Zolang de Britse regering artikel 50 van het Verdrag van Lissabon niet inroept, en dus de EU er niet officieel van op de hoogte brengt dat het de Unie gaat verlaten, wordt er niet over de Brexit onderhandeld, formeel noch informeel. Die boodschap zullen de leiders van de 27 overige lidstaten woensdag aan de ontslagnemende Britse premier David Cameron overmaken.
De traditionele Europese zomertop wordt dit jaar overschaduwd door het Britse EU-referendum. Omdat het referendum donderdag gehouden werd, moest de top al met enkele dagen uitgesteld worden. Nu de Britten voor de Brexit gekozen hebben, komt het onderwerp dinsdag en woensdag bovenaan de agenda te staan.
Het is vooral uitkijken naar woensdag, wanneer de staatshoofden en regeringsleiders informeel beraad houden en David Cameron de toegang tot de vergaderzaal zullen ontzeggen. In hun gemeenschappelijke verklaring zullen ze duidelijk maken dat er in geen geval met Londen onderhandeld wordt, ook niet informeel, zolang artikel 50 niet ingeroepen wordt.
Merkel op de rem
Wanneer die notificatie het beste gebeurt, daarover bestaat er minder eensgezindheid. ‘De enen willen zo snel mogelijk duidelijkheid krijgen, de anderen hebben meer begrip en willen soepelheid aan de dag leggen’, zegt een diplomaat maandag. De Belgische premier Charles Michel is een van de leiders die pleiten voor een ‘snelle boedelscheiding’, maar alvast de Duitse bondskanselier Angela Merkel staat op de rem. ‘We kunnen ons geen impasse veroorloven, maar ik heb wel enig begrip voor het feit dat Groot-Brittannië tijd nodig heeft om de situatie te analyseren’, zei ze maandag tijdens een persconferentie.
De Europese leiders draaien maandag overuren om de top voor te bereiden. Europese Raadsvoorzitter Donald Tusk had in de voormiddag een ontmoeting met François Hollande in Parijs en vloog daarna met de Franse president naar Berlijn voor overleg met Merkel en de Italiaanse premier Matteo Renzi.
Artikel 50
De Britse minister van Financiën George Osborne zei vanochtend, in een toespraak bedoeld om de financiële markten te kalmeren, dat zijn land dat artikel 50 pas zal activeren als het daar klaar voor is. ‘Enkel het Verenigd Koninkrijk kan artikel 50 activeren. En ik ben van mening dat we dat enkel moeten doen als we een duidelijke visie hebben op de nieuwe afspraken die we met onze Europese buren willen.’
Hij voegde eraan toe dat de Britse economie ‘klaar is om op te vangen wat de toekomst ons brengt’, op een moment dat de financiële markten zich zorgen maken over de gevolgen van de brexit. Vanochtend stond de Britse pond opnieuw onder druk. Het was de eerste verklaring van de Britse minister van Financiën sinds het referendum.
Cameron respecteert resultaat
De ontslagnemende Britse premier Cameron heeft intussen in het Britse Lagerhuis zijn eerste toespraak gegeven sinds de Britten beslisten om de EU te verlaten. Cameron zei dat het referendum ‘één van de belangrijkste oefeningen in democratie’ uit de geschiedenis van het Verenigd Koninkrijk was. Hij noemde het gerechtvaardigd de meningen van de Britten omtrent een kwestie van deze ‘grootte’ te vragen. ‘Ik neem niet terug over wat ik betreffende de risico’s heb gezegd: het wordt moeilijk. Maar de beslissing dient aanvaard’, zei de regeringsleider.
Cameron herhaalde dat zijn land niet meteen de formele uittredingsonderhandelingen zal opstarten. Zijn land moet eerst uitmaken welk soort relatie het met de Europese Unie wil alvorens het ‘uittredingsartikel’ 50 van het Verdrag van Lissabon in te roepen.
De regeringsleider bevestigde berichten dat er een orgaan met medewerkers van verschillende departementen en deskundigen komt om de onderhandelingen voor te bereiden. Die gesprekken zijn de meest complexe opgave sinds decennia.
De Conservatieve premier benadrukte dat zijn land ‘klaar is om de confrontatie aan te gaan met wat de toekomst biedt, vanuit een sterke positie’.
Zijn minister van Financiën George Osborne bijvallend zei Cameron dat ‘er robuuste noodplannen ter beschikking zijn’.
Groot-Brittannië ‘verlaat (wel) de Europese Unie waar wij mogen niet Europa of de rest van de wereld onze rug toedraaien’, waarschuwde Cameron. Wat ook de aard zal zijn van de toekomstige relatie met de Europese Unie, de sterkst mogelijke economische banden en een verderzetting van de samenwerking inzake veiligheid vormen de kern.
De onderhandelingen zullen een ‘sterk, vastberaden en gedreven leiderschap vragen’, reden waarom de premier eerder aankondigde te zullen opstappen. Hij nam die beslissing naar eigen zeggen niet licht, maar ‘in het nationaal belang’.
Er komen niet meteen nieuwe verkiezingen. Of die er nog komen voor het einde van deze legislatuur dient zijn opvolger te beslissen, zei de premier. (Belga/KVDA)
Brexit-referendum
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier