Marion Maréchal, kleindochter van Jean-Marie Le Pen: ‘De meeste Fransen denken zoals wij’

Marion Maréchal wacht het juiste moment af voor een politieke comeback. Ondertussen wil ze vanuit haar eigen universiteit het openbare debat voeden.

Het fenomeen komt zó vaak voor dat de Fransen er een uitdrukking voor hebben bedacht. Politici die met veel bombarie de arena verlieten, maar toch geregeld van zich laten horen omdat ze op een terugkeer zinnen, ‘sturen af en toe een carte postale’. Ook Marion Maréchal (30) heeft al heel wat ansichtkaartjes verstuurd. In interviews noemde ze president Emmanuel Macron een ‘marketingmachine’. Nadat George Floyd door een Amerikaanse agent werd vermoord, zei ze dat ze zich niet hoeft te verontschuldigen omdat ze blank is. Of het nu een videootje op sociale media of een speech op een conferentie voor conservatieven is, Maréchal is altijd nieuws.

In 2017 verliet ze het Rassemblement National (RN), dat toen nog Front National (FN) heette. De politica had toen vijf jaar in de Assemblée Nationale gezeten, als jongste gedeputeerde ooit. Met slechts één collega vertegenwoordigde ze de partij, wat haar zwaar viel. Het conflict met haar tante Marine Le Pen, onder andere over het verlaten van de muntunie, was het laatste zetje om iets anders te gaan doen. Marion droeg tot dan de achternamen van haar stiefvader Samuel Maréchal en haar moeder Yann Le Pen, maar gaf haar politiek ‘besmette’ naam Le Pen op. Een trouwe schare fans hoopt dat de kleindochter van partijoprichter Jean-Marie Le Pen ooit terugkeert, als vertegenwoordigster van de meer behoudende en economisch liberalere stroming binnen het RN. Maar voorlopig stort ze zich op de door haar opgerichte universiteit ISSEP, het Instituut voor Sociale en Politieke Wetenschappen, in Lyon.

U ontvangt dit jaar de derde lichting studenten, en in oktober krijgt het ISSEP een eigen denktank. Is daar behoefte aan?

Marion Maréchal: De hele Franse elite wordt in één mal gevormd. Politici en hoge ambtenaren doorlopen dezelfde drie, vier universiteiten, linkse bolwerken zoals Sciences Po. Ik wil een alternatief bieden. We starten inderdaad een onderzoeksafdeling om het openbare debat te voeden. Er zijn heel wat onderwerpen waar niet genoeg aandacht voor is.

Zoals?

Maréchal: We horen milieu-adepten vaak over het creëren van ‘groene jungles’ in steden. Dat is niets meer dan lege ecomarketing, terwijl er ook echt grote problemen spelen. Neem het watermanagement: we krijgen te maken met grote tekorten. Of vrachtverkeer over zee. Daar worden de kosten laag gehouden, maar het is erg vervuilend.

De hele Franse elite wordt in dezelfde linkse bolwerken gevormd. Ik wil een alternatief bieden.

Is het ISSEP voor u een manier om in beeld te blijven?

Maréchal: Ik hou van mijn land en van politiek, maar ik heb even geen zin om op een lijst te gaan staan. Misschien verandert dat over een paar jaar weer. Ik heb altijd gezegd dat ik me met het politieke debat blijf bemoeien.

Marine Le Pen verloor in 2017 van Emmanuel Macron bij de presidentsverkiezingen. Maakt ze een kans in 2022?

Maréchal: De verkiezingen zijn over ruim achttien maanden en we kennen de andere kandidaten nog niet allemaal. Daar kun je dus niets zinnigs over zeggen. Maar ik denk niet dat Marine Le Pen alleen kan winnen. De hele familie op rechts, in ruime zin, zou zich moeten verenigen tot een conservatieve beweging. Christian Estrosi, burgemeester in Nice namens Les Républicains (klassiek rechts, nvdr), wil het in 2022 op een akkoordje gooien met Macron. De ‘wezen’ van deze partij zijn ook welkom bij ons.

De minister van Binnenlandse Zaken spreekt ferme taal over onrust in achterstandswijken, Macron wil ‘islamistisch separatisme’ aanpakken. Maait hij daarmee het gras voor uw voeten weg?

Maréchal: Macron voelt haarfijn aan wat mensen belangrijk vinden, bijvoorbeeld veiligheid. Maar hij kan er niets mee: onderwerpen zoals radicalisering, immigratie, assimilatie en islam passen niet in zijn denkraam. Hij behoort tot de linkse politici die bepaalde problemen niet onder ogen durven te zien.

Ik vind de uitspraken van Macron vaak pertinent, bijvoorbeeld als het gaat om het bestrijden van islamisering of internationale betrekkingen. Maar die gespierde taal wordt nooit concreet. Je hebt geen nieuwe wet nodig om de radicale islam aan te pakken, het juridische arsenaal is uitgebreid genoeg. We kunnen imams die dubieuze preken houden al uitzetten, maar het gebeurt niet.

Die onderwerpen zullen een grote rol spelen in 2022, en Macron zal zich daarover moeten uitspreken. Hij werd vooral op zijn economische programma verkozen, maar op dat vlak heeft hij niet veel klaargespeeld. Nu probeert hij het via deze weg.

U noemt zichzelf conservatief. Is daar wel een markt voor? Bij de Europese verkiezingen behaalde de behoudende kandidaat van rechts, de katholieke filosoof François-Xavier Bellamy, maar 8 procent van de stemmen.

Maréchal: Hij was totaal onbekend. Bovendien ging het al slecht met de partij. Dat valt hem niet aan te rekenen.

Toch vallen conservatieve maatregelen slecht. U bent zwaar onder vuur genomen vanwege uw voorstel om abortussen niet zomaar meer te vergoeden.

Maréchal: Conservatisme is veel meer dan standpunten over abortus of het homohuwelijk. Het gaat om het behouden van principes die de maatschappij in de afgelopen eeuwen heeft opgebouwd, en het bieden van tegenwicht aan ongefundeerde progressiviteit. Ik heb me in 2015 afgevraagd of je abortussen volledig moet blijven vergoeden voor vrouwen die het als voorbehoedsmiddel gebruiken, terwijl anticonceptie volledig wordt terugbetaald. Het aantal ingrepen ligt al jaren op 200.000. Maar dit onderwerp is volledig taboe in Frankrijk. De ophef erover is een tactiek van mijn tegenstanders. Ik vind heus niet dat degenen die hun zwangerschap hebben onderbroken de cel in moeten, maar ik werd afgeschilderd als een reactionair die de vrijheid van vrouwen wil inperken. Die wordt meer bedreigd door de radicale islam in bepaalde voorsteden dan door te praten over het vergoeden van een vierde abortus.

Is dat de ‘demonisering’ waar de partij altijd mee te maken heeft gehad?

Maréchal: (zucht) Het ‘demoniseren’ van het Front National was een bewuste strategie. Door ons weg te zetten als extreemrechtse racisten, hoefden opponenten ons niet serieus te nemen. Die houding slaat steeds minder aan. De meeste Fransen denken intussen over onderwerpen als veiligheid en immigratie net als wij.