‘Huidig Iraans bewind is niet alleen gevaarlijk voor Israël, maar voor het hele Midden-Oosten’

Na de dood van Hezbollah-leider Nasrallah werd de rakettenregen vanuit Iran gezien als het logische antwoord. Waarom eigenlijk? Wat heeft Israël Iran precies aangedaan? Zou het om twee willekeurige andere landen gaan, dan was ‘de internationale gemeenschap’ in hoogste staat van verontwaardiging geweest, schrijft Robbert de Witt (EW).

In alle verwarring wordt de simpelste vraag soms vergeten. Zoals na de Iraanse rakettenregen op Israël, vorige week. Honderdtachtig geavanceerde dodelijke projectielen, bedoeld om Israël flink pijn te doen. Dat laatste gebeurde niet, dankzij het raketschild dat Israël heeft gebouwd om zijn burgers te beschermen tegen aanvallen van boze buurlanden.

Overal klonken vervolgens dezelfde vragen. Hoe zal Israël reageren? Begint Israël uit wraak een grootschalige oorlog? Tussen de regels was de zorg te horen dat Israël de boel laat escaleren. Maar daarbij vergaten velen dus de simpelste vraag: wat bezielt Iran eigenlijk, om zonder waarschuwing zo veel raketten op een ander land af te vuren?

Blijkbaar wordt dat gezien als een vanzelfsprekende reactie na de afgelopen weken. Want Israël heeft de rest van de wereld laten zien dat die vermeende macht en kracht van Iran in werkelijkheid niet zoveel voorstelt. Iran pompte zichzelf de afgelopen jaren op als een grootmacht in het Midden-Oosten. Als een sterke speler die in allerlei landen bondgenoten heeft om rekening mee te houden, in het bijzonder Hamas in de Gazastrook en Hezbollah in Libanon. Die voorziet Iran van geld, wapens en kennis om zijn vijanden pijn te doen.

Maar het afgelopen jaar werd Hamas door Israël naar het hiernamaals gebombardeerd. En hetzelfde deed Israël, veel sneller nog, met het ruimschoots sterker geachte Hezbollah. Nadat Hezbollah-leider Hassan Nasrallah in rook was opgegaan – alles wat van hem resteerde, lag diep in een enorme krater in een wijk van Beirut – kon Iran kennelijk niet langer werkeloos toezien. De rakettenregen was het logische antwoord.

Wat heeft Israël Iran precies aangedaan?

Hoewel, waarom was dat antwoord eigenlijk logisch? Wat heeft Israël Iran precies aangedaan dat het deze gecoördineerde luchtaanval heeft verdiend? Zou het om twee willekeurige andere landen gaan, dan was ‘de internationale gemeenschap’ (wat dat begrip ook precies moge inhouden) in hoogste staat van verontwaardiging geweest: een land dat besluit zomaar een grootschalige aanval uit te voeren op een ander land.

Natuurlijk weet iedereen dat de ayatollahs, die in Teheran de baas zijn, Israël tot in hun tenen haten. Toch is het niet vanzelfsprekend dat Iraniërs Joden liever dood zien. Integendeel. Iran was bijvoorbeeld het tweede islamitische land dat de staat Israël officieel erkende (na Turkije). Dat was nog onder de sjah, de monarch die over Perzië heerste, en die goede relaties nastreefde met de jonge Joodse natie (en met het Westen).

In Israël was een Iraanse ambassade. In Teheran resideerde een Joodse ambassadeur. En Iran verkocht tot wederzijdse tevredenheid olie aan Israël. Er kwam zelfs een pijpleiding om de Iraanse olie rechtstreeks naar Israël te vervoeren.

Na 1979 een einde aan de goede relatie tussen Israël en Iran?

De Islamitische Revolutie maakte in 1979 aan deze goede ­relatie een einde. Iran werd een theocratie, een land bestuurd door geestelijken. De Koran bepaalde de wet en het beleid. De aspiraties reikten tot ver buiten de landsgrenzen. De Verenigde Staten, zo lang beschermheer van de sjah, waren voortaan de Grote Satan, Israël werd de Kleine Satan.

Bovendien wierp de Islamitische Republiek zich op als voornaamste voorvechter van de Palestijnen. Terwijl de Arabische landen de Palestijnen zagen (en nog altijd zien) als Arabisch broedervolk, stond voor het niet-Arabische Iran het religieuze aspect centraal: in Gaza en op de Westelijke Jordaanoever werden moslims onderdrukt door niet-moslims, namelijk Joden.

Sindsdien worden in Iran op straat Israëlische vlaggen verbrand, wordt beloofd om ‘kankergezwel’ Israël van de kaart te vegen en steunt Teheran extremistische groepen die de wapens opnemen tegen Israël. Zoals Hamas en Hezbollah. Je hoeft geen sombermans te zijn om je voor te stellen wat de ayatollahs het liefste willen doen met een atoombom, waar ze al twintig jaar stiekem aan werken. Ondanks tijdelijke tegenslagen, bijvoorbeeld als de Israëlische geheime dienst een Iraanse atoomwetenschapper liquideert of een computervirus loslaat in een clandestien nucleair complex diep in de Iraanse woestijn.

Het huidige Iraanse bewind is, kortom, ten diepste antisemitisch, gewelddadig en ronduit gevaarlijk. Niet alleen voor Israël, maar voor het hele Midden-Oosten.

Gezien de massale raketaanval op Israël zijn zorgen om de agressie van Iran meer op hun plaats dan zorgen om het antwoord hierop van Israël.