Kamala Harris ligt nog altijd licht achterop bij Donald Trump in de meeste nationale peilingen en niets laat vermoeden dat de kiesstrijd geen nek-aan-nekrace wordt. Maar ze heeft wel meer mogelijkheden op winst dan haar voorganger Joe Biden.
Toen analisten de kansen van Joe Biden, midden juli, heel laag inschatten, had dat met drie dingen te maken. Zijn enig mathematisch pad naar een nipte overwinning, dachten ze, vereiste winst in de swingstaten Wisconsin, Michigan en Pennsylvania. Maar die drie staten waren op hun best kantje-boordje. In de drie andere swingstaten die Biden in 2020 ook nipt won, gaven peilingen hem nog weinig kans: Arizona, Nevada en Georgia. Het derde element: over staten die Biden in 2020 eerder gemakkelijk won, begon zijn campagne zich ook zorgen te maken: Minnesota, New Hampshire, Virginia… Hij kon zich niet veroorloven een van die staten te verliezen.
De Bidencampagne zag zich gedwongen verdediging te spelen, en de aanval te beperken tot de drie cruciale staten met een onzekere uitkomst.
Met de terugtreding van Biden op 21 juli en de komst van Kamala Harris spelen de Democraten meteen weer de aanval in de drie staten die de Bidencampagne zo goed als had opgegeven: Arizona, Nevada en Georgia. Dinsdagavond hield Harris een meeting in Atlanta, Georgia. ‘De weg naar het Witte Huis leidt door Georgia’, sprak ze. Haar campagne beweert nu al 24 kantoren geopend te hebben in de staat, en 170 werknemers op de been te hebben. De redenering is dat Biden verloor bij jongeren, bij vrouwen, en bij zwarten en latino’s, en dat Harris hen kan terugwinnen, en zo het tij kan keren in Arizona, Nevada en Georgia. Peilingen wijzen er bijvoorbeeld op dat de overgang van zwarte jongere mannen naar Trump door de kandidatuur van Harris wordt omgekeerd. In de staat North Carolina (met een grote zwarte minderheid), die Barack Obama één keer heel nipt won, maar Biden nooit kon winnen, maakt Harris nu ook kans. Zo kan Kamala Harris meerdere pistes naar een overwinning viseren, voor het geval het misloopt in één van Bidens drie cruciale swingstaten.
Verlies bij witte kiezers?
Kan Harris netto winnen, of verliest ze evenveel kiezers als ze er bijwint? Kan ze gelijke tred houden met Biden bij arbeiders, bij witte kiezers, meer specifiek ook oudere witte kiezers? Verlies bij die groepen kan haar eventueel een staat als Pennsylvania of Wisconsin kosten.
Nationale en sommige regionale peilingen zijn op dit prille moment van haar campagne veelbelovend. The Wall Street Journal zag in een recente peiling de kloof tussen Harris en Trump verkleinen tot een statistisch gelijkspel, met 47 procent voor Harris en 49 voor Trump. Harris doet het 4 procent beter dan Biden het begin juli deed. Als onafhankelijke Robert Kennedy wordt verrekend, haalt Harris 45 procent en Trump 44, nog altijd een statistisch gelijkspel.
Maar wat vooral opviel aan de peilers van de Wall Street Journal: waar slechts 37 procent van zijn Democratische kiezers begin juli enthousiast was over Biden, is nu 81 procent enthousiast over Harris. En ook de onafhankelijken zijn duidelijk enthousiaster over dit duel dan over het vorige. De Republikeinen zijn in die peiling overigens nog altijd iets enthousiaster over Trump dan de Democraten over Harris. Ook hun enthousiasme is enigszins toegenomen, misschien ten gevolge van de aanslag, misschien naar aanleiding van de Conventie, misschien omdat een andere tegenstander ook voor hen interessanter is.
Andere peilingen – onder meer van Fox News – tonen dat Harris in swingstaten iets tot beduidend beter scoort dan Biden, met uitzondering voor Pennsylvania, waar ze het slechter doet.
Wittebroodspeilingen?
Hoe stabiel is de stijging van Harris in de peilingen? Ze werden afgenomen in haar ‘wittebroodsperiode’. Democraten kregen voor het eerst na het Bidendebat weer hoop. Vrijwilligers en geld kwamen massaal op de campagne af. Maar dat blijft niet duren. Harris moet zich nu ontdoen van probleemstandpunten. Haar campagne heeft al komaf gemaakt van de totale afwijzing van fracking, die ze in 2019 verdedigde – fracking is een belangrijke bron van inkomsten in Pennsylvania. Ze heeft ook haar toenmalige, meer tolerante positie over migratie ingeslikt, ten voordele van het huidige beleid van Biden. Ze zei in Atlanta dat ze het behoorlijk repressieve migratiecompromis dat in de Senaat werd uitgewerkt, als president zal uitvoeren (het werd tegengehouden door Donald Trump, die vond dat het compromis over partijgrenzen heen zijn campagne zou hinderen), Ook linkse standpunten inzake ziekteverzekering heeft ze intussen opgegeven. Zijn er kiezers die daar op afknappen of hun enthousiasme verliezen? Ze moet zich ook nog echt uitspreken over Israël en Gaza. Kan ze dat doen zonder een deel van de achterban af te stoten?
De Wall Street Journal wijst erop dat haar virtuele gelijke stand met Trump niet zo goed is. Biden lag eind juli 2020 9 procent voor om uiteindelijk op nipte winst uit te komen. Harris heeft een veel moeilijker uitgangspositie dan Biden in 2020 had. ‘We zijn de underdog’, zei ze in Atlanta, enigszins glunderend, want haar partij was enkele maanden lang niet eens dat.
Amerikaanse verkiezingen 2024
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier