Brits premier Liz Truss stapt op: Boris Johnson wellicht opnieuw kandidaat
Liz Truss stapt op als Brits premier. Dat kondigde ze donderdagmiddag voor haar ambtswoning aan.
Ex-premier Boris Johnson zal naar verwachting kandideren voor het partijleiderschap van de Britse Conservatieve Partij en dus voor premier, melden de kranten The Daily Telegraph en The Times op basis van niet nader genoemde ingewijden. De kwaliteitskrant ziet in Johnson een kansrijke kandidaat.
Johnson trad na een reeks schandalen deze zomer af als premier en is momenteel op vakantie in het Caribisch gebied. Hij volgt daar naar eigen zeggen de opiniepeilingen onder partijleden met belangstelling en gelooft dat een kandidatuur ‘een zaak van nationaal belang’ is.
Begin september nam Liz Truss het stokje van Johnson over. Ze kondigde samen met haar voormalige minister van Financiën Kwasi Kwarteng een minibegroting met omstreden hervormingen aan. Daardoor schoten de financiële markten in paniek en ontstond er politieke chaos in het land. Truss probeerde het tij te keren door haar ideologische soulmate Kwarteng te ontslaan. Kwartengs vervanger Jeremy Hunt nam de boel in handen en schroefde vrijwel alles terug wat Truss had voorgesteld.
Als een gewond dier probeerde Truss zich gisteren te verdedigen tijdens het vragenuurtje in het Britse parlement. Ze zei toen dat ze een ‘vechter was, en geen opgever’.
Maar steeds meer conservatieve parlementsleden vroegen de afgelopen dagen om haar ontslag. Volgens Britse media zou er donderdagvoormiddag een vertrouwensstemming hebben plaatsgevonden in het 1922 Committee, dat onder meer verantwoordelijk is voor de interne aangelegenheden.
Kortst dienende Britse premier ooit
Liz Truss gaat de geschiedenis in als de kortst dienende Britse premier in zeker 300 jaar. Ze kondigde haar ontslag aan op de 45ste dag van haar ambtstermijn.
Er zal nog deze week een nieuwe leiderschapsverkiezing plaatsvinden. Het is onduidelijk wie de grootste kanshebber is – uit peilingen blijkt dat voormalig minister van Financiën Rishi Sunak de meest populaire voorzitter en premier zou zijn. Sunak is evenwel de persoon die zonet heeft verloren van Truss tijdens de vorige leiderschapsverkiezingen. Ook voormalig minister van Defensie Penny Mordaunt en Suella Braverman zouden kandidaat zijn.
Truss blijft aan tot er een nieuwe opvolger is gevonden. Haar premierschap duurde uiteindelijk minder lang dan de voorzittersverkiezingen die ze won. De volgende premier van het Verenigd Koninkrijk zal de derde van dit jaar worden.
Roep om parlementsverkiezingen
Er zijn geen woorden om deze puinhoop adequaat te beschrijven.
Nicola Sturgeon, premier van Schotland
Labour-leider Keir Starmer roept op tot parlementsverkiezingen. ‘De Britse bevolking verdient zoveel beter dan deze draaideur van chaos (..) elke crisis wordt gemaakt in Downing Street, en betaald door het Britse volk.’
Ook de leider van de Liberal Democrats Ed Davey wil parlementsverkiezingen. ‘Boris Johnson heeft gefaald en Liz Truss heeft onze economie vernietigd. De Conservatieven hebben keer op keer getoond dat ze niet geschikt zijn om het land te leiden.’
De Schotse premier Nicola Sturgeon schrijft op Twitter: ‘Nieuwe verkiezingen zijn nu een democratische noodzaak. Er zijn geen woorden om deze puinhoop adequaat te beschrijven. De realiteit is dat gewone burgers hiervoor de prijs moeten betalen. De belangen van de Conservatieve Tory-partij, die binnen een week een opvolger voor Truss wil vinden, zouden nu geen rol mogen spelen.’
Lees ook:
Hoe de regering-Truss haar eigen reputatie aan diggelen sloeg
Econoom Stefan Dercon: ‘Liz Truss gokt met de Britse economie voor persoonlijke doeleinden’