‘De tory’s hebben iemand nodig die de Conservatieve Partij opnieuw uitvindt, zoals Starmer dat deed met Labour’

Nog deze week krijgt Downing Street 10 een nieuwe bewoner. Dat kan alleen Labourleider Keir Starmer zijn.

De verkiezingsdrama’s in Frankrijk en de Verenigde Staten doen bijna vergeten dat het Verenigd Koninkrijk als eerste het toneel is van een ­politieke aardverschuiving. Daar ­maken de tory’s deze week plaats voor de sociaaldemocraten van ­Labour en komt er een einde aan veertien jaar van Conservatief bestuur.

Het verschil tussen de twee partijen in de peilingen is al maanden zo groot dat het resultaat eigenlijk al vastligt, nog voor alle Britten hebben gestemd. Labour maakt zich op voor zijn grootste verkiezingsoverwinning sinds de Tweede Wereldoorlog.

Dat is op zichzelf best merkwaardig, want vijf jaar geleden deed zich precies het omgekeerde voor. De tory’s behaalden in 2019 met Boris Johnson een historische overwinning, terwijl het van 1935 geleden was dat Labour nog zo weinig zetels won. Maar die geweldige Conservatieve meerderheid versleet ondertussen met ­Johnson, Liz Truss en Rishi Sunak drie premiers, die geen van allen het gevoel konden keren dat het sinds de Brexit misgaat met het land.

Met de ‘grijze’ Keir Starmer trad bij Labour een leider aan die zijn partij weer een gematigd centrumlinks profiel gaf. Hij haalde het politieke activisme uit de partij en gaf ze weer in handen van potentiële bestuurders.

De Conservatieven kregen nog een tik, toen bleek dat partijmedewerkers op het tijdstip van de verkiezingen hadden gewed. Dat Sunak van plan was om die nog voor de zomer te organiseren, wisten zij van tevoren.

Daarbovenop kondigde de extreemrechtse woelwater Nigel ­Farage aan dat hij naar de Britse ­politiek terugkeert om met zijn ­antimigratiepartij Reform UK een rol te spelen in Westminster. Ook nadat er een filmpje was opgedoken waarin enkele mede­werkers racistisch en homofoob ­uithalen, zit hij de tory’s in de peilingen nog op de hielen. Farage zal de Conservatieven hoe dan ook stemmen kosten.

De Conservatieve Partij deed het uiteindelijk zo beroerd dat ook het zakenblad The Economist vindt dat Labour de beste keuze is om de ­economie uit het slop te halen. Het blad verwijt de tory’s vooral dat ze de banden met de Europese Unie doorknipten, de belangrijkste ­handelspartner van het land.

Het waarschuwt er tegelijk voor dat de partij niet verder naar een donker extremisme mag opschuiven. Ze heeft iemand nodig die de partij opnieuw uitvindt, zoals Starmer dat deed met Labour. Een regering kan namelijk niet zonder een bekwame oppositie. Dat zal vandaag zeker in Frankrijk niemand tegenspreken.

Het brokkenparcours van Rishi Sunak: ‘Britten stemmen op wie het minst afgrijselijk is’