‘Nu het er eindelijk goed gaat, is Griekenland blijkbaar niet sexy meer’

‘De Grieken beloonden onlangs premier Kyriakos Mitsotakis (55) voor zijn rechtse economische en immigratiebeleid. Daar hoort de rest van Europa niet veel over, want de premier is geen hippe, markante marxist maar een oud-bankier’, schrijft Robbert de Witt.

Hij was toch een beetje een rockster tussen de duffe bureaucraten. Yanis Varoufakis was de Griekse minister van Financiën in 2015 toen zijn land op de intensive care van de internationale monetaire politiek lag.

De econoom vertelde graag over zijn passie, motorrijden, en was duidelijk geen technocraat in een grijs pak zoals zijn Europese collega’s. Beroemd is de foto van Varoufakis, languit hangend op de trap naast de zetels van het Griekse parlement. Lak aan conventies. Het maakte Varoufakis tot een geliefd hoofdrolspeler in de Griekse schuldencrisis.

Griekenland zuchtte onder een torenhoge staatsschuld en dreigde de eurozone mee te zuigen in een zwart gat als het failliet zou gaan. Zouden andere Zuid-Europese landen met hoge schulden – Italië, of zelfs Frankrijk – ook in moeilijkheden komen?

De Europese Centrale Bank (ECB) en het Internationaal Monetair Fonds (IMF) wilden Athene wel helpen, met leningen ter waarde van bijna 290 miljard euro. De Grieken moesten dan wel iets gaan doen aan het gat in hun hand: snoeien in de overheidsuitgaven dus.

Varoufakis, die dankzij een recordaantal van 135.000 voorkeursstemmen toetrad tot de zeer linkse regering van premier Alexis Tsipras, ging er fel tegen tekeer. Hij wilde heronderhandelen over de voorwaarden van ECB en IMF, vond hervormingen van de economie onzin en wilde liever meer geld uitgeven. Varoufakis stapte op, kort nadat hij de druk van geldschieters ‘terrorisme’ noemde.

Inmiddels is het acht jaar later, en is er nog maar weinig aandacht voor Griekenland. Vreemd, want het land stond niet stil. Hier en daar wordt wel gesproken van het Griekse wonder: de economische groei is bovengemiddeld in de eurozone, en zeker groter dan in de andere zuidelijke lidstaten met hoge staatsschulden.

Kiezers beloonden onlangs premier Kyriakos Mitsotakis (55) voor zijn strenge beleid. Zijn conservatieve partij Nea Dimokratia (Nieuwe Democratie) behaalde een absolute meerderheid in het Griekse parlement. Een prestatie van formaat, want regeringspartijen worden in Griekenland meestal na één termijn afgestraft door de permanent ontevreden kiezers. Zo niet Mitsotakis’ ND: die werd juist populairder.

Goed, de werkloosheid is nog hoog – bijna 15 procent – maar daalt wel al jaren. Toen Varoufakis vertrok, had een kwart van alle Grieken geen werk. De jeugdwerkloosheid was 58 procent.

Ook heeft de levensstandaard in Griekenland in de crisisjaren enorme klappen gekregen. Dat is niet zomaar hersteld. Maar Mitsotakis belooft meer belastingverlagingen om de economie een nog grotere slinger te geven. Tegelijk wil hij flink investeren in onderwijs en zorg. De buitenlandse leningen betaalt zijn regering netjes af.

(Lees verder hieronder.)

Er is nog een reden waarom Mitsotakis zo populair is: de ontwrichtende stroom migranten is gestuit. Onder Tsipras kwamen er elke maand om en nabij de tienduizend illegalen aan, in bootjes vanuit Turkije.

Toen duizenden migranten in 2020 vanuit Turkije de Griekse grens bestormden, was het genoeg voor de regering-Mitsotakis. Er kwamen hekken, de grenzen worden weer bewaakt, bootjes met immigranten worden teruggestuurd naar Turkije – tot ergernis van vluchtelingenorganisaties, die spreken van ‘illegale pushbacks’. De regering in Athene zegt alleen al vorig jaar 250.000 illegale migranten uit Turkije te hebben tegengehouden.

Het beruchte migrantenkamp Moria op het eilandje Lesbos liet hij afbreken. Die chaotische verzameling tentjes gold als hét symbool van het failliete Europese vluchtelingenbeleid. Mitsotakis hield op de resten ervan een campagnespeech. Hij wees er daar op dat onder Tsipras 643.000 migranten op Lesbos aankwamen, en sinds zijn aantreden amper 12.000.

Na zijn monsterzege schreef de Volkskrant een beetje zuur dat Mitsotakis ‘de grenzen van het betamelijke’ opzoekt met zijn strenge beleid. Daar denken de Grieken blijkbaar toch anders over.

Oud-bankier Mitsotakis is in alles de tegenpool van de luidruchtige Varoufakis. Hij draagt geen hippe leren jasjes, maar de Grieken zijn heel tevreden.