In het noorden van Kosovo, waar voornamelijk Serviërs wonen, is het zondag erg onrustig. Servische militanten hebben barricaden opgezet en onbekenden losten ook schoten in de richting van de Kosovaarse politie. Twee grensovergangen zijn afgesloten.
Bij de schoten raakte niemand gewond, meldt de politie in de Kosovaarse hoofdstad Pristina zondagavond.
De spanningen komen er nu de Kosovaarse autoriteiten vanaf middernacht aan de grensovergangen geen Servische identiteitsdocumenten meer erkennen. Serviërs die Kosovo bezoeken moeten hun identiteitsdocumenten en nummerplaat ruilen voor een Kosovaars exemplaar.
Volgens Kosovo gaat het om een maatregel die gebaseerd is op het principe van wederkerigheid. Kosovaarse burgers moeten al langer een tijdelijk document laten opstellen wanneer ze de grens met Servië oversteken, omdat de Servische autoriteiten geen Kosovaarse papieren erkennen.
Militante Serviërs zetten zondag in het noorden van Kosovo barricades op op de toegangswegen naar twee grensovergangen met Servië. Uiteindelijk heeft de politie de overgangen bij Jarinje en Bernjak zelf gesloten. In verschillende steden waaronder Mitrovica waren sirenes te horen, zo berichten lokale media. Boze demonstranten hebben volgens de politie ook Albanese voorbijgangers aangevallen.
Kosovo is bereid om de nieuwe regels rond identiteitsdocumenten en nummerplaten van Serviërs met een maand uit te stellen, indien de blokkades die Serviërs hebben opgezet in het noorden van het land worden opgeheven. Dat zegt de Kosovaarse premier Albin Kurti in een mededeling op Twitter.
Maand uitstel?
In reactie beloofden de Kosovaarse autoriteiten de maatregelen rond identiteitsdocumenten met een maand uit te stellen als de barricades verdwijnen.
Volgens de Kosovaarse regering hebben de blokkades en de schietpartij als doel ‘om Kosovo te destabiliseren en de vrede en veiligheid van onze burgers en ons land te bedreigen. Verschillende agressieve daden vonden deze namiddag en avond plaats, aangemoedigd en gepland door de autoriteiten in Belgrado’, klinkt het in de Engelstalige mededeling van premier Kurti. De premier, president Vjosa Osmani en verschillende vicepremiers hadden zondag contact met de Amerikaanse en Europese vertegenwoordigers in het land. ‘Naar aanleiding daarvan belooft de regering van Kosovo om de implementatie van twee beslissingen (….) uit te stellen tot 1 september 2022, vanaf dat op maandag 1 augustus alle barricades verwijderd zijn en de vrijheid van beweging volledig is hersteld op alle wegen in het noorden van Kosovo.’
De Servische president Aleksandar Vucic had eerder op de avond in een toespraak verklaard dat de situatie in Kosovo ‘nooit zo moeilijk was’ voor Servië en de Serviërs die in Kosovo wonen. ‘De sfeer is tot het kookpunt gebracht’, aldus Vucic. Hij voegde toe dat ‘Servië zou winnen’ indien de Serviërs worden aangevallen.
KFOR ‘is bereid tussen te komen’
Kosovo vocht zich in 1998 en 1999 in een bloedige burgeroorlog los van Servië en werd in 2008 onafhankelijk. Maar Servië heeft die onafhankelijkheid nooit erkend: het beschouwt Kosovo, vandaag bijna uitsluitend bewoond door Albanezen, nog steeds als de bakermat van de Servische natie en van de Servisch-orthodoxe kerk. De spanningen tussen de buurlanden loopt regelmatig op. In de regio is daarom een NAVO-vredesmissie -KFOR- actief.
KFOR (Kosovo Force Pristina-Kosovo) zegt zondag in een persbericht dat verspreid werd via Twitter bereid te zijn tussen te komen indien nodig. ‘De algemene situatie is de noordelijke gemeenten van Kosovo is gespannen, de door de NAVO geleide KFOR-missie monitort de situatie van dichtbij en is bereid om tussen te komen indien de stabiliteit in het gedrang komt’, klinkt het. ‘KFOR zal alle nodige maatregelen nemen om te allen tijde een veilige omgeving te behouden in Kosovo, in de lijn met zijn VN-mandaat.’
