‘Juridisch onmogelijk om land uit Schengenzone te zetten’

De Luxemburgse minister van Migratie Jean Asselborn benadrukt dat ‘het juridisch niet mogelijk is om Griekenland uit de Schengenzone te zetten.’

Het is juridisch niet mogelijk om Griekenland uit de Schengenzone te zetten. Dat heeft de Luxemburgse minister van Migratie Jean Asselborn na afloop van een Europees beraad over de vluchtelingencrisis duidelijk gemaakt. De andere Schengenlanden zouden wel voor een langere periode controles aan hun grenzen kunnen uitvoeren indien de vluchtelingenstromen langs de Balkanroute niet ingedijkt worden.

Asselborn leidde vrijdagmiddag een vergadering van de Europese migratieministers over de aanhoudende vluchtelingencrisis. Het beraad werd voorafgegaan door berichten in de pers als zou Griekenland bedreigd worden met een opschorting uit de Schengenzone omdat het land de bewaking van zijn Europese buitengrenzen niet meer kan verzekeren.

Schexit

‘Het is juridisch niet mogelijk om een land uit Schengen te zetten’, zo drukte Asselborn na afloop de geruchten over een “Schexit” de kop in. Wat de regels van Schengen wel voorzien, zijn ‘stapsgewijze maatregelen om tekortkomingen te verhelpen’ die ‘in laatste instantie kunnen leiden tot herinvoering van interne controles’, legde de Luxemburger uit.

Asselborn verwees naar artikel 26 uit de Schengengrenscode, dat lidstaten de mogelijkheid biedt om interne grenscontroles aan te houden voor een periode van maximaal twee jaar indien de controle aan de Europese buitengrenzen ernstige tekortkomingen blijft vertonen. Dat kan een oplossing bieden voor landen als Duitsland en Oostenrijk. Die landen besloten al in september om opnieuw tijdelijke grenscontroles uit te voeren, maar die controles kunnen slechts zes maanden duren.

In maart zouden beide landen dus gedwongen worden om de controles te staken. Volgens Asselborn waren alle ministers het erover eens dat het mogelijk moet zijn om voor een langere periode de interne grenzen binnen Schengen te controleren. Hij beklemtoonde wel dat dit moet gebeuren ‘op basis van een objectieve analyse’ en ‘in een gemeenschappelijk Europees kader’, na een aanbeveling van de Europese Commissie. ‘Niemand weet hoe de situatie in maart zal zijn, aldus de minister.

Bewaking grenzen

Asselborn vroeg begrip voor Griekenland, dat de voorbije maanden is geconfronteerd met een ongeziene toestroom van vluchtelingen, soms meer dan 10.000 per dag. Na lang aandringen vroeg de Griekse regering donderdag om extra Europese bijstand om de bewaking van de grenzen te versterken en de opvang van de vluchtelingen te verbeteren. Binnen twee weken presenteert de Europese Commissie ook nieuwe voorstellen om de controle aan de Europese buitengrenzen te versterken.

De vluchtelingen reizen zo snel mogelijk door naar de bestemmingslanden in het noorden van Europa. Onder meer de Belgische staatssecretaris Theo Francken (N-VA) uitte voor het beraad zijn ergernis over het uitblijven van de Griekse hotspots waar eerste registratie moet gebeuren en vluchtelingen met grote kans op erkenning moeten blijven tot ze in het kader van een Europees spreidingsplan overgebracht worden naar andere landen.

Dat spreidingsplan blijft voorlopig grotendeels dode letter. Volgens gegevens van de Commissie zijn tot dusver slechts 159 vluchtelingen die aankwamen in Griekenland of Italië overgebracht naar andere landen. Uiteindelijk zouden er 160.000 vluchtelingen gespreid moeten worden over Europa, maar het plan stuit op hevig verzet in het oosten van Europa. Slovakije en Hongarije stapten deze week al naar het Europese Hof van Justitie. Ook vluchtelingen zelf zien voorlopig weinig heil in het systeem. ‘Ze hebben meer vertrouwen in mensensmokkelaars dan in overheden’, zo leerde Asselborn tijdens een recent bezoek aan Lampedusa. (Belga/AVE)