België en 20 andere lidstaten van de Europese Unie of de Schengenruimte willen meedoen aan een vrijwillig en tijdelijk solidariteitsmechanisme voor landen aan de Middellandse Zee die geconfronteerd worden met een grote migratiedruk, zo blijkt uit een verklaring die woensdag is gepubliceerd.
Via het mechanisme kunnen de deelnemende landen geregistreerde asielzoekers uit landen van aankomst als Italië, Spanje en Griekenland in hun land hervestigen. De landen bepalen zelf hoeveel mensen ze willen overnemen, en ze behouden de vrijheid om dit engagement te herzien wanneer secundaire migratie hun eigen asielsystemen onder druk zet.
België was één van de landen die had aangedrongen op een flexibel mechanisme, dat rekening houdt met de nationale opvangsituatie. ‘Zolang onze opvang vol zit, kan er geen extra inspanning geleverd worden’, zo had staatssecretaris voor Asiel en Migratie Sammy Mahdi (CD&V) onlangs al duidelijk gemaakt.
Daarnaast kunnen deelnemende landen er ook voor kiezen om geen mensen te hervestigen, maar een financiële bijdrage te geven aan landen aan de Middellandse Zee, of aan projecten in derde landen die de migratiedruk kunnen afremmen. De deelnemende landen kunnen ook hun solidariteit betuigen door personeel of materiaal naar eerstelijnslanden te sturen.
De verklaring wordt onderschreven door België, Duitsland, Bulgarije, Cyprus, Kroatië, Spanje, Finland, Frankrijk, Griekenland, Ierland, Italië, Litouwen, Luxemburg, Malta, Nederland, Portugal, Tsjechië, Roemenië, Noorwegen, Zwitserland en Liechtenstein.
Het mechanisme vormt een soort voorafname op het permanente solidariteitsmechanisme dat is voorzien in het al jaren geblokkeerde Europese asiel- en migratiepact. Over twee bouwstenen van dat pact bereikten de lidstaten intussen wel een akkoord: de uitbreiding van de databank Eurodac, wat de overheden in staat moet stellen secondaire migratie beter op te volgen, en de screeningprocedures aan de Europese buitengrenzen. Over die dossiers kunnen de onderhandelingen met het Europees Parlement van start gaan.
