‘Oekraïne mag niet dupe worden van door Orbán verscheurde EU’

De EU-top van regeringsleiders op 14 en 15 december in Brussel moet financiële en militaire steun aan Oekraïne prioriteit geven. Dan nog maar even geen toetredingsonderhandelingen met Kiev, vindt René van Rijckevorsel (EW).

Eind deze week ontmoeten de regeringsleiders van de Europese Unie (EU) elkaar in Brussel voor hun laatste top van 2023. Het wordt loeispannend. Inzet: Oekraïne. Het gesternte staat niet gunstig.

Tijdens de top moet worden vastgesteld of Kiev formeel wordt uitgenodigd voor EU-toetredingsgesprekken. Volgens de Commissie is Oekraïne daar klaar voor. Daarnaast moet worden besloten of de Oekraïense oorlogseconomie een extra impuls van 50 miljard euro krijgt. Voor de besluiten is unanimiteit vereist.

Viktor Orbán wappert in EU graag met een veto

En als er met een veto kan worden gewapperd, staat Viktor Orbán altijd vooraan. ‘Het is duidelijk dat het voorstel van de Commissie over de toetreding van Oekraïne tot de EU ongegrond en slecht voorbereid is. Er is geen plaats voor op de agenda van de #EUCO van december!’ zei de premier zondag op X, voorheen Twitter.

Hij wil ook de EU-hulp blokkeren. De EU moet eerst maar een strategische partnerschapsovereenkomst met Oekraïne ondertekenen, zegt Orbán. Hij beschuldigt Commissievoorzitter Ursula von der Leyen ervan ‘de toetreding van Oekraïne tot de EU ons door de strot te willen duwen, zonder de gevolgen voor de Europese belastingbetalers en boeren in te schatten’.

Etnische Hongaren in Oekraïne en miljareden uit Brussel

De boosheid van Boedapest kan te maken hebben met de etnische Hongaren in West-Oekraïne. Hongarije beschuldigt Oekraïne van schending van hun rechten door het gebruik van Hongaars in het onderwijs in te perken.

Ook zouden Orbáns schoten voor de boeg een chantagemiddel kunnen zijn om de Brusselse miljarden los te krijgen, die nu worden ingehouden wegens Hongarije’s schendingen van rechtsstaat en mensenrechten. Orbán bestrijdt dat. Hij heeft gezegd ook niet overstag te gaan als de EU-fondsen worden vrijgegeven.

(Lees verder onder de preview.)

Kiev en Brussel maken zich zorgen

Brussel maakt zich zorgen over waartoe dit leidt. En Kiev niet minder. Orbán voelt zich sterker dan ooit na de verkiezingen in Slowakije en Nederland. De nieuwe Slowaakse premier Robert Fico dreigt militaire steun aan Oekraïne in te trekken en noemt zijn buurland ‘een van de corruptste landen ter wereld’. Geert Wilders wil geen wapens meer naar Oekraïne sturen zolang de Nederlandse voorraden niet op orde zijn.

Tegelijk kan worden vastgesteld dat Von der Leyen hoog spel heeft gespeeld door triomfantelijk aan te kondigen dat in 2024 de toetredingsonderhandelingen met Oekraïne beginnen. Als geruzie daarover bij de EU-top leidt tot minder wapens en geld voor Oekraïne, zal haar belofte achteraf als historische flater worden gezien.

Oorlog in Oekraïne bevindt zich in een gevaarlijke fase

Europese wapenleveringen zijn noodzakelijk om Vladimir Poetin van een overwinning af te houden. De miljarden zijn nodig om de Oekraïense economie te stutten. De oorlog in Oekraïne bevindt zich in een gevaarlijke fase. De Russen winnen dan wel geen terrein, de Oekraïners zien hun wapenvoorraden en troepen slinken, wat de vooruitzichten niet best maakt.

(Lees verder onder de preview.)

De Commissie wil sussen en zegt dat toetredingsgesprekken pas beginnen als er in Oekraïne geen corruptie meer is en nationale minderheden in hun eigen taal kunnen studeren. Is dat voldoende? De Hongaarse soep wordt pas opgediend bij de top. De vraag is hoe heet.

Misschien biedt Orbáns idee van een ‘strategisch partnerschap’ een uitweg die ervoor zorgt dat de financiële steun en de wapenleveranties kunnen doorgaan. Gezichtsverlies van Von der Leyen en uitstel van onderhandelingen zijn minder erg dan dat een verdeelde EU strijdend Oekraïne in de kou laat staan.