Florida beperkt abortus tot 6 weken: ‘Vele vriendjes zullen van verkrachting beschuldigd worden’

Het Hooggerechtshof van de staat Florida trof vorige week twee beslissingen rond abortus. Het Hof bekrachtigde de beperking van abortus tot zes weken, maar zette ook een volksraadpleging op de kalender die alle eerdere beperkingen ongedaan kan maken. Die laatste beslissing kan ook van invloed zijn op de presidentsverkiezingen in november.

Het door Republikeinen beheerste Congres van Florida en de Republikeinse gouverneur Ron DeSantis hebben abortus in twee etappes gelimiteerd. In april 2022 werd een limiet van 15 weken opgelegd. In april 2023 werd die limiet met 70 stemmen tegen 40 verstrakt tot 6 weken. Na zes weken kan een hartslag vastgesteld worden, volgens voorstanders van de nieuwe wet. Tegenstanders stellen dat na 6 weken de meeste of toch vele vrouwen niet weten dat ze zwanger zijn. Die wet, hoewel ondertekend door de gouverneur, kon niet uitgevoerd worden omdat ze juridisch werd aangevochten. Het Hooggerechtshof van de staat zette vorige week het licht op groen om de nieuwe limiet vanaf mei uit te voeren. In de eerste wet – met de 15 weken-limiet – kon alleen de gezondheid van de moeder ingeroepen worden om uitzonderlijk een latere abortus te krijgen. In de 6 weken-wet gelden ook uitzonderingen voor incest en verkrachting, al stuiten die op praktische problemen (zie verder).

De andere beslissing van het Hooggerechtshof – om in november, tegelijk met de presidentsverkiezingen, een petitie aan de bevolking voor te leggen die abortus opnieuw legaal zou maken tot de levensvatbaarheid van de vrucht, 20 tot 24 weken – kan het werk van Congres en gouverneur ongedaan maken. Het referendum moet een meerderheid van 60 procent halen om bindend te zijn. Het voorstel ligt volgens de indieners in de lijn van de oude regeling Roe v. Wade, het federaal recht op abortus dat in 2022 door het federaal Hooggerechtshof werd geschrapt.

Gouverneur DeSantis, die de tekst van de volksraadpleging ‘heel, heel extreem’ noemde, voorspelt dat het voorstel geen 60 procent meerderheid zal halen. Opiniepeilers zijn veel minder zeker. Rond 60 procent van de bewoners van Florida wil abortus in de meeste gevallen legaal houden (56 procent vindt dat volgens de ene peiling, 62 procent volgens een andere). In het conservatievere Kansas stemde in augustus 2022 59 procent van de kiezers voor het behoud van abortusrechten.

Wat de voorstanders van de strenge wet vinden, is wel duidelijk. ‘De voornaamste boodschap is’, in de woorden van christelijke activist Scott Mahurin, ‘dat leven waardevol is en dat alle leven vanaf de conceptie beschermd moet worden door liefde en wetgeving’. Mahurin staat eigenlijk een volledig verbod op abortus voor.

Gouverneur DeSantis verdedigt de wet door te verwijzen naar de uitzonderingen.

Abortusoase

Elisabeth Weinstein is al jaren actief in de abortusbeweging van Florida. Ze maakte vorig jaar deel uit van Occupy Tallahassee, een protestbeweging aan het staatsparlement tegen de 6 weken-wet. Ze is ook actief bij Indivisible Pro-Choice Pinellas, de pro-abortusgroep in het kiesdistrict rond stad St. Petersburg.

‘Florida was een abortusoase in het zuidoosten van de VS’, zegt ze, ‘Georgia, Alabama, Texas hebben alle 6 weken als abortuslimiet.’ Vrouwen uit die staten zakten af naar Florida voor een behandeling die in hun eigen staat niet langer beschikbaar was. ‘Vorig jaar werden in Florida meer dan 84.000 abortussen uitgevoerd. Dat betekent dat 1 op 12 abortussen in VS in Florida gebeurde’.

De 6 weken-regel maakt een eind aan de oasestatus. Voortaan zullen vrouwen uit Florida die een abortus willen ook op reis moeten. ‘North Carolina wordt de dichtste staat. Voor de rit van Florida Keys naar North Carolina ben je toch al gauw 20 uur onderweg.’

