Europees Parlement legt kandidaat-Eurocommissaris voor Klimaat Hoekstra op de rooster

In het Europees Parlement wordt maandagavond kandidaat-Eurocommissaris voor Klimaat Wopke Hoekstra het vuur aan de schenen gelegd tijdens een drie uur durende hoorzitting. De 48-jarige Nederlandse christendemocraat zal er een kritische linkerzijde moeten overtuigen dat hij ondanks een verleden bij Shell een ambitieus klimaatbeleid wil voeren.

Hoekstra is door de ontslagnemende regering in Den Haag voorgedragen als opvolger van Frans Timmermans, die als boegbeeld van de linkerzijde in november een gooi wil doen naar het premierschap van Nederland. Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen accepteerde de voordracht, en wil Hoekstra net als Timmermans de klimaatportefeuille toevertrouwen.

(Lees verder onder de preview)

Vooraleer hij in het Berlaymontgebouw aan de slag kan gaan, moet Hoekstra echter nog een hoorzitting in het Europees Parlement doorstaan. De linkerzijde belooft alvast een ‘gespierde’ zitting. De groene, radicaal linkse en sociaaldemocratische fracties staan terughoudend of ronduit vijandig tegenover het idee dat Hoekstra het klimaatbeleid in handen krijgt. 

Dat heeft niet enkel te maken met het feit dat Hoekstra in het begin van zijn carrière enkele jaren bij oliemaatschappij Shell aan de slag was. Zijn criticasters wijzen er ook op dat hij als minister in de Nederlandse regering op de rem stond bij de aanpak van de stikstofcrisis. Ook worden er vragen gesteld bij zijn diplomatieke vaardigheden sinds hij aan het begin van de coronapandemie de zuidelijke lidstaten schoffeerde. 

Advies

Het Parlement brengt enkel advies over Hoekstra uit. Uiteindelijk zijn het de lidstaten die bekrachtigen, maar een negatief advies zou zijn kandidatuur wel in woelige wateren brengen. Het is echter maar de vraag of het zo ver komt. Gaat de sociaaldemocratische fractie S&D de zaken op de spits drijven, wetende dat hun partijgenoot Maros Sefcovic dinsdag ook een hoorzitting moet afwerken? Sefcovic moet als vicevoorzitter de coördinerende rol over de bredere Green Deal overnemen van Timmermans. 

Een politiek handigheidje van Von der Leyen. Waarnemers zien in de toebedeling van de klimaatportefeuille aan Hoekstra niettemin een signaal van de Commissievoorzitter dat ze de toenemende onrust over de impact van de Green Deal bij een aantal regeringen en binnen haar christendemocratische en conservatieve fractie EVP heeft opgepikt. Op negen maanden van de Europese verkiezingen is het gros van de klimaatwetgeving weliswaar al goedgekeurd, maar de EVP zet nu de hakken in het zand over de natuurherstelwet en een voorstel om het gebruik van pesticiden te verminderen. 

In zijn schriftelijke antwoorden ter voorbereiding van de hoorzitting verzekerde Hoekstra alvast dat hij zich zal inzetten voor de goedkeuring van de natuurherstelwet en voor het uitbannen van fossiele subsidies. Maar over een van de belangrijkste taken die de Nederlander nog resten in de laatste maanden van de legislatuur, namelijk het vastleggen van een klimaatdoelstelling voor 2040, laat hij nog weinig los.

De hoorzitting van Hoekstra start om 18.30 uur in de commissie Milieu. Na afloop zetten de coördinatoren van de verschillende politieke fracties zich samen om een advies op te stellen. Voor een positief advies is er een tweederdemeerderheid nodig. Dat vereist de steun van de drie traditionele politieke families (EVP, S&D en het liberale Renew), plus een vierde partij: de conservatieve ECR of de groenen. Nadien volgt ook een stemming in plenaire zitting.