‘In de Arabische wereld werd met afgrijzen geluisterd naar het plan van Donald Trump voor Gaza’

In het Midden-Oosten is het verschil tussen grote geopolitieke belangen en het lot van kleine mensen ook nu moeilijk te maken.

Shiri Bibas en haar twee zoontjes hebben de gijzeling na de terreuraanval van Hamas op 7 oktober 2023 niet overleefd, dat was bekend.

Het gezin stond in Israël tijdens de oorlog symbool voor het lot van alle gijzelaars. Israël ergert zich sinds het begin van het staakt-het-vuren met recht aan de ceremonie waarmee Hamas de gijzelaars mondjesmaat overdraagt.

De kisten met de lichamen van een moeder en haar kinderen werden als trofeeën uitgestald, en dat getuigde van zo weinig respect dat het lijkt alsof Hamas geen zin heeft in een verlengd staakt-het-vuren. Bovendien lag in de kist van moeder Bibas eerst een verkeerd lichaam, wat voor Israël olie op het vuur was.

De Arabische wereld breekt zich ondertussen het hoofd om een alternatief te verzinnen voor het plan van de Amerikaanse president Donald Trump. Hij wil alle Gazanen naar Egypte en Jordanië verhuizen en het kapot gebombardeerde strookje land tot een luxueus vakantieresort verbouwen.

In de Arabische wereld werd met afgrijzen naar dat plan geluisterd. Egypte en Jordanië lieten Trump al weten dat ze niet meer Palestijnen kunnen opvangen zonder hun eigen samenlevingen helemaal te ontwrichten.

De Golfstaten, Egypte en Jordanië waren vorige week in Riyad bijeen om een Arabische top over Gaza voor te bereiden. Ze willen samenwerken om toe te zien op de wederopbouw en daar geld voor te zoeken.

Moeilijker wordt het als moet worden uitgemaakt wie Gaza vervolgens zal besturen. En vooral: wie er militair op zal toezien dat 7 oktober 2023 zich niet kan herhalen. Voor de bevolking in de Arabische landen is het van belang dat een pad naar de oprichting van een Palestijnse staat wordt opengehouden – wat Israël dan weer helemaal niet wil. Het spreekt vanzelf dat Hamas in dat proces geen rol mag spelen. Hamas zelf wil in civiele zaken wel een stap opzijzetten, maar weigert alsnog om militair in te binden.

Om zo veel water en vuur te verzoenen, wordt naar de Saudische kroonprins Mohamed bin Salman gekeken. Met gesprekken op hoog niveau over Oekraïne en Gaza is Riyad tegenwoordig een diplomatieke hotspot. Israël wil graag een akkoord met de Saudi’s, en Trump beschouwt Bin Salman als een fidele partner. Zelf wil die ook graag een deal met de Amerikanen, maar tegelijk kan hij zich na Gaza geen compromis over een Palestijnse staat permitteren. In dat kluwen van belangen blijft de inzet altijd het lot van gewone mensen. Of dat nu Israëlische gijzelaars zijn of inwoners van Gaza.