‘De anti-abortusmensen zeggen: je kunt het kind toch laten adopteren. Maar adoptie is geen alternatief voor zwangerschap. Zwangerschap verandert mensen, houdt risico’s in, Florida heeft een hoge sterfte tijdens zwangerschappen. We hebben ook hoog sterftecijfer voor boorlingen. We hebben geen behoorlijke diensten voor de kinderen die nu geboren worden.’

Voor Weinstein was de 15 weken-regel al slecht, om de reden dat er zo goed als geen uitzonderingen in waren vervat. Pro-abortusgroepen verzamelden onder meer het getuigenis van een vrouw die geen abortus kon krijgen hoewel haar foetus niet levensvatbaar was. Ze moest hem na de diagnose nog drie maanden voldragen en op de wereld zetten. Het kind stierf onmiddellijk na de geboorte – wat de artsen hadden voorspeld.

De 6 weken-wet voorziet meer uitzonderingen, maar alleen tot de 15de week. En die uitzonderingen, onder meer verkrachting, moet bewezen worden. ‘Ik weet niet hoe in Europa gaat, maar een rechtszaak aanspannen en een verkrachting bewijzen binnen die limiet van 15 weken is in de VS eigenlijk niet mogelijk. Een vrouw moet op het moment van de verkrachting klacht neerleggen – nog voor ze weet of ze zwanger is – en hopen op een snelle veroordeling om in aanmerking te komen voor een abortus…’

‘Los daarvan: er zal volgens mij een fenomeen ontstaan waarover de Republikeinse verkozenen niet hebben nagedacht. Er zullen een boel vriendjes van zwangere tieners worden beschuldigd van verkrachting. Als je dochter zwanger is, en je kunt er niets tegen beginnen tenzij ze verkracht is, dan zal haar 17- of 18-jarig vriendje in sommige gevallen beschuldigd worden van verkrachting.’

(lees verder onder de preview)

‘Mijn 19-jarige zal niet Republikeins stemmen’

Gelooft Weinstein dat het referendum de 60 procentgrens kan halen?

‘Ik ben hoopvol.’

‘Om tot een referendum te komen, werden 900.000 handtekeningen ingezameld, waarvan 35 procent afkomstig waren van Republikeinen. Het is duidelijk dat het referendum over partijgrenzen heen wordt gesteund. Dat zagen we in staten als Kansas of Ohio, waar voorstellen om abortusrechten te beschermen ook steun kregen van Republikeinse kiezers. Ongewenste zwangerschappen houden geen rekening met partijvoorkeur.’

‘De grotere opgave wordt om mensen te mobiliseren. We doen aan fondswerving, we hebben tal van vrijwilligers, dus dat zou moeten lukken. Eens je mensen aanspreekt, zijn ze gemotiveerd. Ze pikken het niet dat een recht, dat zolang bestond, wordt afgepakt.’

Zal dat, zoals sommige Biden-sympathisanten verhopen, de slinger doen doorslaan en Florida weer naar de Democraten doen overhellen? (Donald Trump won in Florida in 2020 van Biden met 51,2 procent van de stemmen tegen 47 procent)

‘Dat is niet onmogelijk’, zegt Weinstein. ‘De beperkingen op abortus spelen heel sterk bij jongeren, die gemotiveerd zullen zijn om naar de stembus te trekken. Mijn kinderen zijn 16 en 19. Mijn 19-jarige zal voor het eerst stemmen, en dat zal niet op de Republikeinen zijn. Abortus zal zeker een thema worden in de campagnes van Democraten. We hebben enkele tussentijdse verkiezingen gehad waarbij een Democraat een zetel won die voorheen door een Republikein werd bezet.’

Waarom wordt in een staat waar – volgens peilingen – een duidelijke meerderheid van de bevolking voor ruime abortusrechten is, twee keer op rij een verstrenging van de wet door een grote meerderheid van de verkozenen goedgekeurd?

Weinstein ziet enkele redenen, onder meer het verregaand hertekenen van de kiesdistricten in de staat, waardoor Republikeinen een supermeerderheid hebben.

Maar ook: ‘Het is heel gemakkelijk om op te komen voor de ongeborenen. Ze moeten niet gevoed worden, ze hebben geen huis nodig, geen onderwijs. Ze willen niets van politici. Maar eens ze geboren zijn, hebben we geen infrastructuur. Het is best lastig om een ouder te zijn. Je kunt dat maar beter optimaal proberen te doen, op het moment dat je uitkomt, met de juiste ingesteldheid. En dat lukt niet als de wetgever die keuze wegneemt.’