Het Griekse gerecht heeft vrijdag het proces op het eiland Lesbos tegen 24 hulpverleners vanwege spionage stilgelegd. Zo komt er een einde aan een controversieel proces dat onder meer de Verenigde Naties, Amnesty International en Human Rights Watch werd veroordeeld.
De rechtbank in Mytilene, de hoofdstad van het Griekse eiland, heeft de beslissing genomen vanwege procedurefouten, waaronder het ontbreken van een vertaling van de aanklacht voor de buitenlandse verdachten, aldus de rechtbank. In een afzonderlijke zaak, onder meer wegens mensensmokkel, loopt het onderzoek nog.
‘We voelen ons al vier en een half jaar als gijzelaars’, zei Nasos Karakitsos, een van de hoofdbeschuldigden, na de beslissing van de rechtbank.
Een van de verdachten is de 28-jarige Sarah Mardini uit Syrië, die samen met de Duits-Ierse duiker Seán Binder mensen uit zee heeft gered. De twee werden in 2018 aangehouden en zaten ruim honderd dagen vast. Over Mardini en haar zus Yusra – ze zijn beiden olympische zwemmers – gaat de vorig jaar verschenen Netflix-film ‘The Swimmers’.
‘Intimidatie’
De Hoge Commissaris voor de Mensenrechten van de Verenigde Naties riep de Griekse justitie eerder op alle aanklachten tegen hulpverleners die vluchtelingen helpen in te trekken. ‘Dit soort proces is echt zorgwekkend, omdat het acties die mensenlevens redden, criminaliseert en een gevaarlijk precedent schept’, zei Elizabeth Throssell, een woordvoerster van het VN-mensenrechtenbureau, vrijdag.
Het proces werd door het Europees Parlement omschreven als ‘het grootste geval van criminalisering van solidariteit in Europa’. De ngo Amnesty International noemde het een ‘farce’. Human Rights Watch sprak eerder van een ‘politiek gemotiveerd’ proces dat is bedoeld om andere hulpverleners te intimideren.
Op het eiland Lesbos, in de Egeïsche Zee, een van de belangrijkste toegangspoorten tot Europa voor migranten, zijn de afgelopen jaren honderdduizenden mensen toegekomen die op de vlucht zijn van conflicten in het Midden-Oosten.
De procedure, die in 2018 in gang is gezet, heeft ertoe geleid dat de meeste ngo’s die hulp bieden aan vluchtelingen, hun activiteiten op zee hebben gestaakt in Griekenland. Griekenland wordt ook beschuldigd van illegale uitzettingen (‘pushbacks’) aan zijn grenzen naar buurland Turkije.
