Didier Reynders wil Eurocommissaris blijven. Zijn meest geduchte concurrent? Premier Alexander De Croo, meent professor Europese politiek Steven Van Hecke (KU Leuven).
Vanaf 1 januari is België een half jaar voorzitter van de Raad van de Europese Unie. Maar volgens Europakenner Steven Van Hecke begint België met een valse start. ‘Zowel de regering-De Croo als de regering-Jambon begon met een brandend ambitieuze agenda aan haar kabinetsperiode. Zij zagen het Europese voorzitterschap als het hoogtepunt van hun verwezenlijkingen. Vandaag moeten we helaas vaststellen dat ze het voorzitterschap vooral moeten gebruiken om hun blazoen op te poetsen. Europa vraagt al langer om bijvoorbeeld een fiscale hervorming en een aanpassing van het pensioensysteem, maar veel meer dan wat kosmetische veranderingen heeft men niet doorgevoerd.’
Eind juni trekken we naar de Europese stembus, en zowel de extreemrechtse als conservatieve fractie in het Europees Parlement staat in de peilingen op forse winst. Zou dat Europa grondig kunnen veranderen?
Van Hecke: Dat valt nogal mee. De huidige meerderheid, bestaande uit de christendemocraten, sociaaldemocraten, liberalen en groenen, verliest terrein. Maar die vier zullen nog altijd de krachtlijnen van het Europese beleid bepalen. Het wordt vooral uitkijken in hoeverre de Europese christendemocraten en conservatieven met elkaar kunnen samenwerken, nu de Poolse PiS in de oppositie is beland en Italiaans premier Giorgia Meloni de grande dame van radicaal-rechts geworden is.
Na de Europese parlementsverkiezingen wil Didier Reynders naar eigen zeggen Eurocommissaris blijven.
Van Hecke: Voor Reynders liggen de opties open. Hij kan zich kandidaat stellen op de Europese lijst van de MR, Europees Parlementslid worden en vervolgens hopen op een plekje in de nieuwe Belgische regering of de nieuwe Europese Commissie. Zo niet, dan mag hij toch nog tevreden zijn met een zitje in het Europese halfrond. Hij kan ook nog partijvoorzitter worden. Voor Charles Michel liggen de kaarten slechter. Hij kan niet én voorzitter van de Europese Raad én Europarlementslid zijn. Blijft hij tot aan het einde van zijn mandaat voorzitter van de Europese Raad, dan speelt hij zijn zitje in het Europees Parlement hoe dan ook kwijt. Voor hem is het dus het een óf het ander, tenzij hij ook op een terugkeer naar het nationale niveau mikt.
Een nieuwe termijn als Eurocommissaris voor Didier Reynders is niet realistisch.
Is een nieuwe termijn voor Reynders als Eurocommissaris wel realistisch?
Van Hecke: Ik denk van niet. Na een Franstalige is het nu opnieuw de beurt aan een Nederlandstalige kandidaat.
Marianne Thyssen (CD&V) volgde toch ook op Karel De Gucht (Open VLD)?
Van Hecke: Er speelt meer. Met De Gucht, Thyssen en Reynders is het eigenlijk opnieuw de beurt aan de socialisten, en Vooruit-ministers Frank Vandenbroucke en Caroline Gennez hebben allebei een Europees profiel. Maar we vergeten een iemand: Alexander De Croo (Open VLD). Als premier heeft hij twee unieke kansen om het tot in Europa te schoppen.
Magnette zal De Croo graag naar Europa zien vertrekken.
Hoezo?
Van Hecke: Na de Europese parlementsverkiezingen zal premier De Croo bij de vergadering van Europese leiders aanwezig zijn. Op die bewuste zitting beslissen de Europese kopstukken in een nacht tijd over de verdeling van de Europese topfuncties. Als hij daar de dubbelfunctie krijgt van Hoge Vertegenwoordiger van het Europese Buitenlandbeleid en vicevoorzitter van de Europese Commissie, dan is de Belgische Eurocommissariskwestie van de baan nog voor de regeringsonderhandelingen goed en wel begonnen zijn. Dan heeft De Croo een topfunctie waarvoor de Belgische regering noch het Europees Parlement hoeft tussenbeide te komen. Grijpt hij er op die Europese vergadering toch naast, dan kan hij als premier nog altijd zichzelf voordragen als een gewone Eurocommissaris. Commissievoorzitter Ursula von der Leyen en De Croo komen goed overeen, en hoe meer ex-premiers Von der Leyen in haar team heeft, hoe meer gewicht haar Commissie in de schaal kan leggen.
(Lees verder onder de preview.)
Andere regeringspartijen liggen nu al wakker van dat scenario.
Van Hecke: Tenminste die partijen die ook interesse hebben in de functie. Ik kan me voorstellen dat een ambitieuze Paul Magnette (PS) De Croo graag naar Europa ziet vertrekken. En ook binnen zijn eigen partij zouden sommigen het niet erg vinden dat hij de Belgische politiek verlaat. Als de Vlaamse liberalen onder de kiesdrempel belanden, dan hebben ze tenminste nog iemand op het Europese toneel. Maken ze aanspraak op regeringsdeelname, dan zijn de kansen op een ministerspost voor zijn partijgenoten groter. All politics is local, weet u wel.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
