BEKIJK: Dit is het luxevastgoed in Dubai waarin gezochte criminelen probleemloos konden investeren

De Belgische justitie wil in Dubai beslag laten leggen op eigendommen van gezochte gangsters. Uit #DubaiUnlocked, een onderzoek van Knack, De Tijd, Le Soir en journalistencollectief OCCRP, blijkt dat minstens 10 van die voortvluchtige of uitgeleverde criminelen en 4 van hun familieleden voor liefst 56 miljoen euro vastgoed kochten in het luxe-emiraat.

Midden maart vloog minister van Justitie Paul Van Tigchelt (Open VLD) naar Abu Dhabi voor een onderhoud met zijn collega in de Verenigde Arabische Emiraten. Ze bespraken onder meer de inbeslagname van eigendommen, een nieuwe stap in de samenwerking tussen beide landen. Dubai, een van de emiraten, staat bekend als een notoir schuiloord voor criminelen en wil dat imago van gangsterparadijs maar al te graag van zich afschudden.

Gelekte vastgoeddata die Knack, De Tijd en Le Soir maandenlang onderzochten samen met het journalistencollectief Organized Crime and Corruption Reporting Project (OCCRP) en nog 70 andere media wereldwijd onthullen alvast dat er in Dubai mogelijk heel wat te rapen valt voor de Belgische justitie. In de dataschat identificeerden we 10 vermeende of veroordeelde criminelen die door de Belgische justitie worden gezocht of recent zijn uitgeleverd en 4 van hun familieleden. Vijf verdachten staan op het uitleveringslijstje dat België aan de Emiraten heeft overgemaakt.

Gelinkt aan die 14 personen vonden we 53 eigendommen terug in Dubai, aangekocht sinds eind 2011, en volgens onze berekeningen samen goed voor liefst 56 miljoen euro. Interessante vaststelling: 19 van die 53 eigendommen staan of stonden op naam van familieleden.

28 van de 53 eigendommen liggen in Marsa Dubai, blijkbaar het populairste district onder Belgische verdachten en criminelen. En in sommige appartementsgebouwen hebben meerdere verdachten of criminelen dan weer een flat, zoals in The Address Sky View Tower, The Residences at Marina Gate 1 en Jumeirah Gate Tower 2.

Ons onderzoek toont dat de betrokkenen in Dubai niets in de weg werd gelegd om hun vastgoed ook nog eens te verhuren. Terwijl ze gezocht werden door België, konden ze op die manier samen bijna 3 miljoen euro aan huurinkomsten opstrijken. Ook dat roept vragen op over de antiwitwasmaatregelen van de vastgoedmarkt in Dubai. België treuzelt trouwens beter niet te lang om in Dubai onroerend goed in beslag te laten nemen. Want in de data zien we duidelijk dat heel wat panden de voorbije jaren opnieuw zijn verkocht. Dat toont aan dat voor de criminelen de grond te heet onder de voeten wordt in Dubai.

Hieronder volgen enkele concrete cases uit ons Belgisch onderzoek.

***

Acht kogels in zijn lijf. De Albanese dertiger die op een vrijdag in november 2020 op klaarlichte dag een café in Molenbeek verliet, maakte geen schijn van kans. Hij werd doodgeschoten met een machinegeweer door een man die in een zwarte VW Golf door een handlanger gedropt was. De chauffeur en de schutter werden gearresteerd in Duitsland en Spanje. En dankzij gegevens van het gekraakte Sky ECC-netwerk kwamen Belgische speurders ook de vermeende opdrachtgever op het spoor. Het parket vermoedt dat de Albanees Franc G. vanuit Dubai de opdracht zou hebben gegeven voor de executie in Molenbeek – en nog enkele andere huurmoorden.

