De held van de film ‘Hotel Rwanda’, over de redding van zeker duizend Tutsi’s in 1994 ten tijde van de genocide, is gearresteerd in … Rwanda. Paul Rusesabagina (66) ontpopte zich tot een felle tegenstander van het regime van Paul Kagame in Rwanda en wordt nu beschuldigd van terrorisme. De man heeft de Belgische nationaliteit en woont afwisselend in Ukkel en in Texas (Verenigde Staten).
De held van de film ‘Hotel Rwanda’, over de redding van meer dan 1200 Tutsi’s in 1994 ten tijde van de genocide, is als gevangene aan de pers getoond in … Rwanda. Paul Rusesabagina (66) ontpopte zich tot een felle tegenstander van het regime van Paul Kagame in Rwanda en wordt nu beschuldigd van terrorisme. De man heeft de Belgische nationaliteit en woont afwisselend in Ukkel en in Texas (Verenigde Staten). De man is uitgeleverd door een niet nader genoemd land waarmee Rwanda goede relaties onderhoudt. Volgens verschillende bronnen was hij op zakenreis in Dubai (Verenigde Arabische Emiraten) en was hij al vanaf afgelopen donderdag onbereikbaar.
Het ‘Rwanda Investigation Bureau’ toonde vanmorgen trots de gearresteerde Paul Rusesabagina met handboeien tijdens een korte persconferentie in Kigali. Tegen hem loopt al een paar jaar een internationaal aanhoudingsbevel uitgevaardigd door Rwanda, dat hem beschuldigt van onder meer oorlogsmisdaden en terroristische activiteiten. Volgens de aanklacht zou hij met zijn partij ‘Mouvement rwandais pour le changement démocratique’ (MRCD) en de gewapende vleugel FLN (‘Front de libération nationale’) in het najaar van 2018 aanslagen gepleegd hebben in Zuidwest-Rwanda. De leider van de FLN, Callixte Nsabimana, werd vorig jaar aangehouden op de Comoren en uitgeleverd aan Rwanda. Hij zou bekentenissen hebben afgelegd. Volgens het Rwandese regime zit de nu opgepakte Paul Rusesabagina feitelijk achter die gewapende groep en werkt hij ook samen met Rwandese rebellen in Oost-Congo.
Op een persconferentie in Brussel, in juni vorig jaar, beschuldigde Paul Rusesabagina de Rwandese overheid van martelpraktijken, ook op de opgepakte Callixte Nsabimana. Internationale mensenrechtenorganisaties klagen geregeld aan dat politie en leger gevangenen martelt. Hij herhaalde toen nog eens tegenover knack.be dat zijn partij geen gewapende strijd voert maar wel vraagt dat het Rwandese regime in dialoog gaat met alle oppositiegroepen, ook met de gewapende rebellen, om zo tot een definitieve verzoening en vrede te komen.
Hotel Rwanda
Paul Rusesabigana werd wereldberoemd als de held van de film ‘Hotel Rwanda’ (2004). De Hollywoodproductie vertelt het verhaal van interim-hoteldirecteur Rusesabagina van het ‘Hotel des Mille Collines’, destijds eigendom van Sabena, die de levens redde van meer dan 1200 Tutsi-vluchtelingen. Zij bleven wekenlang verscholen in ‘zijn’ hotel terwijl de Interahamwe-milities hen bedreigden. Dankzij het heldhaftig optreden van de hoteldirecteur, zelf een Hutu, werd niemand van de Tutsi-vluchtelingen in ‘zijn’ hotel vermoord tijdens de genocide van voorjaar 1994. De hoofdrol werd gespeeld door Don Cheadle die daarvoor een Oscar-nominatie kreeg. ‘Hotel Rwanda’ is de meest populaire film over de genocide op de Tutsi’s in Rwanda.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Paul Rusesabagina was na de genocide naar België gevlucht en werkte jarenlang als taxi-chauffeur in Brussel. Maar toen de Amerikaanse scenarioschrijvers hem contacteerden om van zijn verhaal een film te maken raakte hij actief betrokken bij het hele project. De film ging in wereldpremière in het grote voetbalstadion ‘Amahoro’ in Kigali voor tienduizenden toeschouwers, velen overlevenden van de genocide. De avond ervoor was “Hotel Rwanda’ vertoond voor President Kagame en een aantal andere hooggeplaatsten van het Rwandese regime, die zich allen bijzonder lovend uitspraken over de film en over de heldendaden van Paul Rusesabagina. Toch was Rusesabagina zelf niet naar Kigali gereisd voor die voorstellingen. Naar eigen zeggen voelde hij zich niet veilig, na een aantal reacties van hooggeplaatste Rwandezen op de voorzichtige kritiek die hij toen al uitbracht op het repressieve beleid van het nieuwe Rwandese regime. Internationaal kreeg hij wel veel lof met als hoogtepunt de ‘Presidential Medal of Freedom’, de hoogste burgerlijke onderscheiding in de Verenigde Staten, uit de handen van president George W. Bush in 2005.
Kritische opposant
De afgelopen vijftien jaar heeft Paul Rusesabagina zich dan ontpopt tot een alsmaar scherpere opposant van het regime in Rwanda. Hij klaagt de mensenrechtenschendingen aan, het gebrek aan politieke vrijheid en een vrije pers, en krijgt gehoor tot op de allerhoogste niveau’s in de Westerse wereld, dankzij de heldenstatus die hij verworven heeft. De Rwandese president Kagame reageert geregeld op die kritiek en noemt hem nu een ‘ontkenner van de genocide’ en zelfs ronduit een ‘genocidair’ en ‘vervalser van de geschiedenis’. De huidige machthebbers gebruiken die uitdrukkingen courant voor critici van het regime. Toch blijft de status van Paul Rusesabagina in het Westen ongehavend. Volgens een goede bron werd hij volgende week nog verwacht bij het Amerikaanse State Department voor een overleg over de toestand in Rwanda.
In de internationale media wordt dan ook met verbazing gereageerd op zijn arrestatie in Rwanda. Toch is het niet ongewoon dat in Rwanda kritische stemmen in de gevangenis eindigen. Zo werd in 2014 de zeer populaire zanger en liedjesmaker Kizito Mihigo opgepakt, zelf een Tutsi en overlevende van de genocide en grote pleitbezorger van verzoening in Rwanda. Hij had een liedje gemaakt met daarin een allusie op de misdaden van het huidige regime. Hij kreeg tien jaar gevangenisstraf, maar werd al in het najaar van 2018 onverwacht vrijgelaten. Toen hij in februari van dit jaar probeerde om naar het buurland Burundi te vluchten, en zo verder naar België, werd hij onderschept. Hij stierf enkele dagen later in zijn cel. Volgens de politie ging het om zelfmoord …
Volgens het ‘Rwanda Investigation Bureau’ zal Paul Rusesabagina weldra voor de rechter komen voor terrorisme en oorlogsmisdaden. Ongetwijfeld zal het proces nauwgezet opgevolgd worden door onder meer de Belgische en Amerikaanse ambassade in Kigali want Rwanda staat bekend om de politiek-gestuurde processen tegen opposanten. Daarvoor is het land trouwens al eens veroordeeld in 2017 door de hoogste Afrikaanse rechtbank, het ‘African Court on Human and Peoples’ Rights’. Met zijn Belgische nationaliteit heeft Paul Rusesabagina recht op Belgische consulaire bijstand, behalve als hij tegelijk nog de Rwandese nationaliteit zou bezitten. Volgens zijn familie is dat niet het geval. De woordvoerder van Buitenlandse Zaken kon nog geen toelichting geven bij de Belgische houding in deze zaak.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
