‘De first lady was vroeger een man’ – onzin blijft Brigitte Macron achtervolgen

Brigitte Macron, echtgenote van de Franse president Emmanuel Macron, is ‘stiekem transgender en geboren als man’. Dat ongefundeerde gerucht blijft maar circuleren op het internet. Onzin, maar wie of wat schuilt erachter?

‘Insiders weten trouwens al langer dat Macron homoseksueel is en zijn echtgenote een verbouwde man.’ Met dat zinnetje sloot auteur Thierry Debels vorige week bijna achteloos een artikel in P-Magazine af. Waar komt dat bizarre verhaal vandaan?

Brigitte Macron werd een ‘verbouwde man’ genoemd in een artikel over de recente FBI-huiszoeking in Mar-a-Lago, het landgoed in Florida waar de voormalige president Donald Trump vaak verblijft. In Trumps vertrekken recupereerde de FBI talrijke geheime documenten die hij onterecht uit het Witte Huis zou hebben meegenomen. Een van die mappen bleek volgens een vrijgegeven overzicht de opvallende titel ‘info re:President of France’ te dragen.

Het magazine Rolling Stone publiceerde vorige week een artikel over de manier waarop Trump de voorbije jaren herhaaldelijk opschepte dat hij beschikte over gevoelige informatie over het ‘stoute’ seksleven van Macron. We weten nog niet of het dossier in Trumps lade en die roddels iets met elkaar te maken hebben – Trump staat bekend voor zijn vaak ongefundeerde praatjes over het privéleven van beroemdheden en wereldleiders – maar P-Magazine expliciteerde dus, schijnbaar als feit, twee van de hardnekkigste geruchten daarrond: Macron zou heimelijk homoseksueel zijn en zijn vrouw Brigitte Macron zelfs transgender. Wanneer we P-Magazine vragen naar hun bronnen, krijgen we geen extra informatie los.

Jean-Michel

Al in 2017, toen hij zijn eerste termijn als Franse president veroverde, zag Emmanuel Macron zich verplicht geruchten over zijn vermeende homoseksualiteit te ontkennen. Het idee dat Brigitte Macron een ‘omgebouwde man’ zou zijn, is recenter. Het werd begin vorig jaar gelanceerd door de Franse ‘onafhankelijke journaliste’ Natacha Rey, die aanschurkt tegen uiterst rechtse antivaccinatie- en antisysteemkringen. Kort samengevat beweerde Rey dat Brigitte er ‘te mannelijk’ uitziet. Dat valt volgens Rey te verklaren omdat ze eigenlijk zou geboren zijn als ‘Jean-Michel Trogneux’. In werkelijkheid is dat de naam van Brigittes zeven jaar oudere broer.

Het werkelijke liefdesverhaal van Emmanuel Macron en Brigitte Trogneux is al apart. Zij is 24 jaar ouder dan hij en het koppel leerde elkaar kennen op de middelbare school in Amiens, waar Macron les volgde en zij doceerde. Brigitte had toen al drie kinderen uit haar eerste huwelijk met de Franse bankier André-Louis Auzière, die overleed in 2019. De complottheorie over Brigitte Macron als transman houdt dan ook in dat André-Louis Auzière niet zou hebben bestaan, maar nu onder een andere voornaam – Jean-Louis – in Normandië zou wonen.

Noch het vrijgeven van de overlijdensakte van André-Louis Auzière, noch authentieke krantenberichten uit 1953 over de geboorte van Brigitte Trogneux – waarin ook haar broer Jean-Michel vermeld staat – kan de believers overtuigen. Volgens hen gaat het allemaal om ‘vervalste stukken’ en is er een grote doofpotoperatie bezig.

