‘Een brexit, maar “No Deal”? Dat wordt hard werken, brein op nul en ’s avonds op eten jagen’

Correspondente Lia Van Bekhoven blikt vanuit Londen vooruit op de mogelijkheid dat Groot-Brittannië er niet in slaagt om een deal te sluiten met de EU over de brexit, het ‘Armageddon-scenario’.

Wie is er bang voor ‘No Deal’? Er is een kans dat het VK op 29 maart 2019 uit de Europese boot valt, zonder reddingsvest. Dat betekent van de ene dag op de ander geen leveranties meer uit de EU. (Kies hier de themamuziek uit ‘Independence Day’. Of ’28 Days Later’. Of ‘Waterworld’). Geen Akkoord betekent lege luchtruimtes, dichte havens en een parkeerplaats voor vrachtwagens in het graafschap Kent van 200 kilometer. Welkom in Brexitland.

Omdat een gewaarschuwd persoon voor twee telt, trok premier Theresa May deze week het Armageddon-scenario uit de kast. De Britse regering, vertelde ze de kiezers, is begonnen met hamsteren. Een begrip waarvan iedereen hoopte dat het tot het verleden behoorde. Net als mazelen en Barbra Streisand. May hoopte dat ze met haar verzekering de kiezers ‘geruststelde’. In haar hoofd had het dilemma lang rondgezweefd. Hoe het Verenigd Koninkrijk voor te bereiden op Doomsday zonder paniek te zaaien.

Een brexit, maar “No Deal”? Dat wordt hard werken, brein op nul en ’s avonds op eten jagen.

Een overheidsonderzoek schat dat als het VK en de EU het niet eens worden over de echtscheiding, de haven van Dover binnen 24 uur plat ligt, dat supermarkten in Schotland en Cornwall na enkele dagen kampen met voedseltekorten en dat er binnen twee weken een landelijke schaarste is aan eten en medicijnen. De lichten zullen aanblijven, maar niet overal. Om te voorkomen dat Noord-Ierland in het donker komt te zitten, wordt door de regering overwogen boten met duizenden generatoren de Ierse Zee op te sturen.

De minister van volksgezondheid sprak woensdag over het ‘inslaan van bloedproducten’ zonder al te veel te klinken als Dracula. De minster voor Brexit beloofde ‘adequate’ voedselleveranties. Hij zei er niet bij waar die vandaan moeten komen.

Iedere dag komen 10.000 containers met voedsel uit de EU het VK binnen. Het Britse distributiesysteem, van sinaasappelen tot auto-onderdelen, opereert middels een strak tijdschema. Goederen worden afgeleverd op plaats van bestemming zonder opgeslagen te worden. Minder opslagruimtes zijn goed voor de winstmarges, voor versheid en efficientie, maar niet goed voor hamsteraars. Het betekent dat een groot deel van het Britse voedsel in winkels en supermarkten ligt, of onderweg is.

Maar wacht even, vroegen sommige patriottische optimisten zich af. Hebben wij Britten al dat buitenlandse voedsel wel nodig? Waarom perziken invoeren als je Engelse kersen kunt krijgen? Hoe moeilijk is het Franse Brie af te zweren als je Cheddar en talloze andere, lokale kazen hebt? Brexit kan leiden tot een voedselrevolutie. Tot een herontdekking van traditionele producten die het de afgelopen veertig jaar moesten afleggen tegen passievruchten en roze knoflook. Wat is er mis met het traditionele Britse menu van varkensvlees, puree en erwten als eieren zo groot?

En nu we het toch over tekorten hebben. Voedselrantsoenen zouden voor de zwaarlijvigste natie van Europa eigenlijk een uitkomst zijn. Het is niet toevallig dat de Britten tijdens de tweede wereldoorlog gezonder waren en een betere conditie hadden dan nu. Ze aten minder zoet, minder vet en meer groenten. En vaak uit eigen tuin. Iedereen die kon werd aangemoedigd voedsel te kweken. Er is niet veel nodig om de campagne achter ‘graven voor de overwinning’ te vertalen naar de 21ste eeuw. Je maakt van ieder gazon, Wimbledon uitgezonderd, een aardappelveldje. Van het oefenterrein van Arsenal alleen al kun je een deel van de natie van wortels voorzien. De Britten, flegmatisch, inventief en praktisch, zullen zich aanpassen. De paniek tijdens de recente Marmite Wars, toen een dalende valuta leidde tot een kortstondige schaarste van dat maggie-achtige zoute goedje dat de halve natie op zijn boterham smeert, was uitzonderlijk.

De Britten zullen op het restantje stijve bovenlip dat ze nog bezitten bijten en zich voegen naar een leven waar enkel ruimte is voor het aller noodzakelijkste. Net als in Noord Korea. Hard werken, brein op nul en ’s avonds op eten jagen. In mijn gedachten ben ik al bezig olijfolie in te ruilen voor boter. Ik heb een voorsprong omdat ik ervaring heb in het kweken van tomaten. Uit zaadjes. Voor medicijnen ga ik me verlaten op cannabisolie. En gelukkig is een goeie vriend een wijngaard begonnen in Devon.

‘No Deal’ vereist een mentale omschakeling. Zo kijk ik deze week heel anders aan tegen de eekhoorns in mijn tuin. Nood breekt alle wetten. Van de pels kan ik een sjaal maken.