‘Vorige week werden in het Brits parlement de elektronische stemmingen afgevoerd. Het huidige tijdperk opgeheven. Maar niet voor lang’, schrijft Lia Van Bekhoven vanuit Londen.
En het ging net zo lekker. Het lagerhuis had er even over gedaan om Zoom onder de knie te krijgen, maar het was de meeste Britse volksvertegenwoordigers uiteindelijk wel aardig gelukt om virtueel, vanop afstand, deel te nemen aan debatten en stemmingen. Waar democratische vernieuwers gefaald hadden, was covid-19 wel in geslaagd. Het Britse parlement had een voet in het hedendaagse gezet.
Maar het zat niet lekker. De nieuwigheid was er te veel aan voor Jacob Rees-Mogg, de lijzige, gekrijtstreepte parlementariër en Leader of the House, die dankzij zijn Victoriaanse uitrusting en opvattingen luistert, of niet luistert, naar de bijnaam ‘kamerlid voor de 18de eeuw’. Wat Rees-Mogg betreft is een virtueel parlement een vals parlement. Zonder de fysieke aanwezigheid van de volksvertegenwoordigers verloor het paleis van Westminster zijn bestaansrecht. Eeuwenlang worden op dezelfde manier ‘plechtige beslissingen genomen die de levens van miljoenen bepalen’. Daar laat je je niet door een enkele pandemie vanaf brengen. Ook niet als die pandemie je land opgezadeld heeft met één van de hoogste sterftecijfers ter wereld. ‘Stemmen terwijl je in de zon loopt of TV kijkt, doet de democratie onrecht aan’.
Fysiek stemmen in het Lagerhuis, daar laat je je niet door een pandemie vanaf brengen.
Het hybride systeem waarbij, de sociale afstandsregels in acht genomen, maar 50 kamerleden het lagerhuis binnen mogen om te stemmen terwijl de overigen hun parlementaire plicht doen vanuit de rommelkamer thuis, had de parlementaire democratie gekortwiekt, vond Rees-Mogg. Nu de lockdownregels in de rest van het land langzaam versoepeld werden, kon het lagerhuis niet achterblijven. Iedereen naar Westminster, commandeerde de traditionalist die sinds hij zich tijdens een verkiezingscampagne liet vergezellen van zijn kindermeisje, een eigen plek heeft in de annalen van stoffige, Britse excentriekelingen.
En dus zag je dinsdag kamerleden naar het lagerhuis komen om te stemmen over naar het lagerhuis komen om te stemmen. Met uitzondering van degenen die in thuisisolatie zaten of verplichtingen hadden jegens zieke familieleden. Zij, en de kiezers die ze vertegenwoordigden, deden niet langer mee met het democratisch proces. Pech.
De overigen deden waar Britten genetisch op voorgesorteerd zijn, ze stonden met zijn honderden in de rij. Morrend en mokkende selfies plaatsend op sociale media, schuifelden de honourable members voetje voor voetje langs de Big Ben, door een dor parkje, over een begraafplaats, voorbij een cafetaria, een metrostation en een roltrap, om na een uur of wat uit te komen bij de stemkamers in het lagerhuis zelf. Het deed denken aan de rijen voor de bakker in wijlen de Sovjet-Unie. Of een willekeurige Ikea op zaterdagmiddag in het pré-coronatijdperk.
Het leverde wel weer een nieuwe elitaire subklasse op. Zij die gezond genoeg waren soms honderden kilometers af te dalen naar de hoofdstad om daar hun politieke plicht persoonlijk te vervullen en de rest. Het was een ‘bespottelijke vertoning’, twitterden kamerleden, ‘moreel onjuist’, ‘democratie voor de élite’. En onveilig. Om gezondheidsreden alleen al was Mogg’s conga een ‘stapelgekke onderneming’, zei Linda Bauld, professor in de volksgezondheid aan de Universiteit van Edinburgh. Kamerleden fysiek te laten opdraven om te stemmen…’verhoogt het risico infectie te verspreiden’.
Toen eindelijk de stemmen geteld waren bleken de volksvertegenwoordigers met 261 tegen 163 besloten te hebben het online experiment te schrappen. Elektronisch stemmingen werd afgevoerd. Het huidige tijdperk opgeheven. Maar niet voor lang. Niet omdat Rees-Mogg en premier Johnson spijt hebben van hun besluit het parlement zo ontoegankelijk mogelijk te maken (vorig jaar slaagden beiden erin het parlement, illegaal, te sluiten) maar omdat het handhaven van middeleeuwse gewoontes praktisch onuitvoerbaar en zinloos is.
Britse kamerleden stemmen graag en vaak. Dinsdag werd er drie keer gestemd. Dat is minstens twee uur in de rij staan. Soms wordt er vaker geballoteerd. En ’s avonds. In januari waren er, in een tijdsbestek van twee dagen, tien stemmingen over de nieuwe Brexitwet. Hoelang hebben steenkoude, doorweekte kamerleden met volle agenda’s zin zich over te geven aan de meest onproductieve bezigheid die er bestaat en waarvan misschien wel 15% van hun collega’s is buitengesloten?
‘We gaan ervan uit dat dat systeem vanzelf in elkaar ploft’, voorspelde een parlementarier. ‘We waren er ooit trots op de Moeder aller Parlementen te hebben’, schreef de politieke sketch-schrijver van The Guardian. ‘We hebben nu gestemd voor de Moeder aller Fuck-Ups’.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
