Duitsland vindt niet dat landen zoals België zouden moeten kunnen profiteren van uitzonderingen op de Europese begrotingsregels om meer te investeren in defensie. Dat heeft de Duitse minister van Defensie Jörg Kukies gezegd tijdens een bijeenkomst van de Eurogroep. Enkel landen die nu al 2 procent van het bruto binnenlands product aan defensie uitgeven mogen daarvoor volgens Duitsland in aanmerking komen.
De NAVO-lidstaten kwamen in 2014 overeen dat ze tegen 2024 allemaal minstens 2 procent van hun bbp zouden uitgeven aan defensie. België, maar ook bijvoorbeeld Italië, Spanje en Luxemburg, zitten nog niet aan dat percentage. Ons land zat vorig jaar aan 1,3 procent van het bbp, en wil, zoals is opgenomen in het regeerakkoord, dat percentage tegen 2029 optrekken tot 2 procent.
Kukies liet maandag verstaan dat hij vindt dat enkel landen die nu al 2 procent of meer van hun bbp uitgeven aan defensie, moeten kunnen profiteren van de uitzonderingen op de begrotingsregels die de Europese Commissie wil invoeren. Duitsland en andere landen zijn daar wel in geslaagd zonder speciale regels, argumenteert hij. Hij hamerde ook op het belang van de financiële stabiliteit en schuldhoudbaarheid in de EU.
Commissievoorzitter Ursula Von der Leyen kondigde vrijdag op de veiligheidsconferentie in München aan dat ze gaat voorstellen om “de ontsnappingsclausule voor defensie-investeringen” in de Europese begrotingsregels te activeren, zodat de lidstaten meer budgettaire ruimte krijgen om te investeren in defensie.
Details gaf ze nog niet, maar naar verluidt zou de Commissie nadenken over een nationale variant van de uitzondering – en niet de zogenaamde algemene clausule die werd geactiveerd tijdens de coronapandemie in 2020. Lidstaten zouden zo kunnen afwijken van begrotingsregels als er sprake is van uitzonderlijke omstandigheden die een significante impact hebben op de overheidsfinanciën. In dit geval zouden de speciale omstandigheden de oorlog van Rusland tegen Oekraïne zijn.
Ook de voorzitter van de Eurogroep, de Ier Paschal Donohoe, liet na de meeting verstaan ‘dat er redenen zijn om te concluderen dat nationale ontsnappingsclausules beter geschikt zouden zijn voor de huidige omstandigheden’, maar hij voegde ook toe dat er nog werk aan de winkel is. Hij stelde ook dat er bij de aanwezige ministers een ‘gevoel van hoogdringendheid’ heerste in verband met de defensie-uitgaven.
