De Brusselse politie legde dinsdagmiddag een omstreden rechtse conferentie stil. Knack was ter plaatse en zag hoe het evenement uitdoofde.
Dinsdag ving in Brussel de omstreden NationalConservatism-conferentie (NatCon) aan, waar min of meer gelijkgestemde nationaalconservatieven uit Europa en daarbuiten het behoud van de natiestaat in Europa bepleiten. Vandaag was onder meer Brexit-kopstuk Nigel Farage en voormalig Brits minister van Binnenlandse Zaken Suella Braverman te gast. Naar verwachting schuiven de Hongaarse premier Viktor Orbán en Poolse ex-premier Mateusz Morawiecki woensdag aan.
Tenminste, dat is het plan. Dat de conferentie überhaupt al heeft kunnen plaatsvinden, is een half mirakel. De voorbije dagen moest de organisatie, onder druk van zowel extreemlinkse organisaties als van de Brusselse politiek, tweemaal op zoek naar een nieuwe locatie. Uiteindelijk vond ze maandagavond toch een plek in Sint-Joost-ten-Node, al zag de onafhankelijke burgemeester Emir Kir dat niet zitten: ‘Ik wil geen evenement met fascistische trekken in mijn gemeente’, zei hij aan The Brussels Times.
Met vertraging, en zonder goedkeuring, ging de conferentie dinsdagochtend alsnog van start. Uit veiligheidsoverwegingen deed het personeel geregeld de deuren en rolluiken dicht, motoragenten hielden op straat een oogje in het zeil. De conferentie verlaten ging niet zomaar, nadien opnieuw binnenraken was nagenoeg onmogelijk. Toen de conferentie begon, leken de driehonderdtal aanwezigen tevreden. Burgemeester Kir was minder gelukkig en beval zijn diensten om het evenement stil te leggen.
Filip Dewinter
De aanwezigen, onder wie Vlaams Parlementslid Filip Dewinter (Vlaams Belang), werden dinsdagochtend opgewarmd door Yoram Hazony, directeur van het organiserende The Herzl Institute uit Israël. Door zijn boek The Virtue of Nationalism (2018) beschouwen sommigen hem als de grondlegger van het recente nationaalconservatieve gedachtegoed. ‘We zien vandaag onderdrukking zoals tijdens het communisme, maar ditmaal door wat moet doorgaan voor een liberale democratie’, klonk het tijdens zijn openingstoespraak.
De toon was gezet. Vrijwel alle sprekers ontwaren de ondergang van het Europese Avondland. Onder het mom van de mensenrechten en het respect voor de rechtsstaat, zo klinkt het, worden natiestaat, God en traditionele familiewaarden door ‘onverkozen Europese technocraten’, ‘activistische rechters’ en ‘linkse journalisten’ aangevallen, en wel via ‘massamigratie’, ‘de wokedictatuur’, ‘genderideologie’ en de ‘klimaathoax’ – over de Russische dreiging geen woord.
Aan vermeende vijanden van het volk geen gebrek. Alleen al in de voormiddag kregen de (voormalige) Commissievoorzitters José Manuel Barroso, Jean-Claude Juncker en Ursula von der Leyen, de Amerikaanse president Joe Biden, ex-premier Guy Verhofstadt, het Braziliaanse staatshoofd Lula da Silva, de Britse ex-premiers Boris Johnson en Tony Blair, de Spaanse premier Pedro Sanchez, ex-president van Venezuela Hugo Chavez, de Franse president Emmanuel Macron, George Soros, en Labourleider Keir Starmer de volle laag.
Ook van Vlaams Belang-Europarlementslid Tom Vandendriessche. Die riep verenigd rechts op om de krachten te bundelen, al bleek het ‘nationaalconservatisme’ ook snel een huis met vele kamers. De ene spreker is relatief gematigd, de andere ronduit radicaal. Vandendriessche meent dat de Europese elite Vlaamse onafhankelijkheid wil verhinderen, zijn collega Hermann Tertsch meent dan weer dat Brussel de ‘criminele’ Catalaan Carles Puigdemont helpt in zijn kruistocht tegen de Spaanse natie.
Opvallend: hoewel veel sprekers naar eigen zeggen een totalitaire dictatuur van een centralistische en links-liberale elite vaststellen, koesteren ze in de aanloop naar de Europese parlementsverkiezingen hoop – die vermeende totalitaire dictatuur blijkt dan toch democratisch. Helemaal onterecht is hun hoop ook niet: in onder meer Vlaanderen, Frankrijk en Nederland voert radicaal- of extreemrechts de peilingen aan, ook al doet de fractie Identiteit en Democratie het in de laatste peiling minder goed.
Nigel Farage
De vrees dat de politie het evenement zou stilleggen, werd op dat moment nog overschaduwd door de langverwachte komst van Nigel Farage. ‘We maken hier een schandalige poging mee om de vrije meningsuiting te onderdrukken’, zei de Brit over het verloop van de feiten – in één adem concludeerde hij daarom dat de Brexit het juiste idee was. ‘Als de politie hier de boel wil sluiten, dan doet ze dat maar met mij op het podium’, grapte Farage. Hij kreeg meteen de zaal op zijn hand.
De woorden van Farage waren nog niet koud of enkele politieagenten trachtten de conferentieruimte te betreden – volgens de organisatie deinsden ze uit angst voor de vele aanwezige camera’s terug. Toen Suella Braverman, Brits parlementslid voor de Conservatieven, vervolgens aan de ondankbare taak begon om na Farage het woord te nemen, kondigde de organisatie aan dat de politie het evenement definitief wilde stopzetten. ‘Wij worden hier gegijzeld’, aldus een aanwezige aan de telefoon – hoewel de uitgang niet geblokkeerd was.
In een poging om de conferentie te reanimeren, ving het volgende panel nog wel aan, maar de interesse voor wat zich op het podium afspeelde verdampte. Aan de voordeur stonden plots een vijftiental politieagenten, die weliswaar niet langer poogden het evenement van binnenuit stop te zetten. Wel mocht de voormalige Franse presidentskandidaat Eric Zemmour, die om vier uur in de namiddag ten tonele zou verschijnen, er niet meer in.
‘Zemmour wordt de toegang tot de zaal ontzegd’, zei een van de gastheren op het podium. ‘En het is onduidelijk of hij ons nog zal kunnen toespreken, vandaag of morgen.’ ‘De burgemeester heeft het omgekeerde bereikt van wat hij wilde. Nu heeft iedereen kunnen zien hoe men ons het zwijgen wil opleggen’, aldus de propagandist Mick Hume. De organisatie klinkt alvast vastberaden om woensdag verder te doen. ‘Als het nodig is, gaan we gewoon op zoek naar een nieuwe locatie.’
De Croo reageert
Premier Alexander De Croo (Open VLD) reageerde dinsdagavond op de feiten. ‘Wat er in Claridge (de zaal waar de conferentie plaatsvond, nvdr) is gebeurd, is niet acceptabel. De autonomie van de gemeenten kan de Belgische grondwet die de vrijheid van meningsuiting en verzameling garandeert niet overstemmen’, klinkt het op X.
De Raad Van State besloot dinsdagochtend dat de tweede dag van het evenement moet kunnen doorgaan.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier