Met een nieuwe rakettest zet Noord-Korea zijn herverwonnen zelfvertrouwen in de verf. Dankzij de Russische invasie van Oekraïne speelt het weer helemaal mee op het wereldtoneel.
Triomfantelijk meldde het Noord-Koreaanse staatspersagentschap KCNA gisteren dat Noord-Korea opnieuw een nieuwe raket had getest. Volgens KCNA is de test ‘van groot belang voor het opwaarderen van de rakettechnologieën’. Met de raket, die volgens Noord-Korea meerdere kernkoppen zou kunnen dragen, hoopt Noord-Korea zijn nucleaire afschrikking te vergroten.
Over het succes van de lancering verschillen de meningen. Volgens het Noord-Koreaanse staatsmedium werden de raketten ‘correct gegidst naar de drie beoogde doelen’, volgens Zuid-Korea explodeerde de raket in de lucht.
De test komt nauwelijks enkele dagen na een grootschalig Russisch staatsbezoek in Pyongyang, waar Rusland en Noord-Korea uitgebreid spraken over manieren om samen te werken. Sindsdien gonst het van de geruchten dat Noord-Korea bereid zou zijn militairen naar het front in Oekraïne te sturen. Hoewel Noord-Korea officieel niet over de inzet van zijn soldaten communiceert, is het een scenario waar ook de VS rekening mee houdt. Doug Ryder, woordvoerder van het Amerikaanse Pentagon, waarschuwde dat eventuele Noord-Koreaanse troepen als ‘kannonenvoer’ zouden ingezet worden.
Het zou niet de eerste keer zijn dat Noord-Koreaanse militairen in het buitenland worden ingezet. Ook in de Syrische burgeroorlog zouden Noord-Koreaanse adviseurs, helikopterpiloten en ingenieurs hebben deelgenomen. Sowieso werken nu al duizenden Noord-Koreaanse gastarbeiders in Rusland, onder andere in de bouwsector. Voor Noord-Korea was die uitruil van menselijke werkkrachten tot voor kort een van de weinige financiële levensaders.
Vriendschap en limousines
Remco Breuker, Korea-expert aan de Universiteit Leiden, sluit niet uit dat het Noord-Koreaanse regime bereid zal zijn om militairen ter beschikking te stellen. ‘Als de beloning hoog genoeg is en de risico’s zijn te overzien, zal Noord-Korea daar niet voor terugdeinzen.’
Noord-Korea beschikt op papier over een enorm groot leger. Volgens de Global Fire Power Index gaat het om net geen twee miljoen manschappen. Het gros van dat leger ontbeert de wapens, de trainingen en de uitrusting om aan het front een meerwaarde te zijn, vermoedt Breuker. ‘Maar het heeft zo’n 180.000 speciale troepen, die wel genoeg training hebben om te vechten. De voornaamste uitdaging wordt natuurlijk communicatie: Noord-Koreanen en Russen begrijpen elkaar niet. Het is ook maar de vraag of Rusland en Noord-Korea elkaar voldoende vertrouwen.’
Ondanks de vriendschap tussen het Russische en het Noord-Koreaanse volk, is van echt vertrouwen tussen beide leiders geen sprake.
Sinds het begin van de Russische invasie in Oekraïne hebben Rusland en Noord-Korea de diplomatieke banden aangehaald. Noord-Korea zou Rusland al bijna vijf miljoen artilleriegranaten bezorgd hebben. Tijdens het staatsbezoek van vorige week werd een defensiepact ondertekend. Als kers op de taart kreeg Kim Jong-un een enorme Aurus-limousine cadeau.
Maar ook voor Noord-Korea geldt het oude adagium, vrij naar Vergilius: vrees de Russen, ook als ze geschenken brengen. Ondanks de vriendschap tussen het Russische en het Noord-Koreaanse volk dat bezongen wordt, is van echt vertrouwen tussen beide leiders geen sprake. Het neemt niet weg dat de geschenken weldegelijk verdergaan dan een robuuste limousine. ‘Rusland biedt Noord-Korea voedsel, geld, energie en technologie,’ zegt Breuker. ‘Noord-Korea heeft die alle vier hard nodig. Rusland zal dan weer arbeiders willen om zijn veroverde gebieden opnieuw op te bouwen. Het kan bijna niet anders of daar zullen Noord-Koreaanse arbeiders bij ingezet worden.’
Zuid-Koreaans model
Ondanks de mogelijke repercussies heeft Noord-Korea best wel wat te winnen bij een eventuele deelname in het conflict. Breuker wijst op een opmerkelijke parallel met Zuid-Korea. ‘Een van de basissen van het Zuid-Koreaanse economische mirakel van de voorbije decennia is de oorlog in Vietnam’, legt Breuker uit. ‘Er hebben enkele honderdduizenden Zuid-Koreanen aan Amerikaanse zijde meegevochten in de Vietnamoorlog. Dat zorgde voor een economische boost, toegang tot nieuwe technologieën en goedkope leningen. Kim Jong-un probeert dat Zuid-Koreaanse succes nu te imiteren.’
‘De oorlog in Oekraïne is een opsteker voor Kim Jong-un. In tegenstelling tot China heeft Rusland Noord-Korea wél nodig.’
Een Noord-Koreaanse deelname aan de Russische oorlog in Oekraïne zou ook een boost voor het Noord-Koreaanse leger kunnen betekenen. ‘Noord-Koreaanse militairen hebben amper oorlogservaring,’ zegt Breuker. ‘Zelfs als ze niet rechtstreeks deelnemen aan de oorlog, is het een manier om in contact te komen met moderne tactieken en technologie. Daarbij speelt mee dat het Noord-Koreaanse leger ver achterloopt op dat van Zuid-Korea.
Zuid-Korea, saai? ‘Het land lijkt veel meer op Nederland of België dan we denken’
Nieuwe wereldorde
Met de toenadering tot Rusland behaalt het regime bovendien een andere langetermijndoelstelling. Was Noord-Korea tot voor kort een volslagen pariastaat, dan is het het voorbije jaar voorgoed uit zijn internationaal isolement gehaald. In januari van dit jaar stuurde Noord-Korea voor het eerst sinds lang een delegatie naar de Beweging van Niet-Gebonden Landen. ‘Noord-Korea ziet zichzelf als een spil in de nieuwe wereldorde,’ zegt Breuker. ‘Het gelooft echt dat het een rol kan spelen in de nieuwe wereldarchitectuur die landen als China en Rusland willen uitrollen.’
Het is een open vraag in welke mate het defensiepact dat Rusland en Noord-Korea gesloten hebben gehonoreerd zal worden. Als het er echt op aankomt, blijkt Rusland zelden bereid om internationale afspraken vlot na te komen. Het neemt niet weg dat het pact Noord-Korea helpt, niet in het minst in zijn pogingen om los te komen van grote buur China. ‘Noord-Korea was lange tijd economisch aangewezen op China,’ zegt Breuker. ‘Dat gaf China een invloed in Noord-Korea die het Noord-Koreaanse regime mateloos irriteerde. Dat was lang de achilleshiel. Dankzij de oorlog in Oekraïne heeft Noord-Korea nu veel meer bewegingsvrijheid. In tegenstelling tot China heeft Rusland Noord-Korea wél nodig.’
Een nieuwe ‘As van het Kwaad’? Hoe China, Rusland, Iran en Noord-Korea de wereld willen veranderen
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier