“Make Europe Great Again”. Met die knipoog naar de verkiezingsslogan van de Amerikaanse oud-president Donald Trump zal de rechts-nationalistische regering in Hongarije op 1 juli haar voorzitterschap van de Europese Unie op gang trekken.
“Het toont de verwachting dat we samen sterker staan dan alleen, maar ook dat we onszelf kunnen blijven wanneer we samenkomen”, zo duidde staatssecretaris voor Europese Zaken Janos Boka dinsdag de slogan bij de presentatie van het voorzitterschap. Ook slaat het motto volgens hem op het idee dat de EU een “onafhankelijke mondiale speler” kan zijn die haar eigen strategische belangen kan verdedigen.
Uiteraard denkt iedereen bij die slogan meteen aan “Make America Great Again”, de bekende slagzin waarmee Trump, een politieke geestesgenoot van premier Viktor Orban, de Amerikaanse presidentsverkiezingen won in 2016. Maar Boka maakte er zich vanaf met een grapje: “Ik denk niet dat Trump ooit Europa groot heeft willen maken”.
Hoe dan ook, het Hongaarse EU-voorzitterschap wordt er geen zoals een ander. Voor het eerst zullen de Europese ministerraden worden geleid door een lidstaat waartegen de artikel 7-procedure is gelanceerd. Die procedure kan leiden tot opschorting van stemrecht van landen die de fundamentele waarden van de EU ernstig schenden. Zo ver kwam het nog niet, maar er worden wel nog steeds miljarden euro’s aan subsidies voor Hongarije geblokkeerd.
Daarnaast onderhoudt Orban niet enkel goede banden met Trump, maar ook met Moskou. Hij zet regelmatig als enige regeringsleider de hakken in het zand wanneer de EU moet beslissen over steun aan Oekraïne. Orban staat ook bekend om zijn forse retoriek tegen “Brusselse bureaucraten” en spreekt zich uit tegen een herbenoeming van Ursula von der Leyen als voorzitter van de Europese Commissie.
Boka verzekerde echter dat Hongarije als voorzitter zijn rol als “honest broker” wil spelen en loyaal wil samenwerken met de andere lidstaten en de Europese instellingen. Maar het Europese beleid van Boedapest staat ook voor een “heel duidelijk alternatief” en “deze visie van Europa zal ook vertegenwoordigd worden in onze werkzaamheden”, stelde de staatssecretaris.
Hongarije neemt op 1 juli de voorzittershamer over van België voor een periode van zes maanden. Het land schuift onder meer het versterken van de Europese concurrentiekracht, de uitbreiding naar de landen van de Westelijke Balkan, de bestrijding van illegale immigratie, de versterking van het defensiebeleid en demografische uitdagingen als prioriteiten naar voren.
Het Hongaarse voorzitterschap onthulde overigens niet enkel een slogan, maar ook een logo. Het is een variatie op de Rubiks kubus die vijftig jaar geleden is ontworpen door de Hongaarse wiskundige Ernö Rubik. Een staaltje van “Hongaarse genialiteit en innovatie”, luidt het, maar ook “een kleine verwijzing naar de complexe aard van Europese aangelegenheden”.
