Italië stevent af op politieke impasse na winst voor protestpartijen
De populistische Vijfsterrenbeweging wordt de grootste partij bij de parlementsverkiezingen in Italië. Dat blijkt uit de gedeeltelijke officiële resultaten. Het ziet er echter naar uit dat geen enkel blok een werkbare meerderheid behaalt.
Volgens de voorlopige resultaten waarover de kranten Corriere della sera en La Repubblica berichten, komt de populistische en anti-Europese Vijfsterrenbeweging (M5S) uit rond de 32,2 tot 32,4 procent van de stemmen in de Kamer.
‘Nu moet iedereen met ons praten’, zei Alessandro Di Battista, één van de meest bekende koppen van de beweging in Italië, na de eerste exit polls in de nacht van zondag op maandag in Rome. Hij sprak van een ‘ware triomf’, mochten de eerste resultaten zich bevestigen.
De coalitie van rechtse partijen (Centrodestra) lijkt echter het grootste blok in de Kamer te zullen vormen, met een score boven de 37 procent.
Opmerkelijk is ook dat binnen dat blok de Lega van Matteo Salvini (18 procent) het beter doet dan het Forza Italia van Silvio Berlusconi (14 procent).
Maar wellicht zal hun gezamenlijke score dus niet genoeg zijn voor een werkbare meerderheid, want volgens de nieuwe kieswet is daarvoor 40 procent van de stemmen nodig.
Centrumlinks
De centrumlinkse coalitie (Centrosinistra) rond de Partito Democratico (PD) van de ex-premiers Matteo Renzi en Paolo Gentiloni zou rond de 23 procent halen, met 19 procent voor de PD zelf, volgens de kranten. Zij zijn de grote verliezer van de stembusgang.
Het Italiaanse agentschap Ansa kondigde maandagmiddag aan dat Renzi als PD-leider opstapt. Dat werd prompt gevolgd door een tweet van Renzi’s woordvoerder: wij weten van niets, luidde het. In de loop van de namiddag moet er meer duidelijkheid komen. Vrijdag had Renzi nog aangekondigd dat hij tot 2021 op (zijn) post wil blijven.
316 zetels
Voor een regeringsmeerderheid in het parlement moet een partij of alliantie minstens 316 van de in totaal 630 zetels in de Kamer halen en in de Senaat zeker 158 van de 315 zetels winnen.
De 81-jarige Berlusconi kan wegens een veroordeling voor fiscale fraude niet opnieuw premier worden. Hij heeft voor die post Antonio Tajani, huidig voorzitter van het Europees Parlement, naar voren geschoven.
De Italiaanse parlementsverkiezingen lijken dus – zoals voorspeld – geen duidelijke winnaar op te leveren, waardoor de stembusslag de voorbode lijkt te worden van lange regeringsonderhandelingen. De Vijfsterrenbeweging, opgericht door komiek Beppe Grillo en vandaag geleid door de jonge ‘self-made man’ Luigi Di Maio, zou dan wel de afzonderlijk grootste partij van Italië worden, de partij heeft nog nooit een coalitie aangegaan en heeft dat ook nu uitgesloten.
Beste scenario voor Europa zou zijn dat het rechtse blok van Berlusconi uit mekaar valt en Forza Italia een coalitie smeedt met de Partito Democratico van Matteo Renzi en huidig premier Paolo Gentiloni. Beide hebben echter vooraf een grote coalitie (naar Duits model) van de hand gewezen.