Een jaar na de bloedige afrekening namen 1100 politieagenten deel aan meer dan 190 huiszoekingen in België om een Albanees netwerk op te rollen dat via Antwerpen en Rotterdam cocaïne zou invoeren. En op 30 december 2023 werd uiteindelijk ook Franc G. – op verzoek van de Belgische justitie – als zogenoemd ‘High Value Target’ door de Verenigde Arabische Emiraten uitgeleverd aan ons land.

In de berichtgeving over zijn uitlevering aan België werd al verwezen naar één villa in Dubai – een projectontwikkelaar had er in een online brochure zelf mee uitgepakt. Maar de gelekte vastgoeddata koppelen Franc G. aan 10 eigendommen in Dubai. Het gaat om 8 appartementen en 2 villa’s, die volgens transactiegegevens omgerekend zo’n 18 miljoen euro waard zouden zijn. Verder valt uit onze analyse van die transacties op te maken dat G. het vastgoed voornamelijk in 2020 verwierf, het jaar van de huurmoord in Molenbeek. Ook opmerkelijk: alle eigendommen zouden intussen alweer verkocht zijn. De transactiedata suggereren dat G. daarbij een miljoenenwinst boekte.

Verschillende van die Dubai-eigendommen werden in die korte periode ook verhuurd, onder meer aan enkele Russen. Zo staat G. als eigenaar van een appartement in de Jumeirah Gate Tower 2 vermeld op het certificaat van een huurcontract dat liep van december 2021 tot december 2022. De jaarlijkse huuropbrengst van die flat van 137 m² met twee slaapkamers én prachtig uitzicht bedroeg omgerekend zo’n 98.000 euro. Volgens onze berekeningen op basis van beschikbare transactiedata zouden de huuropbrengsten voor zijn verschillende panden samengeteld oplopen tot ruim 600.000 euro. Er zaten dan ook luxueuze appartementen tussen in riante gebouwen die allerlei faciliteiten aanbieden, zoals een fitness en zwembad. De advocaten van Franc G. reageerden niet op onze vragen over die eigendommen en de gelekte gegevens.

***

Een ander ‘High Value Target’ dat volgens onze info op de uitleveringslijst staat die België heeft overgemaakt aan de overheid in Dubai is de 43-jarige Maati K. Vorige maand werd de man nog door de Antwerpse rechtbank bij verstek veroordeeld tot 40 maanden cel. In juni 2023 had hij in een drugsproces ook al eens 10 jaar gevangenisstraf gekregen – al is tegen dat vonnis wel beroep aangetekend. De recente veroordeling ging trouwens niet over drugshandel maar over witwassen, schriftvervalsing, oplichting en fiscale fraude. Het onderzoek was gestart na een melding over verdachte financiële transacties door de Belgische antiwitwascel CFI in 2018. Dat jaar had K. de aandacht getrokken nadat in de lente zijn frituur in Deurne was beschoten. Uit verder onderzoek bleek dat hij tussen 2015 en 2018 verschillende panden had gekocht in België, ondanks zijn beperktere officiële inkomsten.

De gelekte vastgoeddata linken Maati K. nu aan een appartement in Dubai – in de Bluewaters Residence 2 – dat nooit ter sprake kwam in de laatste witwaszaak tegen hem. Vermoedelijk is de flat inmiddels ook ­alweer doorverkocht met een flinke winst. Tussen de gelekte gegevens vonden we onder andere een gsm-nummer dat K. ook gebruikte voor zijn vennootschappen in ons land. Zijn advocaten reageerden niet op onze vragen in het kader van wederhoor.

***

Een andere gezochte drugscrimineel die opduikt in het gegevenslek is Omar G. (34). Onder een andere familienaam is hij zelfs openlijk actief in de vastgoedsector in Dubai, zo blijkt uit open bronnen. In België is G. al meermaals veroordeeld voor de import van cocaïne, waarvoor hij volgens de speurders gebruikmaakte van de versleutelde chatdienst Sky ECC. De man zou al in 2019 zijn verhuisd naar Dubai, vlak voordat het Antwerpse hof van beroep hem veroordeelde tot vijf jaar cel voor het leiden van een drugsnetwerk tussen 2012 en 2014, onder de bijnaam ‘Patje Haemers’. De aan- en verkooptransacties die we terugvonden, dateren inderdaad van na 2019. Zijn advocaat antwoordde niet op onze vragen over de panden in Dubai en zijn activiteiten als vastgoedhandelaar.

