De historische ontmoeting tussen de leiders van de VS en Noord-Korea is uitgedraaid op een klinkende overwinning voor Kim Jong-un, zegt Remco Breuker. ‘De dictatuur zit na vandaag alleen maar steviger in het zadel.’
‘Vreselijk.’ Remco Breuker, Noord-Korea-expert aan de Universiteit Leiden, is bijzonder teleurgesteld in de topontmoeting tussen de Amerikaanse president Donald Trump en Kim Jong-un, de leider van Noord-Korea. ‘Ik had toch wel iets verwacht van deze top. Ook critici van Trump wezen erop dat hij goed kan onderhandelen. Maar het verbaast me dat het zo eenzijdig is geworden en dat Noord-Korea hiermee weg is gekomen.’
President Trump ziet dat anders, en noemde het ondertekende akkoord naderhand een ‘gewaagde stap naar een nieuwe toekomst’. Maar de manier waarop Kim Jong-un in Singapore ontvangen is – als een filmster, zegt Breuker – doet iets anders vermoeden. ‘Trump heeft het regime van Kim een dienst bewezen, maar niet de Noord-Koreanen: de dictatuur zit na vandaag alleen maar steviger in het zadel. Trump heeft de leider van Noord-Korea als een gelijke erkend, als een getalenteerde en aardige wereldleider. Wie zal nu ooit nog dit regime de wacht aan zeggen?’
Deze deal is het papier waarop het gedrukt is niet waard.
In de gezamenlijke verklaring van Trump en Kim wordt met geen woord gerept over het respecteren van de mensenrechten, over de beruchte Noord-Koreaanse strafkampen, of over stappen naar een democratie. Ook dat stuit Breuker voor de borst: ‘Dat de president van Amerika dit niet voor elkaar krijgt, daar heb ik geen woorden voor. Het had natuurlijk wel gekund, en dan had Noord-Korea dat niet prettig gevonden. Maar dat is geen criterium.’
Waar wel een akkoord rond gevonden werd, was de nucleaire ontwapening van het Koreaanse schiereiland. Maar die passage blinkt uit in algemeenheid. ‘Er staan nergens concrete beloften in: geen tijdpad, geen manier om gedane beloften te controleren. Noord-Korea doet nooit concessies, dat blijkt nu weer. Amerika heeft geen enkele houvast. Er wordt wel verwezen naar de Panmonjun-verklaring tussen de twee Korea’s eerder dit jaar, maar die is niet eens door het Zuid-Koreaanse parlement geraakt. Wat die waard is, is dus ook al niet duidelijk.’
‘Het is een prachtig spel voor de bühne geworden,’ verzucht Breuker. Noord-Korea verlaat de top als de grote overwinnaar, Amerika keert met zo goed als lege handen terug. ‘Ik had op zijn minst verwacht dat Noord-Korea de langeafstandsraketten zou moeten ontmantelen. Maar er is helemaal niets teruggegeven door Noord-Korea.’ Tijdens de persconferentie van Trump bleek ook nog dat hij de Amerikaanse troepen uit Zuid-Korea wil terugtrekken, en de militaire oefeningen afbouwen. En volgens Breuker zal een verlichting van de economische sancties evenmin lang op zich laten wachten.
‘Het is ongelooflijk. De eclatante overwinning van Noord-Korea is vele malen groter. Dit is een deal voor de geschiedenisboeken, maar om de verkeerde redenen.’
Is er dan niets goeds aan deze top? ‘Jawel: Ze praten met elkaar. De kans op escalatie is nu veel kleiner geworden. Dat is een grote winst – al het andere niet. Deze deal is het papier waarop het gedrukt is niet waard.’
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
