Volgens een rapport van het Internationaal Reddingscomité (IRC) schendt een falend onthaalsysteem in Italië de basisrechten van migranten. De stad Milaan voerde een online registratiesysteem in om een eind te maken aan de lange wachtrijen voor het politiekantoor. Een jaar later maakt het IRC de balans op. ‘Asielzoekers worden onzichtbaar, maar de problemen gaan niet weg.’
‘Wachten, alstublieft.’ Een veelgehoorde zin bij de politiekantoren in Italië, waar asielzoekers hun eerste afspraak moeten maken. In 2023 waren er 135.820 asielaanvragen in Italië, een stijging van 69 procent tegenover het jaar ervoor. De politie heeft te weinig mensen in dienst om alle aanvragen snel te verwerken, met lange rijen tot gevolg. In Milaan stonden er vorig jaar soms meer dan duizend mensen te wachten. Volgens vluchtelingenorganisatie Naga zette de politie er geregeld traangas en knuppels in om de menigte in toom te houden.
‘PrenotaFacile’, een online registratiesysteem voor asielzoekers, moest daar verandering in brengen. Het Milanese stadsbestuur wilde op die manier een eind maken aan ‘het onveiligheidsgevoel bij de burgers, slechte publiciteit en de negatieve impact van asielzoekers op de openbare orde’.
De Italiaanse overheid houdt zich meer bezig met nieuwkomers buiten te houden dan met haar asielsysteem te versterken.
Internationaal Reddingscomité
‘Een dag na de lancering van het platform, zaten de reservaties al vol’, stelt het Internationaal Reddingscomité (IRC). ‘Migranten die geen beroep konden doen op de hulp van middenveldorganisaties, moesten elke dag meedoen aan de “loterij” om een afspraak te krijgen.’ Een van die asielzoekers tekende verzet aan tegen het falende reservatiesysteem, en kreeg gelijk in de Milanese rechtbank. ‘Mensen kamperen nu minder voor het kantoor, maar zoeken gewoon een plek elders in de stad. Ze worden onzichtbaar, maar de problemen gaan niet weg’, meldt Naga.
Ticketjes uitdelen
Slechts een vijfde van de ondervraagde asielzoekers in het rapport van het IRC slaagde erin een afspraak te maken met PrenotaFacile. Migranten die geen elektronische apparaten, digitale skills of kennis van het Italiaans hebben, ondervinden volgens het rapport extra moeilijkheden. ‘Sommigen laten het tegen betaling door anderen doen, omdat ze ook bij middenveldorganisaties lang moeten wachten op een afspraak.’
Ook in andere Italiaanse steden zijn de diensten onderbemand. In Rome kamperen honderden migranten dag en nacht voor het immigratiekantoor, hopend op een van de 20 ‘ticketjes’ die de politieagenten elke dag uitdelen. In Bologna en Napels loopt de wachttijd tussen de aanvraag voor een eerste afspraak en de effectieve aanvraag op tot acht maanden. ‘Het is de wettelijke verantwoordelijkheid van de Italiaanse autoriteiten om de aanvragen tijdig te verwerken. De Italiaanse overheid houdt zich meer bezig met nieuwkomers buiten de grenzen houden dan met haar asielsysteem te versterken”, aldus het Internationaal Reddingscomité.
