‘Voor de AfD had de aanslag in Solingen op geen beter moment kunnen komen’

Volgens peilingen haalt de radicaal-rechtse AfD bij de verkiezingen in Sachsen en Thüringen nu zondag ongeveer 30 procent.

Tijdens een festival in de Duitse stad Solingen werden afgelopen vrijdag drie mensen met een mes vermoord. In veel opzichten doen de feiten denken aan het bloedbad dat, precies een maand eerder, werd aangericht in het Engelse stadje Southport en eveneens aan drie mensen het leven kostte.

Wat in Southport gebeurde, liet zien hoeveel explosief potentieel zulke gebeurtenissen in zich dragen. In Engeland volstond het valse, door extreemrechts gelanceerde gerucht dat de dader een islamitische bootvluchteling was om een halve burgeroorlog te ontketenen.

Wie vervolgens de feiten in Solingen onder ogenschouw neemt, kan er zich over verbazen dat het in Duitsland voorlopig nog vrij rustig blijft. Anders dan in Engeland hoefde extreemrechts de waarheid zelfs geen geweld aan te doen om zijn punt te maken.

De dader in Solingen is Issa Al H., een 26-jarige Syrische vluchteling die in Duitsland kon verblijven door een falen van het systeem.

Issa Al H. was Duitsland binnengekomen via Bulgarije. Volgens de Dublin-procedure had hij zijn asielaanvraag ook in dat land moeten indienen. Een eerste poging van de Duitse veiligheidsdienst om hem naar Bulgarije uit te wijzen, mislukte omdat hij van de radar was verdwenen. Toen de man maanden later weer boven water kwam, was de zogenaamde ‘overdrachtsperiode’ verlopen, en vroeg en kreeg hij in Duitsland subsidiaire bescherming.

Voor de kopstukken van de radicaal-rechtste AfD is het een heldere zaak. Alleen dankzij het lakse, falende asielbeleid kon Issa Al H. een aanslag plegen in naam van de Islamitische Staat (IS).

Voor de AfD had de aanslag op geen beter moment kunnen komen.

In Sachsen en Thüringen, twee deelstaten waar zondag verkiezingen zijn, wordt de partij gepeild op ongeveer 30 procent. Op 1 september zal blijken of de AfD het potentieel heeft om nog beter te doen.

Een cruciale rol speelt hier de CDU, de christendemocratische partij die nationaal in de oppositie zit en eveneens goed scoort in de peilingen: ze lijkt ervan overtuigd dat ze radicaal-rechtse partijen alleen kan terugdringen door hun recepten over te nemen.

Dat bleek nog maar eens na de aanslag in Solingen.

Vrijwel meteen kwam Friedrich Merz, de CDU-voorzitter en volgend jaar mogelijk bondskanselier, met het voorstel om vluchtelingen uit Afghanistan en Syrië niet langer in Duitsland op te nemen.

Het is een idee dat mijlenver staat van waar zijn voorganger Angela Merkel ooit voor stond, en niet alleen om die reden geloofwaardigheid mist. Het recht op asiel is ook in Duitsland stevig verankerd in de grondwet. Door te suggereren dat je de grondwet met een vingerknip kunt aanpassen, creëert Merz verwachtingen die hij, en bij uitbreiding geen enkele democratische partij, kan inlossen.

Mogelijk brengt het zijn partij op de korte termijn wat electoraal succes. Maar op de iets langere termijn maakt Merz het thema asiel zo nog explosiever dan het al is.

Vermoedelijke dader Solingen opgepakt, IS eist aanslag op