***

Een van de bekendste Belgische namen uit de gelekte vastgoeddata is Othman E.B. (36), een Antwerpenaar die al jarenlang door de Belgische justitie wordt gezocht op verdenking van cocaïnesmokkel. In juni moet hij voor de Antwerpse rechtbank verschijnen in een dossier uit het Sky ECC-onderzoek. E.B. is tot nu toe niet veroordeeld, maar werd in juli 2023 wel door het Amerikaanse ministerie van Financiën op de sanctielijst geplaatst. Volgens het Office of Foreign Assets Control (OFAC) staat hij aan het hoofd van een internationale criminele organisatie die aanzienlijke hoeveelheden cocaïne via zeecontainers de Antwerpse haven binnensmokkelt en verder verspreidt in Europa. Belgische speurders gaan ervan uit dat E.B. zich al jarenlang in Dubai schuilhoudt.

Via de website van het Dubai Land Department kregen we bevestiging dat Othman E.B. de geregistreerde eigenaar is van vastgoed in het emiraat. Onze analyse van gelekte data van het Dubai Land Department, van beschikbare transacties en van servicefacturen suggereert dat Othman E.B. tussen 2013 en 2015 liefst 13 eigendommen heeft aangekocht in Dubai – goed voor omgerekend minstens 8,5 miljoen euro. Het gaat om 10 appartementen en 3 villa’s verdeeld over 7 districten van het luxe-emiraat, van Marsa Dubai tot de Palm Jumeirah.

Een van E.B.’s eerste vastgoedaankopen was een appartement van 89 m² met één slaapkamer in de South Ridge Tower 3. Die flat staat trouwens mee vermeld in het OFAC-bericht. Verder kocht E.B. volgens de transactiedata in 2014 onder meer een flat in de Royal Amwaj Residences South. Op een onkostenrekening uit 2024 voor dat appartement staat zijn naam nog altijd vermeld.

Othman E.B. liet zijn eigendommen in Dubai ook renderen, zo leren de transactiedata. Sinds 2014 werden 5 van zijn flats en 2 villa’s verhuurd, aan mensen uit 6 landen. Dat leverde volgens onze berekeningen omgerekend minstens 360.000 euro op aan huurinkomsten. Terwijl hij door de Belgische justitie werd gezocht, kon de man met andere woorden in Dubai ongeremd geld verdienen met zijn vastgoed.

Ook sommige professionele spelers uit de vastgoedsector in Dubai zagen er blijkbaar geen graten in om met Othman E.B. in zee te gaan. Zo blijkt uit een officieel certificaat van het Dubai Land Department dat Stones International Real Estate Brokers LLC optrad als tussenpersoon om E.B.’s appartement in de South Ridge Tower 3 te verhuren aan een Brit. Het huurcontract begon te lopen in mei 2023. E.B.’s naam staat ook vermeld op een factuur uit september 2023 voor allerhande onderhoudskosten in dat woonblok.

In juni 2018 onthulde het journalistencollectief OCCRP voor het eerst details over E.B.’s vastgoed in Dubai. Kort daarna begon de man eigendommen te verkopen, zo suggereren de transactiedata die we konden inkijken. Tussen 2018 en 2022 deed E.B. 9 eigendommen in Dubai opnieuw van de hand. In sommige gevallen realiseerde hij een mooie meerwaarde, soms verkocht hij met verlies. Uit de gelekte transactiegegevens valt af te leiden dat E.B. waarschijnlijk nog 3 appartementen heeft – in de South Ridge Tower 3, Akoya Oxygen en de Royal Amwaj Residences South.

