Kwasi Kwarteng is ontslagen als Brits minister van Financiën. Hij wordt vervangen door Jeremy Hunt. Eerste minister Liz Truss, die zoals Kwarteng fel onder vuur ligt, kondigde op een persconferentie een koerswijziging aan ‘om de markten gerust te stellen’.
Na een eerder BBC-bericht bestond er nog twijfel over of Kwarteng ontslag had genomen dan wel ontslagen werd. Hij maakte zelf via een tweet duidelijk dat hij gevraagd is om op te stappen en dat hij zijn ontslag aanvaardt.
‘Toen ik gevraagd werd om de taak op mij te nemen, wist ik dat we in een erg moeilijke situatie zaten. De voorbije weken heb ik vaak gezegd dat “status quo” blijven geen optie was. Al te lang wordt dit land achtervolgd door lage groeicijfers en hoge taksen, dat moet veranderen.’
Truss: ‘Het ging te snel’
In het Verenigd Koninkrijk klonk veel kritiek op de plannen voor de zogenaamde minibegroting van Truss en haar minister van Financiën. Er kwam steeds meer druk op Truss en Kwarteng om een U-bocht te nemen in hun beleid.
Kwarteng bleef het oorspronkelijk beleid verdedigen. Op de persconferentie na zijn ontslag kondigde premier Liz Truss een koerswijziging aan.
Ze ziet af van haar plan om de vennootschapsbelasting te verlagen. Er komt een nieuwe ommezwaai in haar economisch pakket ‘om de markten gerust te stellen’.
‘Het is duidelijk dat sommige delen van onze minibegroting te snel zijn gegaan voor wat de markten hadden verwacht’, zei Liz Truss tijdens een zeer korte persconferentie. Ze benadrukte ook het belang van ‘stabiliteit’ voor de Britse economie.
Op de vraag of ze zou aftreden, antwoordde Truss dat ze ‘vastbesloten is om door te zetten’ met als doel een sterker, groeiend en welvarender Verenigd Koninkrijk te creëren ‘om ons door te storm te helpen’. ‘We hebben de energieprijsgarantie al gerealiseerd, zodat mensen deze winter niet met torenhoge rekeningen worden geconfronteerd. Maar juist met het oog op de problemen die we hadden, heb ik resoluut gehandeld om te zorgen voor economische stabiliteit, want dat is van levensbelang voor mensen en bedrijven in het hele land’, aldus Truss.
Markten in beroering
De financiële markten hadden sterk en afwijzend gereageerd nadat de regering bij haar aantreden aanzienlijke belastingverlagingen aankondigde zonder een plan om die te financieren. De Bank of England moest verschillende keren ingrijpen en staatsobligaties opkopen om de prijsdaling ervan op te vangen en de ineenstorting van pensioenenfondsen te voorkomen. De stijgende rente op onroerendgoedleningen verergerde bovendien de kosten van levensonderhoud voor veel huiseigenaren.
De regering trok vervolgens de geplande afschaffing van de hoogste belastingtarrief in en kondigde aan dat zij ook de indiening van de volledige begroting enkele weken zou vervroegen. Maar ook dat kalmeerde de financiële markten slechts tijdelijk.
Kwarteng weigerde de voorbije dagen halsstarrig om een U-bocht te nemen en verklaarde meermaals door te gaan met het plan. Truss neemt nu zonder hem de bocht.
Of ze zelf kan aanblijven is de vraag. Meerdere Britse media hebben al gespeculeerd dat ze binnenkort door haar eigen partij zou kunnen worden afgezet.
Volgens de BBC diende Kwarteng als minister van Financiën in de op één na kortste periode, na Iain Macleod die in 1970 overleed aan een hartaanval, dertig dagen nadat hij de functie op zich had genomen.
Blunderende Hunt
Kwartengs vervanger Jeremy Hunt (55) is een kopstuk in de partij. Hij was eerder onder meer minister van Buitenlandse Zaken en minister van Sport in de aanloop naar de Olympische Spelen van 2012 in Londen.
Hij staat bekend om een aantal blunders. Tijdens een bezoek noemde hij Slovenië een voormalige vazalstaat van de Sovjet-Unie. In China wilde hij indruk maken met zijn vrouw, die van daar afkomstig is, maar zei per ongeluk dat ze uit Japan kwam.
De voormalige voorzitter van de gezondheidscommissie in het Britse parlement had zich in de zomer zelf kandidaat gesteld voor het leiderschap van de Conservatieve Partij, als tegenstander van onder meer Liz Truss, maar was al na enkele stemmingen afgevallen. Tijdens de pandemie was Hunt een van de felste critici van de regering.