De Moor: ‘Totaal onaanvaardbaar dat Italië verdere Dublintransfers weigert’

Italië wil voorlopig geen asielzoekers meer terugnemen die naar een andere Europese lidstaat zijn doorgereisd, maar voor wie het wel verantwoordelijk blijft. Dat maakt Belgisch staatssecretaris voor Asiel en Migratie Nicole de Moor (CD&V) bekend, die dinsdag net als de andere Europese partners van Italië een brief vanuit Rome ontvangen heeft. ‘Het opschorten van de Dublinregels zet het hele systeem onder druk’, zegt De Moor. ‘Wat Italië doet, is totaal onaanvaardbaar. België wordt veroordeeld voor een tekort aan opvang, terwijl Italië gewoon de toepassing van het EU-recht opschort.’

Er wordt al jaren gepraat over een hervorming van de Europese asiel- en migratieregels, maar de Dublinverordening blijft voorlopig het sluitstuk. Die legt de criteria vast die bepalen welke lidstaat verantwoordelijk is voor de behandeling van een vraag om internationale bescherming. Als de asielzoeker in kwestie geen familie in Europa heeft en niet over een geldig visum beschikt, moet de aanvraag behandeld worden door het land waar hij de EU binnenkwam of waar hij voor het eerst een asielaanvraag indiende. Italië heeft nu laten weten dat het die Dublinregels niet meer wil toepassen, officieel omdat het met een tekort aan opvangplaatsen kampt.

Staatssecretaris De Moor heeft begrip voor het feit dat Italië aan de Europese buitengrens ligt, maar vraagt om solidariteit met alle lidstaten. ‘België staat onder hogere asieldruk dan Italië. Ik werk op basis van cijfers en niet op basis van wie het luidste roept.’ Volgens De Moor hadden 2.424 mensen die dit jaar in België aankwamen een ‘hit’ vanuit Italië. ‘Dat betekent dat zij daarmee het grootste land zijn die deze asielzoekers zou moeten terugnemen en dus die Dublintransfers zou moeten uitvoeren.’

Bovendien kent België de zesde hoogste asieldruk in de Europese Unie en staat Italië op de zestiende plaats. Het hele systeem staat momenteel onder druk. Asielzoekers die doorreizen, komen in slechts een handvol lidstaten terecht, die hen niet langer kunnen overdragen aan de bevoegde lidstaat, zegt De Moor. Daarvoor zijn de medewerking en de correcte opvangfaciliteiten van die verantwoordelijke lidstaat nodig, en daar knelt vaak het schoentje, stelt ze.

Op haar initiatief komen woensdag negen Europese landen voor overleg bijeen, ook de Europese commissaris voor Binnenlandse Zaken, Ylva Johansson, zal aanwezig zijn. De Moor hoopt met die ‘gelijkgestemde’ landen – EU-voorzitter Tsjechië, Frankrijk, Duitsland, Oostenrijk, Luxemburg, Nederland, Zweden, Zwitserland en Denemarken – tot een aantal concrete voorstellen te komen om uit de huidige ‘malaise’ te geraken.

Het overleg volgt op eerdere bijeenkomsten van de ‘Visegrad’-landen (Hongarije, Polen, Tsjechië en Slovakije) en de ‘Med 5’ (Italië, Spanje, Griekenland, Cyprus en Malta). Van alle goedgekeurde Dublindossiers in de hele EU werden er in de eerste negen maanden van 2021 slechts 24 procent uitgevoerd. In dezelfde periode dit jaar is dat percentage gezakt naar 17 procent. Met de Commissie en de andere landen die woensdagavond in de Wetstraat verwacht worden, wil De Moor daarover een grondige analyse maken. Donderdag komen dan alle 27 lidstaten samen voor formeel overleg.