We benaderden Othman E.B. voor wederhoor, onder meer via het e-mailadres dat in de gelekte vastgoeddata staat, en via twee van zijn voormalige Belgische advocaten. We ontvingen geen reactie. In juli 2023 noemde hij in Gazet van Antwerpen de dossiers van de Belgische overheid ‘onbetrouwbaar’. Over zijn vastgoed in de Verenigde Arabische Emiraten zei hij: ‘Denk je dat ik bezittingen heb dan?’

***

Vastgoedinvesteringen in Dubai blijken voor de E.B.’s trouwens een family business. Want in de data vonden we ook Antwerpenaar Younes E.B. (29) terug, een broer van Othman. In januari 2023 werd hij door de Antwerpse rechtbank van eerste aanleg bij verstek veroordeeld tot een gevangenisstraf van 8 jaar voor zijn betrokkenheid bij drugssmokkel. In 2019 had het Antwerpse hof van beroep hem ook al vijf jaar cel gegeven voor inbreuken op de drugswet. En net als Othman werd Younes in juli 2023 gesanctioneerd door de Amerikaanse OFAC, moet hij in juni opnieuw voorkomen in Antwerpen in een Sky ECC-zaak, en gaan Belgische speurders er van uit dat hij zich in Dubai verschuilt.

De gelekte vastgoeddata linken deze jongere broer aan een studio in Marsa Dubai. Via de website van het Dubai Land Department kregen we alvast bevestiging dat hij geregistreerde eigenaar is (of minstens geweest) van vastgoed in het emiraat. Over de studio konden we op basis van een huurcontract uit 2024 achterhalen dat die inmiddels een andere eigenaar heeft. We contacteerden Younes rechtstreeks per e-mail en via zijn advocaten maar kregen geen reactie op onze wederhoor-vragen.

In de dataset vonden we ook nog een ander familielid van Othman en Younes terug. In 2019 verwierf de man twee flats in Dubai die eerder aan Othman gelinkt waren. Op het certificaat van een huurcontract dat liep van oktober 2020 tot maart 2022 staat het familielid vermeld als eigenaar van een flat in The Residences at Marina Gate 1. Het pand werd – opnieuw via Stones International Real Estate Brokers LLC – verhuurd aan een bedrijf voor omgerekend 40.000 euro per jaar. Ook een onkostenrekening voor de flat uit 2023 staat op zijn naam. Het familielid konden we niet bereiken voor commentaar. Stones International Real Estate Brokers LLC reageerde niet op onze vragen om toelichting.

En in de vastgoedgegevens duikt nog iemand op uit de entourage van Othman E.B.: mevrouw B., een Belgische die volgens onze info minstens in het verleden met hem heeft samengewoond. De data linken haar aan twaalf appartementen in de wijk Marsa Dubai, samen goed voor een oppervlakte van meer dan 1100 m². Acht ervan, aangekocht tussen 2011 en 2017, zijn tussen 2022 en februari 2024 opnieuw van de hand gedaan. Op die transacties is volgens onze berekeningen een meerwaarde gerealiseerd van 715.000 euro. De vier flats die B. volgens de data nog steeds bezit, zijn inmiddels verhuurd. Ook van die huurcontracten kregen we een certificaat in handen. Samen leveren ze ruim 94.000 euro aan huurinkomsten op. Mevrouw B. reageert niet op onze vragen om commentaar.

***

Ook Farhan B. staat op het uitleveringslijstje dat België aan de Emiraten heeft overgemaakt. De 43-jarige Mechelaar wordt actief gezocht sinds hij in september 2021 door het Antwerpse hof van beroep bij verstek werd veroordeeld tot 11 jaar gevangenisstraf voor de invoer van cocaïne via de haven van Antwerpen. Begin 2022 werd hij gearresteerd in Dubai, waarna hij onder voorwaarden werd vrijgelaten.

