Informateurs Johan Vande Lanotte en Didier Reynders hopen dat er in oktober een begroting voor volgend jaar op tafel kan liggen. Zoniet zal de gewone burger daarvan de dupe zijn. Dat verklaarden ze maandag na afloop van hun onderhoud met de koning, die hun opdracht verlengde tot 1 juli.
Om de moeilijkheid van hun opdracht te duiden, verwees Vande Lanotte naar het bekende boek ‘Le Petit Prince’. Meer bepaald naar een prent uit het boek, waarop eerst een hoed wordt aangekondigd, maar eigenlijk een slang staat die een olifant opeet. ‘Je moet altijd denken: niets is wat het lijkt. Je moet proberen te zien wat er achter de verklaringen schuilgaat’, legde de informateur uit. Het probleem is dat dit volgens hem vandaag nog niet geheel duidelijk is, omdat we nog iets te vroeg na de verkiezingen zitten.
Voor alle duidelijkheid: Vande Lanotte doelde niet specifiek op N-VA en PS. Het gaat erom dat bij deze verkiezingen, heel wat partijen hebben verloren, of het toch niet zo goed hebben gedaan als ze zelf hadden verwacht. Daarom vertonen ze nog een reflex om er in eerste instantie vooral voor te zorgen dat ze het de volgende keer beter doen. ‘Dat is een natuurlijke houding, maar daar raak je nergens mee’, aldus Vande Lanotte. Het is ook een ongewone situatie, ging hij voort. Normaal gezien heb je partijen die de verkiezingen hebben gewonnen en die dan de onderhandelingen trekken. ‘Maar we moeten niet doen alsof de situatie hopeloos is. Er is nog geen man overboord’.
De informateurs gaan de komende twee weken meer diepgaand praten met de verschillende partijen over de grootste uitdagingen voor de komende regeerpartijen. Het gaat meer concreet over de begroting, het sociaal overleg, de arbeidsmarkt, koopkracht, het klimaat, de strijd tegen armoede en het beleid rond veiligheid, justitie en migratie. Vande Lanotte benadrukte vooral het belang van een begroting voor volgend jaar, die in oktober bij Europa op tafel moet liggen. Dat heeft niet enkel te maken met prestige. ‘Als er geen begroting is, dan verslechtert gewoon de situatie. En er is maar één iemand die daar last van heeft, dat is de gewone burger’.
Toch gelooft hij dat er in oktober een begroting zal zijn. Of dat met een nieuwe regering is, wilde Vande Lanotte niet zeggen. Al is de vraag hoe dat anders mogelijk zou zijn. De huidige regering in lopende zaken heeft immers bijlange geen meerderheid in de Kamer. Opvallend: in het lijstje onderwerpen die de informateurs citeerden, ontbrak het institutionele. ‘Wij zoeken geen tweederdemeerderheid. Het is al lastig genoeg om een gewone meerderheid te vinden’, reageerde Reynders. Vande Lanotte vulde aan dat in het verleden wel staatshervormingen hebben plaatsgevonden buiten de regering. ‘Er is een verschil tussen een regeringsmeerderheid en een tweederdemeerderheid voor een staatshervorming’, luidde het.
