Italiaanse premier Meloni haalt uit naar verdeling EU-topjobs

Daags voor de Europese staatshoofden en regeringsleiders op hun top in Brussel een akkoord proberen te vinden over de verdeling van de topjobs in de EU heeft de Italiaanse premier Giorgia Meloni zwaar uitgehaald naar de drie traditionele politieke families. Ze beschuldigt de ‘oligarchie’ van christendemocraten, socialisten en liberalen ervan geen rekening te houden met de kiezer.

Die drie politieke blokken willen dat op de Europese top Ursula von der Leyen voorgedragen wordt als voorzitter van de Europese Commissie, dat Antonio Costa benoemd wordt als Europese Raadsvoorzitter en Kaja Kallas als hoge vertegenwoordiger voor het Europees buitenlands en defensiebeleid. Twee Europese leiders zijn echter misnoegd omdat zij niet betrokken zijn: Viktor Orban van Hongarije en Giorgia Meloni, als premier van Italië een absoluut zwaargewicht in de EU. De Tsjechische premier Petr Fiala lijkt de drie te zullen steunen.

Vooruitblikkend naar de top was Meloni in het Italiaanse parlement woensdag erg kritisch voor de gang van zaken en voor ‘zij die vinden dat de burgers niet slim genoeg zijn om bepaalde beslissingen te nemen en dat op het einde van de rit de oligarchie de enige aanvaardbare vorm van democratie is’, zo zei ze. ‘Wij zijn ervan overtuigd dat het volk altijd gelijk heeft en dat elke leider de aanwijzingen moet volgen die de burgers geven.’

Bij de Europese verkiezingen won het Fratelli d’Italia (FdI) van Meloni de meeste zetels in eigen land, terwijl de conservatieve ECR-fractie waar de partij in het Europees Parlement deel van uitmaakt er eveneens flink op vooruitging. Uit de voorlopige samenstelling van de fracties komt de ECR op de derde plaats, vóór het liberale Renew Europe, dat desondanks mee een voorstel voor de verdeling van de topjobs heeft uitgewerkt – wat de boosheid van Meloni verklaart.

Surrealisme

De Italiaanse premier vindt het naar eigen zeggen ‘surrealistisch’ dat op de informele top van vorige week maandag 17 juni ‘sommigen al met voorstellen voor de topfuncties afkwamen, zonder zelfs maar de indruk te geven de discussie aan te willen gaan over de boodschap die de kiezers met hun stem hadden gegeven’. Het is intussen een publiek geheim dat Meloni zich die avond helemaal gepasseerd voelde door de leiders die tot traditionele families behoren.

Volgens Italiaanse media dreigt Meloni ermee zich bij de stemming over de voordracht van Von der Leyen te zullen onthouden. Daarmee zou de vereiste gekwalificeerde meerderheid niet in gevaar komen, maar er zou wel een politiek feit ontstaan met potentieel grote gevolgen voor de eenheid van de EU. Bovendien lijkt Von der Leyen in het Europees Parlement de stemmen van Meloni’s FdI nodig te zullen hebben om haar voordracht goedgekeurd te krijgen. De twee zouden daarover rechtstreeks met elkaar onderhandelingen aangeknoopt hebben, waarbij Rome een zware portefeuille in de volgende Commissie van de Duitse zou eisen.

Intussen zei bondskanselier Olaf Scholz in de Bondsdag in Berlijn te hopen op een snel akkoord over de topjobs. ‘De burgers verwachten geen ruzie over de functies, maar wel Europese instellingen die snel werken. (…) De verkiezingsuitslag was een keerpunt en toont dat na alle crisissen het vertrouwen gekelderd is’, zei hij. In Duitsland eindigde zijn SPD pas op de derde plaats, na de conservatieve CDU/CSU en het extreemrechtse Alternative für Deutschland.