‘Brexit is mislukt, zelfs Nigel Farage geeft het toe’

Lia van Bekhoven over de mislukking van Brexit, waarbij geen enkele ‘Brextremist’ schuld bekent.

Het hoge woord is eruit. Drie hoge worden, in feite. Brexit has failed, zei de grondlegger van Brexit, Nigel Farage, eerder deze maand. De uitspraak duurde slechts enkele seconden, maar ze zou best de geschiedenis in kunnen gaan als een van die beslissende momenten in de ontluisterende geschiedenis van Brexit.

Want als de man die zijn hele politieke leven wijdde aan uittreding toegeeft dat die breuk rampzalig heeft uitgepakt, dan is er geen twijfel mogelijk. Niet dat er volgens Farage en de zijnen iets mis is met de theologie van Brexit. Nee, het idee was prima, waar het aan schortte was aan de uitvoering ervan. Waarmee we beland zijn op het toneel waar alle mislukte revoluties uiteindelijk terechtkomen, dat van verraad en verwijt. Hetzelfde gebied waar de gestaalde kaders van het marxisme bij tijd en wijle te hoop lopen om te verkondigen dat het communisme enkel mislukte omdat het door sukkels en bandieten in praktijk gebracht werd.

Wat er veranderd is, sinds het besluit in 2016 te kappen met de Europese partners, is dat de gevolgen ervan niet meer te ontkennen zijn. Mission Impossible blijkt inderdaad impossible. Het VK is sinds uittreding een armer land. Dat miljoenen zich het allernoodzakelijkste niet meer kunnen veroorloven ligt niet alleen aan Brexit, maar voor een deel wel. Steek je neus buiten de deur en je wordt om de oren geslagen met bewijs hoe uittreding de economie ontwricht.

Vorige week kwam de waarschuwing dat Brexit het bestaan bedreigt van de hele Britse autoindustrie, goed voor 800.000 werknemers. Kan de regering, vroegen Ford, Vauxhall en Jaguar Landrover, het handelsakkoord met de EU in ’s hemelsnaam versoepelen? Groot-, klein- en middenbedrijven, visserijen, telers en de muziekindustrie eisen hetzelfde. Het duurde even, maar de commerciële sector, die zich jarenlang afzijdig hield in het uittredingsdebat, heeft eindelijk zijn stem gevonden.

Nieuwe Brexitregels kunnen uitvoer van Britse auto’s naar het continent volgend jaar 10 procent duurder maken. De City, lang gezien als Brexit-proof, gelooft dat Parijs de komende jaren een groeiend deel van zijn financiële handelspositie in Europa gaat overnemen. De peilingen die met iedere meting een groter percentage ontevreden, boze, spijtbetuigende jammeraars laat zien, delen de observatie van Farage dat Brexit mislukt is.

Geen van de beloftes van de Brexiteers is bewaarheid. Voedselprijzen zijn gestegen, in plaats van gedaald, en sommige groenten zijn moeilijker verkrijgbaar. Migratie, waarvan Brexiters verwachtten dat ze gehalveerd zou zijn sinds uittreding, is met 50 procent gestegen. Een soevereine natie blijkt nog steeds buitenlanders nodig te hebben, zij het dat ze nu eerder uit India komen dan uit Polen.

Dat Brexit mislukte, verbaast overigens alleen de Brextremisten. In feite pakt uittreding precies zo uit als de tegenstanders ervan voorspeld hadden.

De schuld van ‘wokerati’?

Op Planeet Brexit worden pogingen van Londen om de scherpste kantjes van het Brexitakkoord met Brussel bij te schaven gezien als hoogverraad. Dat Brexit gefaald heeft ligt aan de remainers, de liberale ambtenarij, activistische juristen en wat de minister van Binnenlandse Zaken Suella Braverman ‘de tofu etende, Guardian lezende wokerati’ placht te noemen. Zij hebben het Brexitproject nooit een kans gegeven.

Terwijl bankrentes, voedselprijzen en huren stijgen en inkomens stagneren, zullen de Brextremisten van het eerste uur hun hakken dieper in het zand zetten. De hogepriesters van uittreding treft geen blaam. Nooit. De neiging verantwoordelijkheid te nemen voor wat dan ook in het openbare, Britse leven is overigens een tamelijk versleten notie. Ik geloof dat sinds Labourleider Ed Miliband zei in 2015 ‘totale verantwoordelijkheid te nemen voor onze nederlaag’, geen politiek leider zijn voorbeeld gevolgd heeft. Het is altijd de schuld van iemand anders.

Maar ik kan ernaast zitten. Wellicht is Nigel Farage, as we speak, doende zijn rolkoffertje te pakken voor een enkele vlucht Miami. Misschien dat hij toch eervol genoeg is een mate van aansprakelijkheid te nemen met het inlossen van zijn belofte uit 2017 toen hij zei : ‘Als Brexit een ramp zou worden, dan ga ik in het buitenland wonen’.  Het zou een staaltje zijn van Take Back Control.