‘Een brief aan de mannen van de Turkse natie: Kijk mij in de ogen en luister naar mij’

Studente Nona Bal is ondanks de strubbelingen in Turkije toch vertrokken richting de poort tussen Oost en West. In haar wekelijkse column stelt ze vandaag een dwingende vraag aan de Turkse mannen. ‘Negeer mij niet.’

Met mijn zandkleurige bottines, blauwe trekrugzak en wind in de haren reis ik ondertussen drie weken door jullie woeste Turkse landschappen. Elke keer ik mijn zware rugzak ophijs en vertrek op weg naar nieuwe ontmoetingen voel ik mij sterk: alles wat ik heb hangt aan mijn rug, alles wat ik zie reist mee in mijn hoofd. Onderweg word ik verrast, ontroerd en beroerd. Turkije ligt mij steeds nauwer aan het hart, maar eerlijk waar, jullie mannen zijn niet altijd de aangenaamste reispartners.

Op dit moment hangt mijn rugzak niet als een symbool van onafhankelijkheid en avontuur aan mijn rug, maar verschuil ik mij er achter. Ik zit op een koud trapje aan de rand van een theehuis. Als ik zo over mijn schriftje gebogen zit en mij oprol tot een hoopje mens, zo klein als een trekrugzak, verberg ik mijn onmacht en kokende frustratie.

Ik schrijf jullie, Turks manvolk, omdat ik jullie aandacht wil. Open jullie ogen en kijk rond: deze wereld is een mannenwereld. Mannen hakken de kebab in stukken en mannen verkopen sigaretten. Mannen zitten achter hotelbalies en mannen begroeten je als je langsloopt. Mannen schreeuwen fruitprijzen op de markt en mannen scheppen je bord nog eens vol. Mannen verkopen petjes en mannen verkopen hoofddoeken. Mannen lopen over straat, drinken thee, gaat uiteten, nemen de bus. Mannen praten met mannen onder mannen en over mannen. Mannen lopen hand in hand, strelen over elkaars been en haken hun armen in elkaar. Mannen kijken verliefd naar elkaar en naar deze mannenwereld.

En mijn frustratie is groot.

Ik schrijf jullie omdat ik wil dat jullie mij in de ogen kijken en luisteren als ik iets zeg. Nee, ik ben niet gesluierd en ja, je ziet soms een ontblote knie als ik vrolijk door de straten huppel, maar ik ben evengoed een mens en verdien respect.

Het gaat er niet alleen over dat mannen het straatbeeld bepalen, maar vooral dat ik door dit oververtegenwoordigd geslacht compleet genegeerd wordt omwille van de borsten die ik toevallig heb. Elk gesprek, elke wegwijzing wordt tot mijn mannelijke compagnon gericht. Als vrouw ben je niet de moeite om met te praten. Hoe je heet, hoe oud je bent, uit welk land je komt, het antwoord van je breedgeschouderde reisgezel geldt voor twee.

Hoewel ik deze brief vol passie en overtuiging recht uit mijn hart brul, voel ik mij klein en miezerig. Met een naïef hoofd dat gelooft in gelijkheid tussen man en vrouw hum en knik ik vrolijk mee terwijl de besnorde Turk zijn verhaal richt naar iedereen behalve mij. Ik vraag vol enthousiasme de weg aan een man met een vriendelijk gezicht en zie hoe mijn mannelijke reisgezel onmiddellijk bij de arm en op sleeptouw wordt genomen. Ik wend beschaamd mijn hoofd af, als iedereen in het gezelschap naar zijn (!) naam gevraagd wordt en niet naar de mijne. Genegeerd worden, ontkend worden is beschamend omdat het je eigen schuld lijkt.

Als je erover praat krijg je een klopje op je knie een kleinerende glimlach. Overdrijf je niet een beetje? Trek het je toch niet zo aan, het is niet persoonlijks. Laat je niet doen! Meisjes hebben het nu eenmaal lastiger dan jongers. Je moet meer je best doen, kindje. Natuurlijk moet je kunnen kiezen wat je aantrekt. Komaan, sta je mannetje! Het is allemaal goed bedoeld. Wees niet zo onderdading! Vrouwen moeten nu eenmaal beschermd worden voor sommige slechte mannen. Emancipatie, … spannend!

Geachte Turkse mannen, beste andere mannen, lieve vrouwen, ik weet niet of ik deze brief ooit zal versturen.

Ik schud deze woede-opwelling van mij af, hijs mijn blauwe rugzak als een teken van doorzetting en reis verder. Alles wat ik heb hangt aan mijn rug, alles wat ik zie reist mee in mijn hoofd.