In maart 2022 waren er niet veel analisten die geloofden dat Oekraïne in november nog altijd een onafhankelijke staat zou zijn. Maar acht maanden later heeft het Oekraiense leger 80.000 Russen gedood of verwond is het vlaggenschip van de Russische Zwarte Zeevloot gekelderd, en vliegt de Oekraiense luchtmacht nog altijd. Hoe gaat het verder? Shashank Joshi, defensie-expert van The Economist, schetst drie scenario’s.
1 Rusland wint
Het Russische leger stabiliseert het front tijdens de wintermaanden, terwijl het nieuwe bataljons opbouwt met gemobiliseerde rekruten. Ondertussen blokkeren de Republikeinen in Amerika nieuwe wapenleveringen voor Oekraïne, terwijl de Europese wapendepots uitgeput raken. Ondanks alle tekorten slaagt de Russische defensie-industrie erin om genoeg bepantsering en artillerie te financieren voor nieuwe troepen.
In de lente dringen nieuwe Russische rekruten de Oekraïense troepenmacht terug, die vermoeid is door het maandenlange offensief. Russische drones vernietigen de Oekraïense energie- en waterinfrastructuur. Tegen de zomer zit Oekraïne in het verweer. Nadat het Kryvyj Rih, Slovjansk en Kramatorsk heeft moeten prijsgeven, dwingen westerse landen Oekraïne om een Russisch staakt-het-vuren te aanvaarden. Rusland bereidt zich voor op een nieuwe aanval op Kiev.
2 Patstelling Rusland-Oekraïne
Het komt tot een patstelling. Dat is een veel waarschijnlijker scenario. Rusland mobiliseert honderdduizenden jongemannen, maar slaagt er niet in om hen op te leiden. De beste trainers zitten aan het front, ervaren officiers zijn gesneuveld of al ingezet. De rekruten worden tot lichte infanterie gevormd. Ze hebben niet de pantservoertuigen die nodig zijn voor de aanval, maar zijn wel in staat om de loopgraven en verdedigingslijnen te bemannen.
Nadat het de terugtrekking uit de stad Cherson heeft aangekondigd, evacueert Rusland zijn ongeveer 30.000 troepen naar de westelijke oever van de Dnipro. Ze trekken zich terug naar het oosten en laten daarbij heel wat wapens achter. Het is een overwinning voor Oekraïne, maar het brengt Rusland uiteindelijk in een sterkere militaire positie, omdat de rivier nu zijn linkerflank beschermt. De Oekraïense opmars wordt gestuit. Oekraïense troepen lopen zware verliezen op voor beperkte terreinwinst.
Nu hij de oorlog niet op het slagveld kan winnen, probeert Vladimir Poetin de oorlog te verlengen door de Oekraïense economie te ondermijnen, het moreel te breken door burgerinfrastructuur aan te vallen en Oekraïense bondgenoten uit te putten. Europa kampt met moeilijkheden met zijn gasvoorraden, wat tot black-outs in de winter leidt. Poetin wil het uithouden tot 2024. Hij hoopt dat Donald Trump weer aan de macht komt in de VS en de steun aan Oekraïne opzegt. Maar het is een gewaagde gok: de Russische publieke opinie keert zich tegen de oorlog, de Russische economie kreunt en Poetin is steeds kwetsbaarder.
3 Oekraïne zet door
Het derde scenario is het meest bemoedigende en tegelijk het meest gevaarlijke. In dat scenario behoudt Oekraïne het initiatief en het momentum. Het brengt zware schade toe aan de Russische strijdmacht die zich terugtrekt uit Cherson en komt met zijn HIMARS-langeafstandsraketten voor het eerst in de buurt van de Krim. De Russische verdedigingslinies in Loegansk storten in, Oekraïne herovert Sjevjerodonetsk en stoot door richting oosten. Terwijl de Russische verliezen toenemen, weigeren rekruten te vechten. Westerse landen bevoorraden Oekraïne met luchtverdedigingssystemen, waardoor ze de impact van Ruslands terreurtactiek minimaliseren en hun arsenaal precisieraketten snel slinkt.
In de lente beveelt president Volodymyr Zelensky zijn leger om een nieuw front te openen in Zaporizja. Vijf brigades doorbreken de Russische verdedigingslijn, raken door de Russische ‘landbrug’ naar de Krim en omsingelen Marioepol in de zomer. Oekraïne verplaatst zijn HIMARS naar het zuiden en richt zijn artillerie op de havens, basissen en wapendepots op de Krim. Oekraïne dreigt ermee het schiereiland binnen te vallen. Poetin stelt een ultimatum: stop of we zetten nucleaire wapens in. De overwinning komt in zicht. Maar dat brengt risico’s mee.