In januari 2023 werd B. door de Antwerpse correctionele rechtbank ook nog eens veroordeeld tot 7 jaar gevangenisstraf. Ditmaal was dat op beschuldiging van het beramen van drie granaataanslagen in 2020 in Deurne en Sint-Niklaas – opnieuw een Sky ECC-dossier. En ook ditmaal verscheen de verdachte niet op het proces. Samen met zijn vrouw S.A. is hij al een tijdje van de radar verdwenen.

Ons onderzoek in de vastgoeddata toont hoe het echtpaar in een paar maanden tijd minstens drie eigendommen verwierf in Dubai. In februari 2021 kocht Farhan B. een commerciële ruimte van 173 m² in het zakendistrict voor iets meer dan 470.000 euro. De ruimte is sinds 2022 verhuurd en in het huurcontract is sprake van een maandelijkse huurprijs van omgerekend 5100 euro. De huurder? Een kantoor voor belastingadvies.

Op 30 december 2020 kocht S.A. – of tenminste iemand met een Belgisch paspoort en dezelfde naam – een groot stuk grond in de nieuwe wijk Mohammed Bin Rashid Al Maktoum City, mogelijk om een villa op te bouwen. In juli 2021 volgde een nieuwe aankoop: een flat in de Jumeirah Gate Tower 2. Volgens onze info is S.A. nog altijd eigenaar van die flat van 75 m² op de 51^e verdieping, ter waarde van 665.000 euro, maar het perceel grond werd in maart 2023 doorverkocht voor een bedrag dat flink hoger is dan de aankoopprijs.

We vonden geen informatie terug over een eventuele veroordeling van S.A. in België. We namen rechtstreeks contact op met het echtpaar via het e-mailadres uit de kadastergegevens en via hun Belgische advocaat, maar ontvingen geen reactie.

***

Last but not least: ook Joseph L. alias Bolle Jos (32), een van de meest gezochte criminelen van Europa, duikt op in de gelekte data. In februari 2024 legde de rechtbank van Tongeren de Nederlander uit Breda nog een gevangenisstraf van 12 jaar op. De rechtbank achtte hem verantwoordelijk voor het leiden van een criminele organisatie die een kebabzaak in Genk als dekmantel gebruikte om grote hoeveelheden cocaïne uit Brazilië en Ecuador in te voeren.

Bolle Jos wordt ook nog vervolgd in andere Belgische dossiers, zoals de ‘Costa’-case, waarbij een voormalig hoofd van de rijkswacht vermoedelijk betrokken is. De zaak gaat over de inbeslagname van 2,8 ton cocaïne, opnieuw in de haven van Antwerpen, verstopt in een lading tropisch hout uit Costa Rica.

De vastgoeddata suggereren dat Joseph L. in 2017 een flat van 164 m² kocht in het complex The Grandeur Residences op het eiland Palm Jumeirah, goed voor bijna 650.000 euro. Uit onze analyse blijkt dat hij waarschijnlijk nog altijd de eigenaar is. Maar we konden hem niet bereiken voor commentaar: de man is al een hele tijd van de radar verdwenen. Tot voor kort werd gedacht dat hij zich schuildhield in Turkije, maar volgens het Openbaar Ministerie in Nederland is daar ‘geen concreet bewijs’ voor gevonden. De Nederlandse advocaat van Joseph L. reageerde niet op onze vragen.

***

‘Onze rol in het beschermen van de integriteit van het wereldwijde financiële systeem nemen we uiterst serieus’, klinkt het in een officiële reactie van de Verenigde Arabische Emiraten. ‘In februari heeft de Financial Action Taskforce – die wereldwijd normen oplegt voor maatregelen tegen witwassen – de aanzienlijke vooruitgang van de VAE geprezen. We werken nauw samen met internationale partners om alle vormen van illegale financiering te verstoren en ontmoedigen. We zijn meer dan ooit vastbesloten die inspanningen en acties voort te zetten, vandaag en op de langere termijn.’