Een hongerig Venezuela staat op ontploffen
Hoelang nog voor het verzet tegen president Maduro ontaardt? Een reportage uit Caracas.
De Venezolaanse president Nicolás Maduro, die met harde hand en met steun van het regeringsleger regeert, verliest met de dag aan populariteit. Met felle woorden demoniseert hij de rest van de oppositie en de demonstranten die hen steunen. Diverse oppositieleden zijn in de afgelopen jaren gearresteerd. De met corruptie besmette overheid gaat niets uit de weg om het de oppositie onmogelijk te maken politiek te bedrijven.
Het geduld lijkt op te raken. Hoe lang duurt het nog voor deze tikkende tijdbom ontploft?
Twee kleine broodjes
Buiten een van de bakkerijen staat een lange rij mensen te wachten. ‘Ze staan in de rij voor brood, maximum twee kleine broodjes per persoon’, zegt de in Venezuela woonachtige Nederlander Frank. ‘Er staan hier overal rijen. Er is gewoon niets meer, ze staan er soms wel acht uur’. Door de financiële crisis wordt er bijna niets meer geïmporteerd en dat is voor het land dat voor meer dan driekwart afhankelijk is van geïmporteerd voedsel catastrofaal.
De afnemende import is goed zichtbaar als we door ooit zo belangrijke havenstad Puerto Cabello lopen. Een van de meest belangrijke havensteden van het land ligt er verloren en verloederd bij. De dokken, die jaren geleden nog vol stonden met containers, zijn leeg. In de wateren voor de stad liggen maar enkele schepen voor anker te wachten om de haven binnen te mogen.
Als we met Frank een van de supermarkten binnenlopen, zien wij rijen vol met identieke producten in de schappen. Een rij vol met flesjes tomatenketchup zover het oog reikt. Een andere rij vol met flessen Coca-Cola. Meel, melk en vele andere producten zijn er niet te vinden.
Voor sommige mensen is het in de rij staan een fulltime baan, ze wachten voor een ander die ze daar een vergoeding voor geeft.
Door de inflatie nemen de prijzen dagelijks toe. Zo kost een pak pasta vandaag de dag ruim 4000 Bolivar, dat is hier bijna een dagloon. Drie jaar terug was 4000 Bolivar nog een half maandloon, pasta kocht je voor 100 Bolivar. Sommige producten zijn op rantsoen en boodschappen doen kun je alleen wanneer je je identificeert.
Door het hele land heen zien wij rijen met mensen wachten. Uit onze rondvraag blijkt dat ze er soms wel zes uur staan. Voor sommige mensen is het in de rij staan een fulltime baan, ze wachten voor een ander die ze daar een vergoeding voor geeft. Veel mensen zijn genoodzaakt hun eten tussen het restafval op de straat te vinden.
Met een dagloon, omgerekend aan de huidige koers ongeveer één euro, redt de Venezolaan het niet om zijn of haar gezin te voeden. De koelkast is leeg. Met een hongerige maag begint het besef bij vele Venezolanen door te dringen dat niet alle toezeggingen uit de revolutie van Chavez even mooi zijn als ze klonken.
Salsa en geschiedenisles
‘Ik sta hier voor mijn kinderen’, zegt een vrouw in tranen bij een van de startplaatsen van de door de oppositie opgeroepen demonstratie in Caracas. ‘Hoe kan ik ze eten geven als er niets is? Hoe kan ik zorg dragen voor ze, als Maduro ons liever dood ziet dan levend’? Woensdag gaven honderdduizenden Venezolanen, volgens de organisator zelfs ruim een miljoen, gehoor aan de oproep deel te nemen aan de moeder van alle marsen.
Al snel na de start van de demonstratie begon het onrustig te worden. Op de snelweg, waar de verschillende groepen samenkwamen, werden de honderdduizenden mensen met veel verzet en traangas gedwongen rechtsomkeert te maken. Er ontstonden massale gevechten tussen de autoriteiten en demonstranten. Gedurende de dag viel er een drietal doden en er werden vele gewonden gemeld. Tussendoor speelde er op de staatstelevisie een salsaprogramma en gaf Diosdado Cabello, de tweede man van Venezuela, geschiedenisles over de dag van de revolutie.
