België overweegt Europese piste om Russische toeristenvisa moeilijker te maken

Belgisch minister Hadja Lahbib wil erover nadenken om Russische toeristen minder snel een visum te geven. Dat laat ze weten naar aanloop van de vergadering van ministers van Buitenlandse Zaken woensdag in Praag.

De Europese lidstaten discussiëren over de piste om Russische onderdanen geen toeristenvisa voor de Europese Schengenzone meer toe te kennen wegens de oorlog in Oekraïne. Sommige landen willen Russische toeristen volledig de toegang ontzeggen, anderen pleiten ervoor het zogenaamde facilitatie-akkoord voor toeristenvisa met Rusland op te schorten. Zonder die overeenkomst wordt het niet onmogelijk, maar wel prijziger, complexer en duurt het langer om een toeristenvisum te krijgen. Voor Russische ambtenaren, zakenlui of politici is de gunst reeds in februari vervallen.

Woensdag bespreken de ministers van Buitenlandse Zaken het idee op een informele top – ook wel een Gymnich genoemd – in de Tsjechische hoofdstad Praag. België is de piste om het facilitatie-akkoord verder buiten werking te stellen niet bij voorbaat ongenegen, laat minister van Buitenlandse Zaken Hadja Lahbib aan Knack weten.

‘We zijn bereid na te denken over gerichte maatregelen zoals het verder opschorten van het zogenaamde Visa Facilitation Agreement met Rusland’, klinkt het. ‘Ook nieuwe sancties tegen individuen kunnen voor ons land overwogen worden. Vooral een gecoördineerd en coherent Europees visabeleid is cruciaal, om te vermijden dat er een lappendeken aan maatregelen ontstaat en Russische toeristen toelaat aan visa-shopping te doen.’

Van maart tot en met juni werden er op het Belgisch consulaat in Moskou 155 visa-aanvragen voor toerisme ingediend. Tussen februari en augustus werden er 71 toerismevisa uitgerijkt. Sinds juli neemt België evenwel geen aanvragen meer in ontvangst wegens een gebrek aan capaciteit. Dat gebrek is volgens Buitenlandse Zaken het rechtstreekse gevolg van het feit dat Belgisch diplomatiek personeel in Moskou in april door Rusland persona non grata werd verklaard.

Discussie

Sinds het begin van de grootschalige Russische invasie in Oekraïne pleiten onder meer de Baltische Staten, Denemarken, Finland en Tsjechië voor een volledige visumstop voor Russische toeristen. Sommige lidstaten hebben al beslist om de behandeling van zulke visa af te bouwen of volledig op te schorten.

De Estse premier Kaja Kallas beargumenteert dat vooral de invloedrijke Russische elite uit de omgeving van Moskou en Sint-Petersburg naar de Unie reist. Omdat het luchtverkeer is opgeschort komen velen van hen via de Baltische Staten de Unie en Schengenzone binnen, waarna ze vrij kunnen reizen. ‘Het is moreel niet verdedigbaar dat zij hier komen genieten terwijl Rusland een oorlog voert in Oekraïne. Hun verontwaardigde reacties op het voorstel toont dat het hun achilleshiel is’, klinkt het.

Andere lidstaten zoals Duitsland en Frankrijk staan niet te springen voor een algemeen visumverbod voor toeristen. In een memo beargumenteren ze dat de Europese Unie het voor Russen niet moeilijker mag maken om aan Poetin te ontsnappen en dat vooral de Russische jeugd in contact moet blijven komen met de Europese democratische systemen.

‘Het is allerminst de bedoeling mensen op te sluiten in een land dat hen bedreigt of onderdrukt: mensen moeten nog altijd in staat zijn Rusland te verlaten, vrij hun mening te uiten en ons een andere stem te laten horen dan die van het regime in Moskou’, benadrukt ook Lahbib.

Volgens het Europees Grens- en Kustbewakingsagentschap Frontex zijn er sinds 24 februari net geen miljoen Russen naar de Unie gekomen. De meesten van hen, zo’n 330.000, kwamen via Finland de Europese Unie binnen.