Als Polen geld wil krijgen uit het coronaherstelfonds van de Europese Unie, dan mag het zich niet terugtrekken uit de Istanboelconventie, een verdrag gericht op de preventie van geweld tegen vrouwen. Dat zegt Groen-Europarlementslid Petra De Sutter. ‘Wat mij betreft, stopt het hier. Geen geld wanneer mensenrechten op de helling staan’, zegt ze.
De Istanboelconventie is een verdrag uit 2015 gericht op de preventie van geweld tegen vrouwen. De Europese Unie ondertekende het verdrag in 2017 en werkt sindsdien verder aan de volledige ratificering ervan, maar de Poolse minister van Justitie Zbigniew Ziobro kondigde afgelopen weekend aan dat Warschau uit de conventie stapt.
De tekst is ‘schadelijk’, zei hij, onder meer omdat erin staat dat scholen leerlingen moeten onderwijzen over zaken als gender. Bovendien zijn de hervormingen die Polen de laatste jaren heeft doorgevoerd ‘voldoende’ om vrouwen te beschermen, vindt Ziobro.
Critici zien er echter een manoeuvre in om de conservatieve agenda van regeringspartij PiS door te duwen. De partij heeft nauwe banden met de katholieke kerk en verbindt zich ertoe ’traditionele familiewaarden’ te promoten. De Poolse regering lag eerder al internationaal onder vuur vanwege de ‘LGBTQ-vrije zones’ die in verschillende gemeentes in het land zijn ingevoerd.
Renew Europe, de liberale fractie in het Europees parlement, reageert verbolgen en spreekt haar steun uit ‘aan alle vrouwen in Polen’. ‘Als Polen zich terugtrekt uit de conventie, dan is dat opnieuw een gevaarlijke stap weg van Europese waarden en fundamentele mensenrechten’, zegt fractieleider Dacian Ciolos. ‘De strijd tegen de Istanboelconventie gebruiken als een instrument om conservatieve waarden tentoon te spreiden is een meelijwekkende en zielige daad, die streng bestraft moet worden. De Poolse vrouwen verdienen meer rechten en een betere bescherming.’
Groen-Europarlementslid Petra De Sutter vindt dat Europa streng moet optreden. Als Polen uit de conventie stapt, dan kan het land geen geld meer krijgen uit het Europese coronaherstelfonds, vindt ze. ‘De Poolse regering lacht de conventie weg als een ‘creatie om de homo-ideologie te legitimeren’, maar intussen verwacht ze wel haar deel van het herstelfonds. Wat mij betreft, stopt het hier. Geen geld wanneer mensenrechten op de helling staan.’
De Europese staatshoofden en regeringsleiders bereikten vorige week een akkoord over een relancefonds van 750 miljard euro om de verzwakte economieën bovenop de coronacrisis te helpen. Om een beroep te doen op dat fonds moeten de lidstaten wel een nationale relanceplan indienen die door de Europese Commissie geëvalueerd worden.
Er is ook een link met het respect voor de rechtstaat afgesproken, maar die bleef vrij vaag. De Europese Commissie benadrukt dat de Istanboelconventie ‘een prioriteit blijft’. ‘Dit is een belangrijk verdrag. Geweld tegen vrouwen is een probleem dat er niet meer zou mogen zijn in de Europese samenlevingen en we moeten daar verder blijven tegen strijden’, aldus een woordvoerder.