Vorig jaar werden 26.000 mensen vermoord in het land. Voor ruim 90 procent ervan wordt er nooit een dader berecht.
Het gaat al jaren achteruit in het drie na rijkste olieland ter wereld. Ook is het niet de eerste keer de Venezolanen de straat op gaan om verandering te eisen. In 2014 gingen mensen massaal de straat op, toen vielen er bijna vijftig doden.
De afgelopen jaren heeft de oppositie getracht om via diplomatieke wegen nieuwe verkiezingen te eisen. Na het winnen van de vorige parlementsverkiezingen werd de oppositie buitenspel gezet. President Maduro, die onder decreet regeert, doet er alles aan de machten van het parlement te ontnemen. Zo besloot het hoger gerechtshof onlangs het parlement zo goed als te ontbinden en werd de diplomatieke immuniteit van de parlementariërs afgenomen. Dit besluit werd enkele dagen later, onder internationale druk, weer teruggedraaid. De beslissing van Maduro om de oppositieleider Capriles te verbieden de aankomende vijftien jaar politiek te bedrijven triggerde de laatste demonstratie.
De voedseltekorten en toenemende inflatie leiden tot een toenemende criminaliteit in het toch al zo onveilige Venezuela. Venezuela is het land waar je de grootste kans hebt om vermoord te worden. Vorig jaar werden 26.000 mensen vermoord in het land. Voor ruim 90 procent ervan wordt er nooit een dader berecht. Zeker als buitenlander is Venezuela momenteel een gevaarlijk land om rond te lopen. Maar ook voor de Venezolaan bestaat er dagelijks de kans beroofd, gekidnapt of zelfs vermoord te worden.
Kreeft
We besluiten op bezoek te gaan in Tocoron, een van de meest beruchtste gevangenissen van Venezuela. De gevangenis, die geleid wordt door gevangenen, is een bizarre wereld en een stad op zich. Niets is te gek binnen de poorten van Tocoron. Een zwembad, een discotheek, een dierentuin compleet met Jaguar, pelikanen en struisvogels. Als wij zo aan het rondlopen zijn, merken wij beiden op dat we ons veiliger voelen tussen deze zwaarbewapende gevangenen dan dat wij deden op straten van Caracas. De voedseltekorten in de rest van het land lijken in Tocoron niet te bestaan en alles is er in overvloed.
Niet alles is ellende in Venezuela, dat ondervinden wij als we met een bootje langs de prachtige eilanden van Morrocoy varen. Voor de Venezolaan met heel veel geld bestaat het paradijs van tien jaar geleden nog. Terwijl er even verder muziek schettert uit een van de boten, dansen de mensen op andere bootjes. In het heldere water tussen de bootjes in drijven er kleine restaurantjes. Niets is te gek. Wil je kreeft, dan krijg je kreeft.
Voor de Venezolaan met heel veel geld bestaat het paradijs van tien jaar geleden nog.
Na de grote demonstratie van 19 februari zijn de demonstraties niet gestopt. Capriles riep dezelfde dag nog op om de volgende dag weer de straat op te gaan. Wederom waren er zware confrontaties tussen de autoriteiten en demonstranten. Afgelopen week hebben er dagelijks demonstraties plaatsgevonden, vaak door het hele land. Zo werden is stille tochten gehouden en werden er door het hele land heen straten massaal geblokkeerd. Ook voor aankomende week staan er weer acties gepland.
Het olierijke land, dat tot voor kort bekend stond als een toeristische trekpleister, staat op de rand van de afgrond. De mensen hebben honger en zijn boos. Met snel stijgende voedselprijzen en toenemende voedseltekorten zullen meer Venezolanen in problemen komen. Het ziet er niet naar uit dat zittende president Maduro de oproep van de buurlanden de situatie op te lossen via verkiezingen zal opvolgen.
Tot op heden zijn er bij de demonstraties van afgelopen dagen 32 mensen om het leven gekomen, de kans dat er meer doden zullen vallen is zeer reëel. Het is wachten tot de vlam in de pan slaat in dit prachtige land, maar het is nu al zeker dat de gevolgen niet te overzien zullen zijn.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier