Hoe Jeff Bezos zich met The Washington Post aan de voeten van Donald Trump werpt

Nadat hij eerder al had ingegrepen tijdens de campagne voor de presidentsverkiezingen, trekt Jeff Bezos nu ook de opiniepagina van The Washington Post naar zich toe. Die opmerkelijke zet lijkt een zoveelste poging om bij Donald Trump in de gratie te komen.

In een kort intern bericht, dat hij later zelf via sociale media verspreidde, meldde eigenaar Jeff Bezos dat het roer bij The Washington Post omgaat. Volgens ’s werelds op twee na rijkste man is het niet langer de taak van een krant om in een brede waaier aan opinies te voorzien. ‘Vandaag vervult het internet die taak’, aldus Bezos.

Voortaan hoort de opiniepagina van The Washington Post ‘twee pilaren’ te steunen, aldus Bezos: persoonlijke vrijheden en vrije markten. Standpunten die daartegen ingaan, zullen niet meer door zijn krant gepubliceerd worden, aldus Bezos. ‘Ons land is niet geraakt waar het is door alledaags te zijn,’ vervolgt Bezos. ‘Een groot deel van Amerika’s succes is vrijheid op economisch vlak en op elk ander vlak (…) Ik ben ervan overtuigd dat deze standpunten in de huidige markt van ideeën te weinig aan bod komen.’

In hetzelfde bericht kondigt Bezos aan dat David Shipley, de huidige chef opinie van The Washington Post, opstapt. Shipley was niet bereid om zijn voorstel met ‘hell, yeah’ (‘ja, verdomme’) te beantwoorden, aldus Bezos zelf.

Groeiende invloed

De journalistieke erfenis van de Post is uniek in Amerika. In 1972 waren het Washington Post-journalisten Carl Bernstein en Bob Woodward die het Watergate-schandaal naar buiten brachten. De krant staat zich voor op zijn journalistieke onafhankelijkheid. In 2018 stelde toenmalig uitgever Frederick J. Ryan Jr. dat Bezos nog ‘nooit kritiek heeft gehad op een artikel’ en nog nooit is tussengekomen in ‘hoofdcommentaren of steunbetuigingen (aan politici bij verkiezingen, nvdr)’. Het zijn beweringen die vandaag op zijn zachtst gezegd achterhaald lijken.

Het is immers lang niet de eerste beslissing van Bezos die verbazing wekt. Toen The Washington Post in volle verkiezingscampagne van plan was om een steunbetuiging voor de Democratische presidentskandidate Kamala Harris te publiceren, hield Bezos die eigenhandig tegen. In januari stapte cartooniste Ann Telnaes op nadat de krant een cartoon van haar had geweigerd. Op die cartoon was te zien hoe Bezos samen met andere media-ceo’s knielend een zak geld aanbiedt aan Donald Tump.

Bezos’ invloed op de editoriale lijn wordt steeds meer zichtbaar. Terwijl The Washington Post in 2017 nog Democracy dies in darkness (Democratie sterft in duisternis) als zijn slagzin adopteerde, kwam de krant in de week van Trumps inauguratie met een nieuwe missie. De krant hoort ‘riveting storytelling for all of America’ na te jagen (meeslepende verhalen voor heel Amerika). Die slagzin kan gezien worden als de nobele missie om meer aandacht te hebben voor wat er zich buiten de Amerikaanse Oost- en Westkust afspeelt. Maar tegelijk is het een suggestie dat ook niet-democratische stemmen hun plekje in de zon verdienen.

Ruzie met Trump

Voor Bezos, volgens het vakblad Forbes de op twee na rijkste man ter wereld, is het tweede presidentschap immers een heuse uitdaging. De relatie tussen Trump en Bezos is notoir slecht. In december 2015 suggereerde Bezos nog om Trump op een van zijn Blue Space-raketten te zetten en de ruimte in te schieten. In 2016 waarschuwde hij dat Trumps gedrag ‘de democratie erodeert’.

Tijdens zijn eerste presidentscampagne richtte Trump zijn vizier al op Amazon, en beloofde hij voor ‘problemen’ te zorgen als hij aan de macht zou komen. Hoewel Bezos in 2016 al toenadering zocht tot Trump, bleef de ruzie voortduren. Zo beschuldigde Trump Amazon tijdens zijn presidentschap van concurrentievervalsing en belastingfraude. Hij betichtte The Washington Post er ook van een lobbykanaal voor Amazon te zijn. Onder Trump greep Amazon naast een belangrijk defensiecontract, waarna het bedrijf bezwaar aantekende.

Sinds Trumps herverkiezingscampagne sloten beide mannen evenwel een verbond. Zijn editoriale ingrepen bij The Washington Post zijn een nauwelijks verholen knieval. In december 2024 trok Bezos naar Mar-a-Lago, het protserige resort waar Trump doorgaans hof houdt. In een gesprek met The New York Times stelde Bezos dat Trump ‘kalmer’ was dan voorheen. Hij sprak vol lof over Trumps plannen om te dereguleren en over Elon Musks plannen om de overheid terug te dringen.  Van Bezos’ bezorgdheden over Trumps gedrag en de democratie werd het voorbije jaar niets meer vernomen.

Broligarchie

Net als tal van andere vooraanstaande techondernemers lijkt Bezos zijn lot aan dat van Trump verbonden te hebben. De zogenaamde broligarchy, een verzameling techentrepreneurs die een beperkte impulscontrole combineren met brallerig machogedrag en uiterst ondemocratische neigingen, dingt dezer dagen naar de gunsten van de Amerikaanse president. Samen met Elon Musk en Meta-ceo Mark Zuckerberg was Bezos prominent aanwezig op Trumps inauguratie.

De mogelijkheden tijdens Trumps tweede termijn lijken grenzeloos. Sinds Trumps aantreden is Elon Musk aan een dollemansrit door overheidsdiensten en ministeries bezig, waarbij hij zonder mandaat of democratische controle financiering schrapt en ambtenaren ontslaat. Van de enorme belastingsverlagingen over de vooropgestelde giga-investeringen in AI of de promotie van allerhande cryptomunten: er is enorm veel geld te verdienen.

In dergelijk gezelschap is het ten zeerste de vraag wat ‘persoonlijke vrijheden’ en ‘vrije markten’ net betekenen. ‘Persoonlijke vrijheden’ betekenen binnen Trumps MAGA-beweging immers geen hartstochtelijke verdediging van pluralisme of vrijemeningsuiting, maar een regelrechte aanval op de staat en instellingen. Zoals de invloedrijke techentrepreneur Peter Thiel het in 2009 al stelde: ‘Ik geloof niet langer dat vrijheid en democratie nog samengaan.’

Zoals Musk zijn microblogplatform X omvormde tot een luidspreker voor Trump en Mark Zuckerberg de factcheckingsoperaties van Facebook afschafte, zo wil Bezos minstens uitstralen dat hij de nieuwe Amerikaanse president tegemoet komt. Het is een strategie waarmee hij voorlopig in de genade, maar vooralsnog niet in de gunst van de president is gekomen.