De Europese richtlijn die een meldingsplicht oplegt bij grensoverschrijdende fiscale constructies die mogelijk kunnen leiden tot belastingontwijking of -fraude, is niet in strijd met de grondrechten van de Europese Unie of de algemene beginselen van het Unierecht. Dat oordeelt het Europees Hof van Justitie in een Belgische zaak.
Sinds 1 juli 2020 moeten tussenpersonen zoals banken, boekhouders of belastingadviseurs, en in bepaalde gevallen ook belastingplichtigen zelf, potentieel agressieve grensoverschrijdende fiscale constructies melden bij de fiscale autoriteiten. De Europese Commissie wil met die ‘DAC6-richtlijn’ internationale fiscale transparantie bevorderen en belastingontwijking of -fraude tegengaan. Wie die verplichtingen niet nakomt, riskeert zware boetes en strafrechtelijke vervolging.
Een aantal Belgische organisaties van advocaten en fiscalisten zoals de Belgian Association of Tax Lawyers en de Orde van Vlaamse Balies trok in 2020 naar het Grondwettelijk Hof tegen die richtlijn. Die zou onder meer het gelijkheidsbeginsel schenden, omdat de richtlijn de meldingsplicht niet beperkt tot de vennootschapsbelasting, en ook afbreuk doen aan het privacybeginsel. Bovendien leidde de richtlijn tot hogere kosten en dito werklast.
Het Grondwettelijk Hof speelde de zaak deels door aan het Europees Hof van Justitie. Dat oordeelt nu in een arrest dat de richtlijn het gelijkheids- noch het privacybeginsel schendt. De meldingsplicht “vormt een evenredige en gerechtvaardigde inmenging in het recht op eerbiediging van het privéleven”, zegt het Hof maandag in een persbericht. De regelgeving is daarnaast duidelijk en precies genoeg opgesteld om rechtszekerheid te garanderen.
Het arrest ligt in de lijn van een eerder voorlopig oordeel van het EU-Hof in februari. In 2022 had het EU-Hof wel al de meldingsplicht voor advocaten geschrapt, vanwege het beroepsgeheim. Het Hof verduidelijkt nu dat dat enkel geldt voor advocaten die permanent als advocaat werken, en niet voor andere professionals die sporadisch optreden als juridische vertegenwoordiging.
