In Memoriam: Lester Piggott (1935-2022), Engels jockey
In Genève overleed de 86-jarige Brit Lester Piggott aan hartfalen, de succesrijkste jockey ooit. Hij is ‘geboren en gekweekt om te rijden’ (BBC-paardenspecialist Julian Wilson) in Wantage, een vlek groenigheid een uur ten oosten van Londen. Vijf generaties geslaagd paardenvolk gaan hem voor aan vaderskant, drie aan moederskant. Op zijn vierde hobbelt hij rond op pony’s op hun manege. Veel school komt er niet bij kijken. Een paar dagen per week springt een privéleraar binnen.
Wanneer kinderen van zijn leeftijd naar het middelbaar trekken, wint Lester zijn eerste wedstrijd als leerjongen. Zijn moeder tempert zijn aspiraties: ‘Lester is goed maar wordt nooit zo goed als zijn vader.’ Ook moeders missen. De jongen koppelt talent aan branie.
En hij wint vaak. Toch twijfelt hij als tiener soms. Naast zijn 1,73 meter – voor een jockey is hij een gigant – zit ook zijn gewicht tegen: 66 kilo. Veel te veel. Hij neemt een voorbeeld aan zijn idool, de negentiende-eeuwse jockey Fred Archer, die zich op zijn 29e en ook vanwege zijn gewicht met allerlei middeltjes van het toilet naar het graf purgeerde en laxeerde.
Piggott mikt op 53 kilo en flirt daar zijn carrière lang mee dankzij een strikt dieet. En hij kiest resoluut voor vlakke races – geen hordes, geen steeplechases – omdat ‘daar het meeste geld zit’. De aanpak loont. Op zijn achttiende rijdt hij met Never Say Die de Epsom Derby, de grootste Britse klassieker. Nooit won een driejarig Amerikaans veulen de Derby. De bookmakers schrijven 33-1 op hun borden. Never Say Die met Piggott op zijn rug wint met twee lengten verschil.
Bij de ballen
Enkele weken later leggen de stewards hem na een race in Ascot een schorsing op van zes maanden wegens roekeloos rijden. Een uitzinnige Piggott houdt aan de – zoveelste – blaam een levenslange aversie over tegen stewards en bij uitbreiding tegen gezag. Zijn collega Bryn Crossley schetst het accuraat: ‘Altijd fraai om te zien: Lester die naar de stewards moest. Hij marcheerde binnen als Clint Eastwood. En kwam buiten als Clint Eastwood. Hij trok er zich geen flikker van aan.’
Na zijn schorsing rijdt hij twaalf jaar voor de kampioenenstal van Noel Murless. Piggott – altijd typisch hoog in het zadel, rug boven alles en iedereen uit –ontwikkelt hij een verbluffend strategisch race-instinct en wint hij gewoon alles. ‘Een vent met ijs in zijn aders’, zegt Murless over zijn koelbloedigheid. En hij schuwt het drieste werk niet. Zijn Italiaanse rivaal Gianfranco Dettori pakt hij in volle galop letterlijk bij de ballen. Hij kaapt de zweep van de Franse topjockey Alain Lequeux omdat hij de zijne verloor. En: Gaia zou er een hele kluif aan hebben want de zweep van Piggott dient om te gebruiken.
Meestal blijft de Long Fellow flegmatiek, met genoeg aan zichzelf. Ook door een aangeboren spraakgebrek – ‘Gelukkig geeft hij weinig interviews’, schrijft The Evening Post malicieus, ‘want niemand verstaat hem’ – en door doofheid aan één oor. ‘Zo hoef ik niet naar gezwam te luisteren’, laat hij bestsellerauteur en ex-jockey Dick Francis in de als biografie verpakte apologie Lester noteren. ‘Ook niet naar de richtlijnen van trainers en eigenaars. Goede jockeys hebben die niet nodig, slechte kunnen ze niet uitvoeren.’
Het was alsof God weer in de weegkamer stond.
De eigengereide maar daardoor intens populaire Piggott trouwt in 1961 met Susan Armstrong, ook iemand uit paardenkringen. Ze krijgen twee dochters: Ann en Tracy. En er is ook Jamie, een zoon met Anna Ludlow, zijn twintig jaar jongere secretaresse. Jarenlang houdt de jockey er een niet eens verdoken driehoeksverhouding op na, tot hij weer voltijds kiest voor moeder de vrouw.
Wanneer de samenwerking met Murless stokt, wordt Piggott freelancer. De gehaaide Piggott koerst nu wereldwijd voor de meestbiedende en wordt multimiljonair. In 1985 stopt hij met een massieve erelijst en begint hij zijn eigen stal. Dan vallen politie en belastinginspectie binnen. Op rekeningen op de Bahama’s, de Kaaimaneilanden en in Singapore staat 3 miljoen pond aan nooit aangegeven inkomsten. De rechter veroordeelt de knoeier tot een onwaarschijnlijk geachte drie jaar effectief. Piggott verliest zijn ridderschap en zit 336 dagen in de cel.
Nieuwe vlam
De vernederde jockey trekt zich terug op zijn domein, maar in 1990 – dan 55 – kondigt hij zijn comeback aan. Tot ieders verstomming wint hij tien dagen later de Breeders’ Cup Mile, een van de meest vermaarde races in de VS. ‘Het was alsof God weer in de weegkamer stond’, herinnert zijn college Richard Hughes zich. Vijf jaar later stopt Piggott definitief. De teller staat op 5306 overwinningen waaronder 59 topklassiekers – nummer 2 in de stand strandt op 38.
In de jaren 2000 verkoopt hij zijn stal en verlaat hij zijn Susan na 52 jaar, scheiden doen ze niet. Hoewel hij kou haat, trekt hij naar het Zwitserse Bursinel, 130 huishoudens groot, samen met zijn nieuwe vlam Lady Barbara FitzGerald, een Zwitserse maar in Ierland adellijk getrouwd. ‘Niet iedereen kan Lester volgen’, zegt trainer Jack Berry dan. ‘En hij verstaat niet iedereen. Maar paarden begrijpt hij. Hij leest hun gedachten.’