Genealogie

Dat een dergelijk buitenissig verhaal toch viraal gaat, doet verbazen. De Franse media Le Monde, CheckNews en Agence France-Presse brachten het verspreidingstraject van het verhaal in kaart. Een eerste stap kwam in april 2021, toen Natacha Rey een forum kreeg voor haar verhaal in de uiterst rechtse nieuwsbrief Faits & Documents. Dat medium grossiert al 25 jaar in complottheorieën en antisemitische hysterie. Maar er was vooral een YouTube-uitzending uit december 2021. Meer dan vier uur lang deed Rey haar theorie uit de doeken en dat verzamelde honderdduizenden views. De hashtag #JeanMichelTrogneux werd trending op Twitter. En op de genealogische website GeneaNet, waar je je afstamming kunt bijhouden, verwijderde iemand zelfs een dag lang Brigittes broer Jean-Michel Trogneux uit de familiestamboom.

Niet toevallig gebeurde dat allemaal in de aanloop naar de Franse presidentsverkiezingen in april van dit jaar. Het broodjeaapverhaal over Brigitte Macron werd gretig overgenomen door de omvangrijke uiterst rechtse Franstalige blogosfeer. De timing – midden in de coronacrisis – zorgde ook voor aanhangers onder coronasceptische tegenstanders van Macron. Brigitte Macron diende ondertussen een klacht in tegen Rey en een andere partij die ze beschouwt als aanstokers van het verhaal. Haar broer Jean-Michel en haar kinderen sloten zich bij die klacht aan.

Michelle Obama

Brigitte Macron is lang niet de eerste vrouw op het politieke voorplan die het slachtoffer wordt van geruchten dat ze ‘geen echte vrouw’ zou te zijn. Ook de Nieuw-Zeelandse premier Jacinda Ardern kreeg er onlangs mee te maken, net als de Amerikaanse first lady Michelle Obama bijna tien jaar geleden. Tegenstanders van Barack Obama – met voorop de beruchte complotdenker Alex Jones tijdens zijn programma InfoWars – beweerden dat Michelle eigenlijk ‘Michael’ heette. De schouders en gespierde armen van Michelle Obama zouden bewijzen dat ze eigenlijk een man was. In foto’s van een bepaalde plooi van haar jurk herkenden ze ‘de aflijning van een penis’. Er circuleerden ook gemanipuleerde jeugdfoto’s van Michelle Obama waarop haar gezicht ‘mannelijker’ was gefotoshopt.

Het fenomeen vind je soms ook in omgekeerde richting terug: Bill Gates was er onlangs nog het slachtoffer van, in de nasleep van de recente scheiding van zijn vrouw Melinda. Een getrukeerde video gaf de indruk dat Gates borsten had laten implanteren. Hij was ‘bezig aan zijn transitie’, klonk het. Tegelijkertijd werd over Melinda Gates beweerd dat zij als man geboren was, of recent ‘vervangen was door een mannelijke kloon’.

QAnon

Wat schuilt er achter dergelijke absurde ideeën? Seksistische of homofobe uitlatingen zijn natuurlijk geen nieuw fenomeen in de marge van het politieke debat. Ze spelen in op soortgelijke openlijke of latente gevoelens bij een deel van de kiezers. Het geslacht van prominente figuren in twijfel trekken kreeg recent wel een duwtje door de ‘antitrans’-beweging en de QAnon-complottheorie.

Aanhangers van QAnon – die sowieso al geloven dat ‘niets is wat het lijkt’ – vertonen een lichte obsessie met transgender personen, dubbelgangers en persoonsverwisselingen. Allerlei overleden politici en beroemdheden zouden stiekem nog leven – al dan niet als transgender. Anderen zijn dan weer vervangen door geheime dubbelgangers of zelfs ‘gedaanteverwisselende aliens’. In QAnon-kringen is Brigitte Macron niet alleen stiekem transgender, maar ook een ‘pedocriminele satanist’. Er zou bovendien een plan achter zitten om ‘transgenderisme te promoten in de maatschappij’. Het klinkt te gek voor woorden, maar een deel van het publiek blijkt er wel vatbaar voor.

Vrouwen die er ‘niet vrouwelijk genoeg’ uitzien, mannen die ‘beschuldigd’ worden van homoseksualiteit, transgenderpaniek: verzinsels zoals het verhaal over Brigitte Macron ruiken vooral naar een potpourri van seksisme, misogynie, homofobie en transfobie. Blijkbaar waait dat parfum ook rond op de redactie van P-Magazine.