‘Escalatie in Israël en Palestina is resultaat van jarenlange onderdrukking’

De Israëlische bezetting in Palestina duurt al meer dan 75 jaar, met verwoestende gevolgen voor zowel de Palestijnse als de Israëlische bevolking. Met de escalatie van afgelopen weekend lijkt het erop dat we ons aan het begin bevinden van een zeer gewelddadige fase in deze langdurige strijd. Reporter Sidi El Omari geeft zijn kijk op de huidige situatie van het aanslepende conflict.

Tijdens de zomer van 2022 verbleef ik twintig dagen in voornamelijk Palestijns gebied voor de reportage Behind The Walls (nog steeds te bekijken op VRT MAX), over journalistieke vrijheid in de regio. Toen mensen in België me vroegen naar de situatie ginder, was mijn antwoord consistent: de derde intifada, de opstand in de Palestijnse gebieden tegen Israël, zal er sneller komen dan velen denken (De eerste intifada vond plaats van 1987 tot 1993, de tweede van 2000 tot 2005, red.). 

Veel Palestijnen zijn bewapend en zijn de jarenlange onmenselijke behandeling door de bezettingsmacht van Israël meer dan zat. Decennialang hebben ze geleden onder beperkingen van hun bewegingsvrijheid, onder confiscaties en economische ontberingen. Dat heeft geleid tot diepe frustratie en woede onder de Palestijnse bevolking. De Palestijnse aanval nu komt er in de hoop controle over hun land en zelfbeschikking eindelijk te herwinnen. 

Proportionaliteit

De Palestijnen hebben het recht zichzelf te verdedigen, maar dat moet gebeuren met proportionaliteit en met respect voor internationale wetgeving. Het doden en gijzelen van burgers is daarbij onaanvaardbaar. De acties van de radicale Palestijnse beweging Hamas van afgelopen weekend zijn tragisch, net als de reactie van Israël daarop. Zowel in Gaza als in Israël worden onschuldige mensen nu het slachtoffer van het escalerende geweld. Dat is helaas een gebruikelijk gevolg van oorlog.

(Lees verder onder de preview.)

Hoe deze escalatie is kunnen gebeuren en hoe deze oorlog nu verder zal evolueren, is voer voor speculatie. Het blijft verbazingwekkend hoe Israël, dat zich tot op het bot bewapend en beveiligd heeft, zich zo kon laten verrassen door het Palestijnse offensief. Associated Press (AP) schrijft nu dat de Egyptische inlichtingendienst de Israelische overheid op de hoogte zou gebracht hebben van een dreigende aanval vanuit Gaza, maar dat premier Benjamin Netanyahu die waarschuwing naast zich neer heeft gelegd of alleszins schromelijk heeft onderschat.

De wereld mag dan schrikken van het plotse en veelvuldige geweld dat afgelopen weekend heeft plaatsgevonden, wie uitzoomt, wist dat dit er al veel langer zat aan te komen. Deze crisis is niet uit het niets ontstaan, maar is het resultaat van jarenlange spanningen, onderdrukking en extreme politieke ontwikkelingen.

Extreemrechtse regering

Eerst en vooral moeten we de verantwoordelijkheid van de Israëlische regering erkennen. De opkomst van de extreemrechtse regering in Israël heeft de zaken verder gecompliceerd. Sommige leden van die regering hebben openlijk extremistische standpunten ingenomen en hebben beleidsmaatregelen ingevoerd die de Palestijnen verder in de hoek hebben gedreven. 

(Lees verder onder de preview.)

2023 was al het dodelijkste jaar voor Israël en de Palestijnse gebieden sinds de laatste intifada. De dodentol aan Palestijnse kant stond in augustus op 200. Onder de dodelijke slachtoffers zijn een groot aantal Palestijnse kinderen. Daarnaast worden journalisten, medici, ambulances, ziekenhuizen, scholen en mediabedrijven consistent getarget. Het is niet genoeg om te beweren dat dit slechts ‘nevenschade’ is, er moet verantwoording worden afgelegd. Dit alles heeft het vertrouwen in vredesonderhandelingen nog meer ondermijnd en de kansen op een vreedzame oplossing verminderd. 

Veel nuances in dit conflict

Toch blijven vredesgesprekken de enige weg voorwaarts. We moeten erop aandringen dat beide partijen aan de onderhandelingstafel plaatsnemen om een duurzame oplossing uit te werken. Tegelijk moeten we druk blijven uitoefenen op onze regeringen en internationale organisaties om vreedzame oplossingen te bevorderen en de naleving van internationaal recht te waarborgen.

Laten we ons te allen tijde bewust blijven van de complexiteit van de situatie. Het is verleidelijk om snel partij te kiezen, maar we moeten begrijpen dat er veel nuances zijn in dit conflict. Laten we ook kritisch blijven voor de berichtgeving over deze zaak. Velen vinden dat de media nu onbewust partij kiezen voor Israël, door nu vooral hun kant van het verhaal te belichten zonder rekening te houden met de lange en dodelijke voorgeschiedenis van het conflict.

Tot slot moeten we ons inzetten voor het welzijn van alle mensen in de regio, ongeacht hun afkomst. We mogen nooit onverschillig staan tegenover het lijden van onschuldige mensen, of ze nu Israëlisch of Palestijns zijn. Het is tijd om te begrijpen en te handelen, want het is van cruciaal belang dat we voorkomen dat deze situatie nog meer levens eist en dat deze al gitzwarte bladzijde in onze geschiedenis nog donkerder wordt.