‘Heeft de N-VA voor de verdediging van de Europese waarden gevochten? Nee, heel zeker niet’

N-VA-voorzitter Bart De Wever reikt ons met gulle hand aan wat we te verdedigen hebben: Europa, de Europese waarden én het ‘verlicht burgerschap, schrijft Jan de Zutter, ‘maar dat is niet wat zijn partij doet in het Europees parlement’.

Er wordt ons geen rust gegund. Ook niet tijdens de zomervakantie. Want “wie niet wil vechten, zal op zijn knieën verder mogen leven”. De metafoor van de geknielde mens is een staaltje van cynisme zoals enkel Bart De Wever dat kan verzinnen, want de zinssnede is ontleend aan de linkse Mexicaanse revolutionair Emiliano Zapata: Mejor morir de pie que vivir toda una vida arrodillado, liever rechtop sterven dan op je knieën leven. Zo kennen we hem weer, onze Antwerpse knuffelbeer.

Laten we even de oorlogsretoriek van de partijvoorzitter-burgervader terzijde schuiven en ons for the sake of argument de vraag stellen of we inderdaad niet wat krachtiger moeten vechten voor datgene waarvoor we staan? De vraag stellen, is ze beantwoorden uiteraard. De Wever reikt ons met gulle hand aan wat we te verdedigen hebben: Europa, de Europese waarden én het ‘verlicht burgerschap’, waarbij begrippen als menselijke waardigheid, humanisme, de rule of law, opinievrijheid, individuele rechten en vrijheden, kortom een korte samenvatting van de preambule van het Europese Verdrag, de revue passeren. Het valt op dat De Wever niet in de val van de bloemkool in witte saus trapt en nergens een nationalistisch waardendiscours voert. Niks Vlaams. Hij heeft het in ‘Wie niet wil vechten’ wel degelijk over Europa en de Europese burger. Een bank vooruit en een kus van de juffrouw.

Op 12 april 2016, ruim twee weken na de aanslagen in Brussel, kreeg de N-VA de gedroomde kans om te vechten voor datgene waar we voor staan, voor Europese waarden en Europees burgerschap. Op die dag lag er in het Europees parlement een rapport ter stemming over ‘leren over Europa op school’. Dat rapport is in de pers totaal onder de radar gebleven, hoewel het een belangrijk standpunt vertolkt over hoe we de Europese dimensie moeten integreren in het onderwijs. Fundamentele Europese waarden én Europese kernwaarden komen meermaals in het rapport voor. Volgens het rapport is het “een van de onderwijsdoelstellingen om mensen voor te bereiden op het leven en actief burgerschap in steeds complexere, veeleisende, multiculturele en geïntegreerde samenlevingen,” en is “een EU-dimensie in het onderwijs essentieel om burgers te helpen de EU beter te begrijpen (…) en kan deze dimensie de rol van de waarden die zijn vastgelegd in artikel 2 van het Verdrag van de Europese Unie verdiepen…” Artikel 2 zegt: “De waarden waarop de Unie berust, zijn eerbied voor de menselijke waardigheid, vrijheid, democratie, gelijkheid, de rechtsstaat en eerbiediging van de mensenrechten, waaronder de rechten van personen die tot minderheden behoren. Deze waarden hebben de lidstaten gemeen in een samenleving die gekenmerkt wordt door pluralisme, nondiscriminatie, verdraagzaamheid, rechtvaardigheid, solidariteit en gelijkheid van vrouwen en mannen.”

Laten we een open deur intrappen en nogmaals de vraag van De Wever herhalen: moeten we deze waarden niet krachtiger verdedigen? Jazeker. Heeft de N-VA voor de verdediging van die waarden gevochten in het Europees parlement. Nee, heel zeker niet. Wel integendeel. De N-VA heeft gedaan wat het altijd doet als er een Europese dimensie moet verdedigd worden: zich met de staart tussen de poten onthouden. Het Vlaams Belang is bij monde van Gerolf Annemans duidelijker: die partij moet niks weten van al dat mensenrechtengedoe, die gutmenscherige non-discriminatie, die linkiewinkie knuffelsolidariteit… Annemans stemde tegen. N-VA gebruikt de mossel-noch vis-strategie en gedraagt zich als het over de verdediging van de Europese waarden betreft als een paling in een emmer snot: ongrijpbaar. Ze onthouden zich. Je kan nooit zeggen dat ze tégen die Europese dimensie in het onderwijs zijn, maar je kan evenmin beweren dat ze er voor zijn. Wat je wel degelijk kan zeggen, is dat ze er niet voor gevochten hebben.

Nochtans staan er juweeltjes in het rapport die de historicus De Wever – met zijn fascinatie voor Romeinen en sinds kort ook voor Hoplieten – moeten doen watertanden. “Het Europees parlement benadrukt het belang en het potentieel van een Europese aanpak van het geschiedenisonderwijs (…) aangezien bepaalde historische gebeurtenissen doorslaggevend waren voor het ontstaan van de Europese idealen en waarden; verzoekt de Commissie en de lidstaten ondersteuning te bieden aan historische verenigingen en centra voor historisch onderzoek, om hun waardevolle bijdrage aan de Europese geschiedenis en hun rol bij de bijscholing van leraren te benadrukken.”

We zijn het afgeleerd trots te zijn op onze identiteit, fulmineert De Wever. Dat is waar. De N-VA is zo weinig trots op de Europese waarden, dat ze niet in staat is te vechten om die waarden te laten onderwijzen in alle lidstaten. Is het, zoals De Wever schreef, “de elite die non-identiteit omarmt”, die deze waarden verworpen heeft in het Europees parlement? Nee, die vermeende elite stemde voor een onderwijs dat jongeren een beter begrip van het Europese burgerschap, de Europese geschiedenis en de Europese waarden wil bijbrengen. Het is de partij van De Wever die in het Europees parlement de non-identiteit omarmt en niet vecht om datgene waar we voor staan, ook te onderwijzen aan onze jongeren.

“Respect opbrengen en respect eisen voor de Europese waarden is geen uiting van misplaatste superioriteit,” zo citeer ik De Wever met alle plezier. Het is iets waar we actief voor moeten vechten door jongeren al van jongs af, in het onderwijs, die Europese waarden bij te brengen. De N-VA wil dat niet en riskeert dus op haar knieën te moeten leven.