herhaalde: dat alle specialisten en ook Democraten er voorstander van waren dat de beslissingsmacht bij de staten zou komen te liggen. Harris kon dat meteen weerleggen en verwees naar de gevolgen van Trumps ingreep om het nationale recht op abortus te schrappen: vrouwen die na een miskraam geen behandeling kunnen krijgen omdat dokters bang zijn voor de strafmaatregelen die kunnen volgen.
Daarna deden de interviewers iets wat ze niet hadden aangekondigd. Ze factcheckten Trump, die beweerde dat in sommige staten abortus zelfs tot de geboorte kan. Ook Harris ging daartegen in: ‘Er is in dit land geen vrouw die haar kind voldraagt en daarna om een abortus vraagt. Dat gebeurt gewoon niet. Het is beledigend voor vrouwen.’
Harris ging – nu redelijk ontspannen, met de glimlach – verder in de aanval, met als centrale boodschap dat zij de toekomst en de belangen van de bevolking vertegenwoordigde, terwijl Trump het verleden en zijn eigen problemen centraal stelt. Ze keek hem aan wanneer hij aan het woord was, terwijl Trump tijdens haar antwoorden meestal voor zich uit keek en duidelijk niet in zijn nopjes was.
‘Ga naar een Trumpmeeting’
Ze ging hem te lijf over zijn economische plannen, over de manier waarop hij de verkiezingsuitslag niet accepteerde (’Hij werd ontslagen door 81 miljoen mensen’, zei ze), en over zijn leugens. Ze raadde mensen aan zijn meetings bij te wonen: ‘Hij praat over fictieve figuren als Hannibal Lecter. Hij praat over windmolens die kanker veroorzaken. En je zult merken dat mensen vroegtijdig vertrekken, uit uitputting en uit verveling. En ik zeg jullie: het enige waar je hem niet over zult horen praten, is over jullie. Je zult hem niet horen praten over jullie noden, jullie dromen en jullie verlangens.’
Vice Pres. Kamala Harris invites voters to “to attend one of Donald Trump’s rallies,” saying, “The one thing you will not hear him talk about is you. You will not hear him talk about your needs, your dreams and your desires.” https://t.co/tkEn0wzLvL #ABCDebate pic.twitter.com/df6RwpOrr5
— ABC News (@ABC) September 11, 2024
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Trump repliceerde dat ze mensen betaalde om naar haar meeting te komen. Maar haar aanval zinde hem duidelijk niet.
En ze ging door: zo veel medewerkers van Trump hadden zich van hem afgekeerd. Repliek van Trump: dat was zo omdat hij hen ontslagen had. Biden had niemand ontslagen vanwege de inflatie of de chaotische terugtrekking uit Afghanistan, klonk het.
Er was iets ongemakkelijks aan de manier waarop Harris vaak niet antwoordde op rechtstreekse vragen, en ook niet heel gedetailleerd was over haar programma en over de punten waarover ze van mening veranderd is. Waarom had ze tot zes maanden voor het einde van de regeerperiode gewacht om maatregelen te nemen om de grens te beveiligen? Nam ze verantwoordelijkheid voor de manier waarop het in Afghanistan afgelopen was, met onder meer de dood van 13 Amerikaanse militairen? Ze zei dat ze het eens was met het de terugtrekking van Amerikaanse troepen, en ging gelijk weer in de aanval.
Ze gaf prik na prik aan Trump. ‘Wij moesten zijn rommel opruimen’, nadat hij Biden-Harris met een erfenis van ‘de hoogste werkloosheid sinds de depressie had opgezadeld’, zei ze. ‘Wereldleiders lachen met Donald Trump’, sneerde ze.
Trump probeerde dat laatste te weerleggen door te verwijzen naar een recent bezoek van de Hongaarse leider Viktor Orbàn.
‘Een tragedie’
Trump gaf af en toe weerwerk. Hij ging in op de slachtoffers in Afghanistan, over het fortuin aan militair materieel dat was achtergelaten en dat nu in handen in van de taliban. Maar vaak beperkte hij zich tot oude antwoorden of algemeenheden. Dat Vladimir Poetin Oekraïne niet binnengevallen zou zijn als hij president was geweest, en dat hij nog voor hij opnieuw beëdigd wordt een vredesakkoord zou onderhandelen. Hij gaf geen details hoe dat eruit zou zien, en wilde niet zeggen of hij wil dat Oekraïne wint. ‘Ik wil dat de oorlog ophoudt.’
‘Ze haat Israël’, zei hij over Harris. Als zij president wordt, bestaat Israël over twee jaar niet meer, beweerde hij. ‘Ze is de slechtste vicepresident uit de geschiedenis van ons land.’
.@DavidMuir asks former Pres. Trump his plan to end the war between Russia and Ukraine.
— ABC News (@ABC) September 11, 2024
“I want this war to stop,” Trump said. “I will get it settled before I even become president … I’ll get them [Zelenskyy and Putin] together. That war would have never happened.”#ABCDebate pic.twitter.com/Qs9gLxCmX3
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Harris liet intussen geen zwakke plek ongemoeid. Trump had een migratiecompromis tegengehouden. Toen Trump haar probeerde te identificeren met Joe Biden, luidde haar repliek: ‘Je voert geen campagne tegen Joe Biden, je voert campagne tegen mij.’ Ze ging voor het eerst ook in op het feit dat Trump zich enkele weken geleden verrast toonde dat ze zwart was. Ze noemde het ‘een tragedie’ dat iemand president wil worden ‘die constant in de loop van zijn carrière probeerde ras te gebruiken om de Amerikanen te verdelen’, terwijl Amerikanen juist het tegendeel willen.
Donald Trump says he “couldn’t care less” about Kamala Harris’ racial identity. “Whatever she wants to be is okay with me.”
— ABC News (@ABC) September 11, 2024
Harris responds Trump has “consistently over the course of his career attempted to use race to divide the American people.” #ABCDebate pic.twitter.com/c6zebJErJ6
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Opgegeten huisdieren
Trump voelde zich genoodzaakt een fait-divers uit Springfield, Ohio aan te halen. Volgens een onbevestigd gerucht zouden Haïtiaanse migranten daar huisdieren opeten. Running mate J.D. Vance had daar eerst ruchtbaarheid aan gegeven, medestanders creëerden AI-illustraties van het fenomeen, maar de overheid van Springfield zegt dat er geen geloofwaardige aanwijzingen voor zijn. Toch bracht Trump het als de volle waarheid ter sprake in het debat.
Ze kregen elk een slotwoord. Harris vatte samen wat ze eerder had verteld. Trump vroeg zich af waarom ze in drieënhalf jaar niet gedaan had wat ze nu belooft.
In his closing statement, former Pres. Donald Trump took aim at the Biden-Harris administration: “We can’t sacrifice our country for the sake of bad vision.” https://t.co/nYB6w9O160#ABCDebate pic.twitter.com/Gccd47bwXI
— ABC News (@ABC) September 11, 2024
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Dat was een aanvalslijn die werkt, maar die hij pas in zijn slotminuten ter sprake bracht.
Toen het debat afgelopen was, werd duidelijk dat Harris er een bondgenoot bij had gekregen. Popster Taylor Swift, die in 2020 Biden-Harris had ondersteund, maakte op Instagram bekend dat ze nu Harris-Walz steunt.
Onmiddellijk na het debat gaf de Harris-campagne aan dat ze een tweede debat wil.
Amerikaanse verkiezingen 2024
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier