501 doden, 3.000 vierkante kilometer verwoest terrein en een uitbraak van cholera. Dat is wat cycloon Idai drie weken geleden in Mozambique teweegbracht. Het dodental blijft oplopen. Het Rode Kruis en Oxfam vragen om meer middelen.
Tijdens de nacht van 14 op 15 maart plaveide cycloon Idai een pad van verwoesting doorheen Malawi, Zimbabwe en Mozambique. In Mozambique ging Idai als eerste aan land. De Internationale Federatie van Rode Kruis- en Rode Halve Maanverenigingen (IFRC) noemt het ‘de grootste humanitaire crisis in de recente Mozambikaanse geschiedenis’.
De cijfers geven de organisaties gelijk. In Mozambique staat de teller op 501 doden en drie keer zoveel gewonden. Er verblijven nog steeds 139.000 mensen in 155 kampen en men spreekt over 3.000 hectare van ravage. Bepaalde gebieden zijn nog steeds onbereikbaar, wat ervoor kan zorgen dat de balans in de komende weken nog zwaarder gaat doorwegen. Nu heeft ook de infectieziekte cholera haar weg naar de Mozambikaanse bevolking gevonden.
Cholera
Op 1 april meldde Volksgezondheid dat ze al meer dan 1.000 gevallen van cholera hadden vastgesteld. De ziekte heeft al minstens één dode gemaakt. ‘Cholera is makkelijk te voorkomen en eenvoudig te behandelen’, zegt Dorothy Sang van Oxfam aan persagentschap IPS. ‘Maar als de ziekte zich kan nestelen, loopt het snel uit de hand.’
De eerste prioriteit van het Rode Kruis ligt dan ook bij het indijken van de ziekte volgens Trui Van Ackere van Rode Kruis-Vlaanderen: ‘Zuiver water en proper sanitair zijn essentieel om de besmetting van nog meer mensen te voorkomen. Daarnaast moeten de mensen die ziek zijn, behandeld worden.’ Aangezien een groot deel van de infrastructuur vernietigd werd tijdens het noodweer stuurde het Rode Kruis reeds een veldhospitaal ter plaatse, samen met een sanitaire- en waterzuiveringsinstallatie.
Meer fondsen
Al dat materiaal is broodnodig vindt Sang. ‘Maar er zijn ook mensen nodig om de gezondheidscampagnes te verbeteren in het hart van de getroffen gemeenschappen.’ Oxfam leidt al lokale mensen op om de bevolking te informeren, maar het moet sneller gaan. De ngo wil van 64 naar 1000 medewerkers gaan, want ‘zoveel zijn er nodig om een epidemie in te dijken.’
Aan de noodoproep van de VN voor 281 miljoen dollar is nog maar voor 17 procent voldaan.
Daarnaast is Sang verbaasd over de som geld die al werd ingezameld: ‘Aan de noodoproep van de Verenigde Naties voor 281 miljoen dollar is nog maar voor 17 procent voldaan. Dit is ongelooflijk weinig voor wat de VN hebben omschreven als een van de ergste weergerelateerde rampen in Afrika ooit.’ Van Ackere staat haar bij: ‘De omvang van de ramp is zo groot dat we op geen enkel moment kunnen zeggen dat we genoeg fondsen hebben.’
Vlaamse hulp
De Vlaamse overheid maakte 250.000 euro vrij voor Rode Kruis-Vlaanderen, dat als eerste ter plekke was in Beira, een zwaar getroffen havenstad. ‘De dag na de cycloon zijn we naar Beira gevlogen’, vertelt Wouter Rhebergen. Hij woont al tien jaar in Mozambique en werkt er sinds anderhalf jaar voor Rode Kruis-Vlaanderen. Samen met vier mensen van de Verenigde Naties (VN) telde Rhebergen’s team acht mensen. ‘Het lokale Rode Kruis heeft een kantoor in Beira. We zijn gezamenlijk aan de hulpverlening begonnen.’
De Rode Kruis-teams zetten zwaar in op het beperken en behandelen van de cholera-infectie. Maar daarnaast zijn er nog 139.000 mensen die in de tijdelijke kampen onderdak hebben gevonden. Zij moeten uiteindelijk ook terugkeren naar huis. Rhebergen: ‘Hiervoor worden shelter kits uitgedeeld zodat de mensen hun huizen kunnen herstellen of heropbouwen. De meeste mensen willen ook snel naar huis. Want voor een deftige oogst, moeten ze nu hun zaden planten.’
Zaden planten
Die zaden zijn de hoofdbekommernis van Rode Kruis-Vlaanderen. ‘Van de 250.000 euro die de Vlaamse overheid voor ons vrijmaakt, gaat er 150.000 euro naar het kopen en planten van de zaden’, legt Van Ackere uit. ‘Mochten die niet op tijd komen, dreigt er ook nog eens een voedselcrisis aan te komen.’ De overgebleven 100.000 euro van het Vlaamse budget worden op langere termijn ingezet om de stock aan noodhulpgoederen terug aan te vullen, nadat die gebruikt werd na de doortocht van Idai. Dat past in het rampenparaatheid-plan van Rode Kruis-Vlaanderen in Mozambique.
‘De Belgische overheid werkt in dit soort situaties via een permanente financiering van humanitaire hulpfondsen die snel inzetbaar zijn op het terrein’, klink het bij Tom Meulenbergs, woordvoerder van Minister van Ontwikkelingssamenwerking Alexander De Croo. ‘België draagt dit jaar meer dan 40 miljoen euro bij aan deze fondsen.’ En die fondsen stuurden naar aanleiding van cycloon Idai al 26,5 miljoen dollar richting de getroffen landen voor humanitaire noodhulp.
Het belangrijkste is nu dat ze in Mozambique genoeg middelen krijgen, bovenop die 26,5 miljoen dollar van de humanitaire hulpfondsen en de vrijgemaakte 250.000 euro van de Vlaamse overheid. ‘Wij stellen plannen op en hangen daar een prijskaartje aan. Maar zonder die middelen gaan we onze plannen moeten herzien’, besluit Rhebergen.
Rode Kruis-Vlaanderen steunen kan via het rekenningnummer BE 53 0000 0000 5353.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
